Geri Dön

Kanûnî Sultan Süleyman'ın İkinci İran Seferi (1548-1549)

The Second Iran Campaign of Sultan Suleiman the Magnificient (1548-1549)

  1. Tez No: 845085
  2. Yazar: HASAN YAPICI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. RECEP AHISHALI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 372

Özet

Kanûnî Sultan Süleyman'ın saltanatında çıktığı on birinci sefer Safeviler üzerine yürüdüğü İkinci İran Seferi'dir. Bu çalışmada 1548-1549 yıllarında gerçekleştirilen İkinci İran Seferi'nin organizasyonu ve sefer esnasında yaşanan hadiseler ele alınır. Harp tarihi araştırmalarının önemli bir alanını oluşturan sefer organizasyonlarına dair çalışmalar daha ziyade XVII ve XVIII. yüzyıllara aittir. XVI. yüzyılda bu sahaya ait çalışmaların azlığı şüphesiz kaynakların sınırlı olmasındandır. Bu çerçevede İkinci İran Seferi'ni konu alan müstakil bir çalışma mevcut değildir. Sefer, Sultan Süleyman dönemini ihtiva eden genel çalışmalara muhtasar olarak konu edildiği görülür. Yapılan çalışmalarda ise sefere dair bilgi veren Osmanlı kitâbî kaynaklarının ve sınırlı arşiv kaynaklarının kullanılır. Osmanlı Arşivi'nde yapılan tasnif çalışmalarında İkinci İran Seferi esnasında tutulan rûznâmçe defteri ortaya çıkarıldı. Bâb-ı Defterî Büyük Rûznâmçe Kalemi Defterleri Tasnifi'nde 20615/A numarasıyla kayıtlı bu defter ihtiva ettiği kayıtlarla İkinci İran Seferi'nin askerî, malî ve idarî organizasyonunu müstakil olarak değerlendirme imkânı sağladı. Sefere dair kitabî kaynakların eksik bıraktığı noktalar sefer esnasında tutulan rûznâmçe defteri ve diğer arşiv kaynaklarıyla ikmal edilerek Osmanlı İmparatorluğu'nun klasik dönemde Doğu'ya yönelik bir sefer organizasyonunun detayları ortaya çıkarıldı. Giriş ve üç bölümden oluşan bu çalışmanın giriş kısmında kaynak değerlendirmesi ve sefere giden süreç anlatıldı. Birinci bölümünde seferin güzergahı, sefere katılan devlet görevlileri, askerî sınıflar ve sayıları ile saray hizmetlileri tespit edildikten sonra sefere çıkan ordunun iaşe temin faaliyetleri değerlendirildi. İkinci bölümde sefer esnasında yaşanan gelişmelere odaklanıldı. Ordunun yürüyüşü ile başlanarak seferin muharebeleri, sefer esnasındaki idari işlemler ve yaşanan diğer hadiseler izah edildi. Üçüncü bölümde ise sefer organizasyonunun malî boyutu değerlendirildi. Sonuç olarak bu çalışma ile Osmanlı İmparatorluğu'nun klasik bir sefer organizasyonunun aşamaları ortaya çıkarıldı.

Özet (Çeviri)

The eleventh expedition of Suleiman the Magnificent during his reign was the Second Iranian Expedition against the Safavids. This study focuses on the organization of the Second Iranian Expedition, which took place in 1548-1549, and the events that took place during the expedition. Studies on the organization of expeditions, which constitute an important field of research in the history of warfare, mostly belong to the XVIIth and XVIIIth centuries. The scarcity of studies in this field in the 16th century is undoubtedly due to the limited resources. In this context, there is no detached study on the Second Iranian Expedition. The expedition is briefly covered in general studies covering the reign of Sultan Suleiman. In the studies that have been conducted, it is seen that Ottoman book sources and limited archival sources that provide information about the expedition are used. Classification studies conducted in the Ottoman Archives revealed the rûznâmçe book kept during the Second Iranian Campaign. This ledger, registered under the number 20615 A in the Bâb-ı Defteri, Büyük Rûznâmçe Defterleri Tasnifi, provided the opportunity to independently evaluate the military, financial and administrative organization of the Second Iranian Campaign with the records it contains. The details of the organization of the expedition to the East in the classical period of the Ottoman Empire were revealed by filling in the gaps left by the book sources and other archival sources. In the introduction of this study, which consists of an introduction and three chapters, the source evaluation and the process leading up to the expedition are explained. In the first part, the itinerary of the expedition, the state officials who participated in the expedition, the military classes and their numbers, and the palace servants are identified, and then the food supply activities of the expeditionary army are evaluated. The second part focuses on the developments during the campaign. Starting with the march of the army, the battles of the expedition, administrative procedures during the expedition and other events were explained. In the third part, the financial dimension of the organization of the campaign is evaluated. As a result, this study reveals the stages of a classical campaign organization of the Ottoman Empire.

Benzer Tezler

  1. Kanuni Sultan Süleyman devri Osmanlı İran münasebetleri (1520-1566)

    Başlık çevirisi yok

    REMZİ KILIÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    TarihErciyes Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA KESKİN

  2. Hoşap Kalesi bezemeleri

    Hosap Fortress decorations

    SONGÜL TAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    El SanatlarıAtatürk Üniversitesi

    Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı

    YRD. DOÇ. DR. CELALETTİN KARADAŞ

  3. Bizanstan Akkoyunlulara Tav-ili/Tao bölgesi

    Başlık çevirisi yok

    AHMET TOKSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    TarihAtatürk Üniversitesi

    PROF.DR. ENVER KONUKÇU

  4. Das Türkenbild in Deutschsprachigen 'Newen Zeitungen' aus der ersten halfte des 16. jahrhunderts

    16. yüzyılın birinci yarısında Alman dilinde yayımlanmış olan 'Newe Zeitungen' adlı belgelerle Türk imgesi

    NEVİDE AKPINAR DELLAL

    Doktora

    Almanca

    Almanca

    1997

    GazetecilikÇukurova Üniversitesi

    PROF. DR. ONUR BİLGE KULA

  5. 16. yüzyıl Osmanlı Dönemi minyatür sanatı ve Kanuni Dönemi minyatür sanatçısı Matrakçı Nasuh

    Başlık çevirisi yok

    NİLGÜN ÇAĞLAYAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    El SanatlarıAnadolu Üniversitesi

    YRD. DOÇ. DR. ŞERİFE ÖZÜDOĞRU