Türkiye'de fiziksel teslimatlı vadeli elektrik piyasasının kurulabilirliğinin değerlendirmesi ve kuruluş modeli önerisi
Evaluation of the facility of the physical delivery futures electricity market in turkey and proposal of the establishment model
- Tez No: 839674
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL TUNALI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Enerji, Economics, Energy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 419
Özet
Yaşadığımız yüzyılda, elektrik enerjisi, ülkelerin iktisadi gelişim için kesintisiz bir şekilde arzının sağlanması gerekli stratejik bir ürün niteliğindedir. Hayatın birçok alanında kullanımı bulunan elektriğin günden güne kullanımı alanı ve talebi artmaktadır. Enerji arzının, talebi karşılamadığı zamanlarda oluşabilecek kesintiler ekonomik açısından önemli kayıplara neden olabilmektedir. Bu bağlamda elektriğin kısa, orta ve uzun vadede arz güvenliğinin sağlanması önem arz etmektedir. Elektriğin depolanması maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle elektrik için oluşan arz ve talebin sürekli olarak dengelenmesine gerek duyulmaktadır. Elektrik arz ve talebinin kısa, orta ve uzun vadeli olarak dengelenmesi süreci, karmaşık ve birden fazla piyasanın kurulması gereğini ortaya çıkarmıştır. Türkiye elektrik piyasasında dengeleme faaliyeti, İkili Anlaşmalar Piyasası, Gün Öncesi Piyasası (GÖP), Gün İçi Piyasası (GİP), Dengeleme Güç Piyasasında (DGP) ve Yan Hizmetler Piyasasında yapılan işlemler neticesinde gerçekleştirilmekte idi. Bu piyasalara ilaveten piyasa katılımcılarının kendi elektrik arz ve taleplerini uzun vadeli dengelemesine olanak sağlamak üzere fiziksel teslimatlı vadeli bir elektrik piyasasının kurulması gündeme gelmiştir. Özellikle 2018 yılında yaşanan döviz krizi sonrasında ikili anlaşmalar piyasasında yaşanan temerrütler, vadeli elektrik piyasası kurulum taleplerini artırmıştır. 2018 yılında EPİAŞ'ta iş geliştirme çalışmalarına başlanmıştır. Vadeli Elektrik Piyasasının mevzuat, yazılım ve eğitim süreçleri tamamlanarak Haziran 2021 tarihinde açılmıştır. Ancak uzun vadeli dengeleme faaliyetine katkıda bulunacak olan bu piyasanın işlem hacmi beklenilen seviyede gerçekleşmemiştir. Spot elektrik piyasası katılımcılarının, vadeli elektrik piyasasına yönelik eğilimlerini ölçmek için bir anket gerçekleştirilmiştir. Bu anketle, Vadeli Elektrik piyasasının kurgusunun etkin ve sağlıklı işleyen bir piyasaya dönüşecek nitelikte oluşturulup oluşturulmadığı ölçümlenmeye çalışılmış ve sonuçları değerlendirilmiştir. Ayrıca Vadeli elektrik piyasasının gelişimi için ortaya konulan öneriler değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In the century we live in, electrical energy is a strategic product that needs to be supplied uninterruptedly for the economic development of countries.The usage area and demand of electricity, which is used in many areas of life, is increasing day by day. Interruptions that may occur in cases when the energy supply does not meet the demand can cause significant economic losses. In this context, it is important to ensure the supply security of electricity in the short, medium and long term. Due to the high costs of storing electricity, the supply and demand for electricity need to be balanced every second. Considering the unstable structure of electricity supply and demand, it is necessary to ensure system balancing by monitoring these data instantly. The process of balancing electricity supply and demand in the short, medium and long term has revealed the need for the establishment of complex and more than one market. Balancing activity in the Turkish electricity market was carried out as a result of transactions in the Bilateral Agreements Market, Day-Ahead Market (DAM), Intraday Market (ECM), Balancing Power Market (BPM) and Ancillary Services Market. In addition to these markets, the establishment of a futures electricity market with physical delivery has come to the fore in order to allow market participants to balance their electricity supply and demands in the long term. After the business development and legislation studies started in 2018, the market software and training processes were completed and the Futures Electricity Market was opened in EPİAŞ in June 2021. However, the transaction volume in this market did not materialize as expected. A survey was conducted to measure the trends of spot electricity market participants towards the futures electricity market. With this survey, it was tried to measure whether the structure of the Futures Electricity market was formed in such a way that it would turn into an efficient and well-functioning market, and the results were evaluated. In addition, suggestions for the development of the futures electricity market have been evaluated.
Benzer Tezler
- Elektrik piyasası borsasında teknik analiz yöntemleri kullanılarak elektrik fiyatının tahmin edilmesi ve algoritmik işlemler
Forecasting the of the electricity price using technical analysis methods in the electricity market exchange and algorithmic trade
YAVUZHAN ERTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN YÖRÜKEREN
- Fundamental market model design in turkish power market
Türkiye Elektrik Piyasası için temel model tasarımı
AVNİ ÖZÖZEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLGÜN KAYAKUTLU
- A Configuration of systematic approaches for drinking water distribution problem in metropolitan areas
Başlık çevirisi yok
SELİM KAHVECİOĞLU
Doktora
İngilizce
1997
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELİME SEZGİN
- İstanbul'da anında teslimat kullanımını etkileyen sosyo-ekonomik, demografik ve mekansal faktörlerin incelenmesi
Investigation of socio-economic, demographic and spatial factors affecting the use of instant delivery in Istanbul
YELİN BARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA BEYAZIT
- Dijital ekonominin vergi kaçakçılığıyla mücadele açısından etkinliğinin incelenmesi
Investigation of the efficiency of the digital economy in terms of fighting tax evasion
VEYSEL ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MaliyeAfyon Kocatepe ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEYDA KÜKRER MUTLU