Yerel turp (Raphanus sativus L.) genetik kaynaklarının morfolojik karakterizasyonu ve teksel seleksiyon yöntemiyle taze tüketime uygun genotiplerin seçilmesi
Morphological characterization of local radish (Raphanus sativus L.) geneti̇c resources and the promising genotypes selection for fresh consumpti̇on by pedigri selection method
- Tez No: 827254
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET BALKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Turp ülkemizde, kışlık sebze türleri içerisinde önemli paya sahip olan lahanagil grubu sebze türlerinden birisidir. Bu tez çalışmasında, ülkemizde turp genetik kaynaklarınca zengin olan ve yaygın olarak bitkisel üretimi yapılan birçok bölgenin farklı lokasyonlarından toplanan 59 turp genotipi başlangıç popülasyonu olarak oluşturulmuştur. Turp popülasyonunda fenotipik çeşitliliği ortaya çıkaran varyasyonlar daha çok yumru şekli, yumru kabuk rengi, yumru et rengi, yumru ağırlığı vb. gibi özelliklerden kaynaklanmaktadır. Bu çalışmada, yerel turp genetik kaynaklarının UPOV (Uluslararası Yeni Bitki Çeşitlerini Koruma Birliği) kriterlerine göre morfolojik tanımlamaları, fenotipik çeşitlilik yönünden varyasyon düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca seleksiyon ıslahı ile taze tüketime uygun ümitvar turp genotiplerinin ülkemiz ekonomisine kazandırılması hedeflenmiştir. Tez çalışmasında, turp genetik kaynaklarının ürün segment gruplarına göre varyasyon yönünden yüksek düzeyde fenotipik çeşitlilik gösterdiği belirlenmiştir. Elde edilen verilere, Küme ve Temel Bileşen Analizi uygulanarak sınıflandırmalar yapılmıştır. Ürün segmentlerine göre turp genotiplerinde küme analizi sonucunda akrabalık ilişkilerini gösteren dendrogramlar elde edilmiştir. Ayrıca, Temel Bileşen Analizi sonucunda turp segment gruplarına göre toplam varyasyonun aralığının % 79.67-96.35 arasında değiştiği belirlenmiştir. Turp genetik kaynaklarında uygulanan teksel seleksiyon ıslahı sonucunda farklı ürün segment gruplarında ümitvar 9 turp genotipi seçilmiştir. Bunlardan 3'ü kırmızı (KT2, KT9, KT22), 1'i fındık (KT29), 3'ü beyaz (BT1, BT5, BT7) ve 2'si siyah (ST8, ST11) turp genotipi olarak belirlenmiştir. Tez çalışması sonrasında morfolojik karakterizasyonları yapılmış olan ümitvar turp genotiplerinde çeşit ıslah programına devam edilerek yerli hibrit turp çeşitlerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
Radish which is among the winter vegetable species and belongs Brassicaceae family has an important share in our Türkiye. In this study, 59 radish genotypes collected from different locations of many regions, which are rich in radish genetic resources and widely cultivated in Türkiye, were formed as the initial population. The variations that reveal the phenotypic diversity in the radish population are mostly due to features such as tuber shape, tuber skin colour, tuber flesh colour, tuber weight, etc. It was aimed to determine the morphological characterization of local radish genetic resources according to UPOV (International Union for Conservation of New Plant Varieties) criteria and to determine the level of variation in terms of phenotypic diversity. In addition, it is aimed to bring promising radish genotypes suitable for fresh consumption to the economy of our country with selection breeding. In the thesis study, it was determined that radish genetic sources showed a high level of phenotypic variation in terms of morphological variation according to product segment groups. Classifications were made by applying Cluster and Principal Component Analysis to the obtained data. Dendrograms showing the relations were obtained as a result of Cluster analysis in radish genotypes according to product segments. In addition, as a result of Principal Component Analysis, the range of total variation according to radish segment groups was determined to be between 79.67-96.35%. As a result of selection breeding program in radish genetic resources, 9 promising radish genotypes were selected in different product segment groups. Three of these radish genotypes were determined as red colour type (KT2, KT9, KT22), one small red type (KT29), three white colour type (BT1, BT5, BT7) and two black colour type (ST8, ST11) radish. It will be aimed to develop local hybrid radish varieties by continuing the variety breeding program in promising radish genotypes after the thesis study.
Benzer Tezler
- Yerel turp genetik kaynaklarının yüksek sıcaklığa dayanım düzeylerinin klasik testleme ve biyokimyasal yöntemlerden yararlanılarak belirlenmesi ve tarla koşullarında fenotipik seleksiyon
Determination of high temperature resistance levels of local radish genetic resources using classical testing and biochemical methods and phenotypic selection in field conditions
SEDA ATASOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET BALKAYA
- Farklı Raphanus sativus (siyah, kırmızı ve Çin) çeşitlerinin antibakteriyel ve antioksidan aktivitesi
Antibacterial and antioxidant activity of different Raphanus sativus (black, red and Chinese) varieties
ABDULMAJEED HAMEED KHALAF KHALAF
- Düzce ve çevresinde gıda olarak tüketilen yabani bitkilerin tüketim biçimleri ve besin öğesi değerleri
Consumption forms and nutrient content values of wild plants consumed as a food in and around Düzce
FAİK CEYLAN
- Turpgillerin sülforafan içeriklerine etki eden faktörlerin belirlenmesi
Determination of the factors affecting the sulforaphone content of brassica vegetables
FURKAN TEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
KimyaHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞANA SUNGUR