Lale Devri'nin (1718-1730) Türk bahçe gelişim sürecine etkilerinin değerlendirilmesi İstanbul örneği
Evaluation of the effects of the Tulip Age (1718-1730) on the Turkish garden development process Istanbul example
- Tez No: 825175
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ENGİN EROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Tarihsel süreç, Lale Devri, peyzaj, sanat, Historical process, Tulip Era, Landscape, Art
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 64
Özet
Peyzaj, dünyanın var oluşundan itibaren hayatımızda yeri olan ve sadece manzara olarak değerlendirilmesi mümkün olmayan bir kavramdır. İnsanlık tarihi boyunca gerek yerleşik gerekse yerleşik olmayan yaşam şartlarında bile insanlar kendilerine özel yaşam alanları belirlemiş ve bu alanları sınırlandırma eğiliminde olmuşlardır. Yerleşik hayat düzeni insanlık tarihine yerleştikten sonra özellikle yaşam alanlarını daha elverişli şekilde kullanma adına yenilikler yapılarak aktif kullanma alanları oluşturulup peyzajın asıl anlamını kazandığını yapılan araştırmalar ve çalışmalar ışığında görmekteyiz. Yerleşik hayat, insan ihtiyaçlarının artması ve teknolojik gelişmelerin çoğalması ile birlikte önem kazanmış ve peyzaj da hayatımızın iyiden iyiye içine girmiş bir kavram olarak karşımıza çıkmıştır. Tarihsel süreçte peyzajı değerlendirerek“Lale Devri”döneminin ele alınması planlanmaktadır. Bu çalışmada; çeşmeler, yalılar, saraylar, su kemerleri, havuzlar ve Lale Devri döneminde kullanılan sanatsal çalışmalar ele alınarak karşılaştırma yöntemi ile peyzajın önemini ortaya koyduk ve neden gerekli bir disiplin olduğunu aktarmaya çalıştık. Lale Devri, elimizdeki -sınırlıda olsa- kaynaklar, belgeler ve araştırmalar ışığında Osmanlı'nın neredeyse mimari ve peyzaj açısından her alandan beslenerek ortaya koyduğu eserlerle en özel olduğu bir dönemdir. Bu bağlamda günümüz tarihi ve kültürel bahçe gelişimine ışık tutmak amacıyla gerek Osmanlı arşivleri gerekse tüm literatürlerde geçen Lale Devri bahçeleri bilgileri İstanbul'daki bazı Lale Devri eserleri ile karşılaştırmalı olarak irdelenmiş ve peyzaj disiplinin içerisinde estetik ve işlevsel durumları belirlenmiştir. İstanbul ile sınırlı eserler ele alındığında örnek olarak seçilen Çırağan Sarayı, Topkapı Sarayı, III. Ahmed Odası önü, Kandilli Hamdi Bey Yalısı gibi mekânlarda yapılan incelemeler sonucunda Lale Devri dönemine en yakın eserin Çırağan Sarayı olduğu, en uzak eserin ise Hamdi Bey Yalısı olduğu görülmüştür. Sonuç olarak diyebiliriz ki günümüze çok fazla ulaşmış eser olmamakla birlikte günümüze ulaşmış olan eserler incelendiğinde Lale Devri döneminin izlerine rastlanmamaktadır.
Özet (Çeviri)
Landscape is a word that means landscape and has taken its place in the literature in this way. We should consider landscape as a concept that has had a place in our lives since the existence of the world and cannot be evaluated only as a landscape. Throughout the history of humanity, even in sedentary and non-sedentary living conditions, people have determined their own private living spaces and tended to limit these areas. After the settled life environment has fully settled in the history of humanity, we see in the light of researches and studies that the landscape gains its real meaning by creating active areas of use, especially by making innovations in order to use the living spaces more conveniently. Landscape emerges as a concept that has penetrated into our lives with the increase in human needs of settled life and the increase in technological developments. In this study, we will focus on the“Tulip Age”period by evaluating the Landscape in the historical process. The Tulip Era is the period in which the Ottoman Empire was the most special with the works that it produced by feeding from almost every field in terms of Architecture and Landscape, in the light of the resources, documents and researches we have, albeit limited. In this context, in order to shed light on today's historical and cultural garden development, the information about the Tulip Era gardens, which is mentioned in both the Ottoman archives and all the literature, was examined in comparison with some Tulip Era works in Istanbul and the aesthetic and functional status of the landscape was determined. Çırağan Palace, which was built in the period known for the existence of works limited to Istanbul, Topkapı Palace III. As a result of the sample studies carried out in front of Ahmed room and Kandilli Hadi Bey Mansion, the closest work to the Tulip Era Period is the Çırağan Palace, while the most distant work from this period is Hamdi Bey's mansion. As a result, although there are not many works that have survived to the present day, there are no traces of the Tulip Era period in the works that have survived to the present day.
Benzer Tezler
- Nedîm'in şiirlerinde mimari eserlere göndermeler
References to the architectual pieces in Nedîm's poems
ŞÜKRAN ÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYGÜL AĞIR
- 18. yy Nedîm Divanı'na ait bir şiirin görselleştirilmesi
Visualizing a poem from the 18. century Divan of Nedîm
NEŞE EFE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. ÖMER FARUK TAŞKALE
- Bir geçiş dönemi olarak İstanbul'da 3. Ahmet Devri mimarisi
Ottoman architecture in İstanbul during the period of Ahmet 3. (1703-1730)
GÜLÇİN CANCA
Doktora
Türkçe
1999
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEKİ SÖNMEZ
- Nedim Divanı'nda Lale devri sosyal hayatının incelenmesi
A study of the social life in the Tulip period according to Nedim's Diwan
LEYLA KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İLHAN GENÇ