Geri Dön

Mirya-m1 cosmic ray detector; installation, features and first measurements

Mirya-m1 kozmik ışın dedektörü; kurulumu, özellikleri ve ilk ölçümler

  1. Tez No: 844125
  2. Yazar: MERYEM KÜBRA DAĞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TOLGA GÜVER, PROF. DR. SUAT ÖZKORUCUKLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Astronomy and Space Sciences
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Astronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Astronomi ve Astrofizik Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 86

Özet

Kozmik ışınlar yakın veya derin uzaydan hızlanarak dünyaya ulaşan çok yüksek enerjili yüklü parçacıkların genel adıdır. Bu parçacıklar dünyaya ulaşana kadar birincil kozmik ışınlar olarak adlandırılır ve kompozisyonunu 99\% oranında protonlar ve helyum çekirdekleri, 1\% oranında ise elektronlar ve diğer ağır atom çekirdekleri oluşturur. Bu parçacıklar Dünya üst atmosferindeki ağır atom çekirdekleriyle çarpıştıktan sonra ikincil parçacıklara bozunur ve yeryüzüne uniform bir parçacık duşu şeklinde düşer. Bu parçacıkların çoğu yüklü olduklarından dünyaya ulaşana kadar uzayı dolduran manyetik alanlarca defalarca saptırılırlar ve kaynaklarını belirlemek imkansız hale gelir. Keşfedildikleri günden bu yana kozmik ışınlar yarattıkları enerji spektrumu ve maruz kaldıkları fiziksel süreçler sebebiyle birçok alanda laboratuvar malzemesi olmuşlardır. Öncelikle parçacık fiziği alanında önemli bir yere sahip olsa da zamanla astronomi , jeofizik, meteoroloji ve mühendislik alanlarında da birçok çalışmada kullanılmışlardır. Özellikle son yıllarda önemi artan Space Weather kavramı , kozmik ışınların kullanıldığı başlıca astronomik alanlardan bir tanesidir. Space weather temelde yakın uzaydaki astronomik olayların dünyaya etkisini inceleyen bir bilim dalıdır ve bu konuda en büyük etkinin güneş aktivitesi olduğu bir sır değildir. Birçok çalışma gösteriyor ki kozmik ışın akısındaki değişim ile güneş aktivitesi arasında bir korelasyon söz konusudur. Bu araştırmalar kozmik ışınların uzay havası takibinde kullanılabileceğini bize göstermektedir. Bu tez çalışmasında son yıllarda daha da önem kazanmış uzay havası alanında kozmik ışınların etkisini araştırmak amacıyla İstanbul Üniversitesi Gözlemevi Laboratuvarı'nda kurulmuş olan Mirya-m1 Kozmik Işın Dedektörü'nün kurulum aşamaları, özellikleri ve farklı yükseklikteki lokasyonlardan ilk ölçümleri verilecektir.Mirya-m1 ile ilk veriler İstanbul'dan alınmış ve dedektör Erzurum DAG gözlemevi arazisine taşınmıştır. Önümüzdeki yıllarda Erzurum'da çalışır durumda bulunması hedeflenilen Mirya-m1 Kozmik Işın Dedektörü, güneş aktivitesinin etkisiyle kozmik ışın akısında yaşanan ani düşüş (Forbush Decrease) ve ani yükseliş (Ground Level Enhancements) gibi etkileri tespit etmeyi ve böylece güneş aktivitesine yönelik tahminler yapabilmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca Mirya-m1 Kozmik Işın Dedektörü'nün bir güneş çevrimi boyunca çalıştırılması ve kozmik ışın akısının güneş çevrimi ile korelasyonunun elde edilmesi de Mirya-m1 dedektörünün hedefleri arasındadır.

Özet (Çeviri)

Cosmic Rays are the general name for very high-energy charged particles that accelerate from near or deep space and reach the Earth. These particles are called primary cosmic rays until they reach the Earth's atmosphere, and their composition consists of 99\% protons and helium nuclei and 1\% electrons and other heavy element's nuclei. After these particles interact with heavy atomic nuclei in the Earth's upper atmosphere, they decay into secondary particles and fall to the Earth as a uniform particle shower. Since most of these particles are charged, they are repeatedly deflected by the magnetic fields that fill space until they reach the Earth, making it impossible to determine their source. Since their discovery, cosmic rays have become laboratory tools in many fields due to their energy spectrum and the physical processes they are exposed to. Although they have an important place primarily in particle physics, over time, they have also been used in many studies in astronomy, geophysics, meteorology, and engineering. The Space Weather concept, which has emerged especially recently, is one of the main astronomical areas where cosmic rays are used. Space weather is a branch of science that examines the impact of astronomical events in near space on Earth, and it is no secret that the most significant impact on this subject is solar activity. Many studies show a correlation between the change in cosmic ray flux and solar activity. These studies show us that cosmic rays can be used to monitor space weather. In this thesis study, we look at the installation stages of the Mirya-m1 Cosmic Ray Detector, some calibration tests, and the first measurements from different altitude points will be given to investigate cosmic ray's effect on space weather. The first data from Mirya-m1 were taken in Istanbul, and then the detector was moved to Erzurum, Eastern Anatolia Observatory (DAG) site. Mirya-m1 cosmic ray detector, which is planned to be operational in Erzurum in the coming years, aims to detect effects such as sudden decrease (Forbush Decrease) and sudden increase (Ground Level Enhancements) in cosmic ray flux depending on solar activity. It is also planned to operate the Mirya-m1 cosmic ray detector throughout a solar cycle and demonstrate the correlation of cosmic ray flux with the solar cycle.

Benzer Tezler

  1. Engelli çocuğa sahip ailelerin aile içi ve sosyal alanda yaşadıkları sorunların değerlendirilmesi

    Evaluation of the family and social problems of families with disabled children

    TUĞBA ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Psikolojiİstanbul Aydın Üniversitesi

    Aile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MIRA ASSADI

  2. Mide kanserinde polimorfik Helicobacter pylori vaca genotiplerinde miR-200a-3p, miR-223-5p AND miR-29a-3P miRNA'larının ekspresyon analizi

    Expression analysis of miR-200a-3p, miR-223-5p AND miR-29a-3P miRNA in polymorphic Helicobacter pylorium vaca genotypes in gastric cancer

    FERHAT ERDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    GenetikHaliç Üniversitesi

    Moleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MELİHA BURCU IRMAK YAZICIOĞLU

  3. Determination of the neuroprotective effects of M2 polarized microglia-derived exosomal miR-191-5p on the oxidative stress-mediated neuronal damage

    M2 polarize mikroglia kökenli eksozomal miR-191-5p'nin oksidatif stres aracılı nöronal hasar üzerindeki nöroprotektif etkilerinin incelenmesi

    ÇAĞLA NİĞDE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    NörolojiDokuz Eylül Üniversitesi

    Genetik ve Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞERMİN GENÇ

    DOÇ. DR. KEMAL UĞUR TÜFEKCİ

  4. Mikrorna-3689A'nın mefv geni ve inflamatuar yanıt üzerine etkilerinin incelenmesi

    Investigation of the effects of microrna-3689a on MEFV gene and inflammatory response

    ALİ ÖZTUNA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    GenetikGATA

    Tıbbi Genetik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUSUF TUNCA

  5. Adli tıp ve hemşirelik eğitimi

    Başlık çevirisi yok

    MİRA RANA GÖKDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Adli Tıpİstanbul Üniversitesi

    Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATİH YAVUZ