Türkiye'deki lojistik merkezler ile organize sanayi bölgelerinin performans ilişkilerinin bulanık karar verme yöntemleri ile modellenmesi
Modeling the performance relationships between logistics centers and organized industrial zones in turkey using fuzzy decision-making methods
- Tez No: 843327
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN ALİ KUTLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Matematik, Ulaşım, Economics, Mathematics, Transportation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 311
Özet
Tez çalışması, Türkiye'deki Lojistik Merkez'ler ile Organize Sanayi Bölgelerinin performans ilişkileri hakkında mevcut durum tespiti yaparak somut çıktılarla çözüm önerileri sunmayı konu edinmiştir. Tez çalışmasının genel amacı, Türkiye'deki Lojistik Merkezler ile OSB'ler arasında mevcut ve olması gereken ilişkileri incelemek ve bu ilişkileri bulanık mantık yaklaşımı ile ÇKKV ve VZA gibi teknikler kullanarak analiz etmek olarak belirlenmiştir. Ayrıca tez çalışmasında, literatürde öne çıkan ve Lojistik Merkez'ler veya OSB'ler olarak ayrı ayrı ele alınan çalışmalardan farklı olarak, her iki kavramın da birlikte düşünüldüğü özgün ve önemli bir bakış açısı ortaya konulmuştur. Bu doğrultuda Türkiye'de faaliyette olan 12 Lojistik Merkez ve 272 OSB'nin tamamına ait 2022 yılı verileri resmi yollardan elde edilerek çalışmaya dahil edilmiştir. Bu veriler, Sezgisel Bulanık TOPSIS (IF-TOPSIS) ve Bulanık Veri Zarflama (BVZA) metotları kullanılarak iki aşamada analiz edilmiştir. Bulanık mantık yaklaşımının benimsenmesindeki asıl sebep ise verilerin temini noktasında muhtemel bilinmezlikler, hatalar ve belirsizlikler gibi durumların dikkate alınarak hatalı sonuçların önüne geçilmesidir. Çalışmanın ilk aşamasında OSB'ler, Lojistik Merkez'e uzaklık kriterinin de aralarında bulunduğu 2 ana 15 alt kriter dikkate alınarak, öznel (uzman görüşü) ve nesnel (entropi) temelli hibrit kriter ağırlıklandırma yapılarak performanslarına göre sıralanmıştır. Bu noktada en başarılı OSB'nin İstanbul İkitelli olmasına karşılık başarısı en düşük OSB'nin ise Erzurum Merkez-I olduğu saptanmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında ise Lojistik Merkez'lerin kendi iç dinamikleri dikkate alınarak 1 girdi ve 9 çıktı değişkenli BVZA-BCC modeli ile etkinlikleri hesaplanmış ve Köseköy/İzmit, Halkalı/İstanbul ve Yenice/Mersin Lojistik Merkez'lerinin tam etkin faaliyette olduğu görülmüştür. Coğrafi bölgeler açısından yapılan değerlendirmelerde Marmara Bölgesi'nin gerek OSB'leri gerekse de Lojistik Merkez'lerinin başarısı açısından ilk sırada yer aldığı görülmüştür. Çalışmanın sonuç kısmında ise detaylı durum tespitleri ve karar alıcılara öneriler niteliğinde çıkarımlar yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
The thesis focuses on conducting a situational analysis regarding the performance relationships between Logistics Centers (LCs) and Organized Industrial Zones (OIZs) in Turkey and subsequently offering concrete solutions based on empirical outcomes. The overarching objective of the thesis is to investigate the existing and potential relationships between LCs and OIZs in Turkey and to analyze these relationships using fuzzy logic approaches such as Fuzzy Multi-Criteria Decision-Making (FMCDM) and Fuzzy Data Envelopment Analysis (Fuzzy DEA). Moreover, the thesis adopts an original and significant perspective by considering both concepts together, which is distinct from previous studies that primarily focused on either LCs or OIZs separately. In line with this objective, data pertaining to all 12 LCs and 272 OIZs operating in Turkey in the year 2022 were collected through official channels and included in the study. Fuzzy logic techniques, specifically Intuitionistic Fuzzy Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution (IF-TOPSIS) and Fuzzy Data Envelopment Analysis (Fuzzy DEA), were utilized to analyze the data in two phases. The adoption of fuzzy logic is primarily aimed at mitigating the risk of erroneous results by considering potential unknowns, errors, and uncertainties in data acquisition. In the first phase of the study, OIZs were ranked based on their performance, taking into account 2 main criteria and 15 sub-criteria, including the distance criterion to LCs, through a hybrid criterion weighting approach that combined subjective (expert opinions) and objective (entropy) perspectives. The results revealed that Istanbul Ikitelli OIZ was the most successful, whereas Erzurum Central-I. OIZ exhibited the lowest performance. In the second phase, LCs' efficiencies were calculated by considering their internal dynamics using a BVZA-BCC model with 1 input and 9 output variables. It was found that Köseköy/İzmit, Halkalı/İstanbul, and Yenice/Mersin LCs were operating at full efficiency. In terms of geographical regions, Marmara Region ranked highest in both OIZ and LC performance. The conclusion section of the thesis provides detailed situational assessments and offers recommendations to decision-makers based on the findings of the study.
Benzer Tezler
- Türkiye'de sektör bazlı lojistik merkez yer seçimi için AHP ve CBSuygulaması
AHP and GIS aplication for sector based logistic centerlocation selection in Turkey
BURÇİN PAÇACI
Doktora
Türkçe
2023
UlaşımGazi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KÜRŞAT ÇUBUK
PROF. DR. SERPİL EROL
- The comparison of the business models for logistics villages in Turkey and evaluation of Samsun logistics center
Türkiye'deki lojistik köylerin işletme modellerinin karşılaştırılması ve Samsun lojistik merkezinin değerlendirilmesi
GÜLŞEN YELKENKAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
İşletmeYeditepe ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Lojistik Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDAL NEBOL
- Lojistik merkezlerin yönetim yapılarının oluşumunda işletmelerin etkisi: Konya örneği
The effect of firms on the formation of the management structures of logistics centers: The case of Konya
AHMET ÇELİK
- Dünya'da önemli lojistik merkezlerin incelenmesi ve Türkiye'nin bu merkezler içerisindeki yeri
Investigation of important logistics centers in the world and Turkey's place in these centers
EMRE TEKE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonomiÇankırı Karatekin Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT ŞAHİN
- Denizli Kaklık lojistik köyünün swot analizi ile değerlendirilmesi
Denizli evaluation with a swot analysis of logistics village Kaklık
DUYGU KEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İşletmePamukkale Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA BAYHAN