Astım hastalarında inhaler cihaz kullanma becerisi ile hastalık kontrolü arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between the ability to use inhaler devices and disease control levels in asthma patients
- Tez No: 847341
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DUYGU YENGİL TACİ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Giriş ve Amaç: Astım tüm dünyada önemli bir mortalite ve morbidite sebebidir. Tedavide kullanılan ilaçların büyük kısmı inhalasyon yolu ile uygulanmaktadır. İnhaler tedavilerin doğru kullanımı astım kontrolünde önemli rol oynar. Bu çalışmada astım hastalarında inhaler cihaz kullanma becerileri ile astım kontrol düzeyleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışma, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları polikliniklerine 01.08.2023-30.11.2023 tarihleri arasında başvuran astım tanılı ve inhaler tedavi kullanan 18 yaş ve üzeri gönüllülerin katılımıyla yapıldı. Katılımcılara sosyodemografik verilerle astım ve inhaler kullanımı ile ilgili bazı soruları içeren anket formu, inhaler kullanım becerisi değerlendirme formları ve Astım Kontrol Testi (AKT) yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulandı. Bulgular: Çalışmaya 206'sı (%79,2) kadın, 54'ü (%20,8) erkek olmak üzere toplam 260 kişi katıldı. Astım süresi ortalama 9,82±7,88 yıl, inhaler kullanım süresi ortalama 8,69±7,05 yıl olarak bulundu. Katılımcıların 128'i (%49,2) ölçülü doz inhaler (ÖDİ) kullanırken 156'sı (%60) kuru toz inhaler (KTİ) kullanıyordu. İnhaler kullanma becerileri değerlendirildiğinde 114 (%43,8) katılımcı cihazı kullanamama, 58 (%22,3) katılımcı hatalı kullanım ve 88 (%33,8) katılımcı doğru kullanım sergiledi. Astım kontrol testi (AKT) puan ortalaması 17,70±4,68 bulundu. Günde 10-20 adet sigara içenlerde, düşük eğitim düzeyine sahip kişilerde, Diabetes Mellitus tanısına sahip olanlarda, inhaler tedaviyi düzensiz kullananlarda, inhaler kullanırken herhangi bir basamakta zorlandığını/başarısız olduğunu düşünenlerde, AKT puanı düşük olanlarda inhaler cihaz kullanım becerilerinin düşük olduğu görüldü. Gençlerde, evli olmayanlarda, düşük eğitim seviyesine sahip kişilerde, uzun süre inhaler tedavi kullananlarda, ÖDİ kullananlarda, inhaler tedaviyi düzensiz kullananlarda, inhaler tedaviden memnun olmayanlarda, inhaler kullanırken herhangi bir basamakta zorlandığını/başarısız olduğunu düşünenlerde astım kontrol düzeyleri daha düşük saptandı. İnhaler cihaz kullanma becerileri ile astım kontrol düzeyleri arasında pozitif korelasyon saptandı. Sonuç: Araştırmada inhaler cihaz kullanma becerileri ile astım kontrol düzeyi arasında ilişki saptandı. Başarılı bir astım tedavisi ve astım kontrolünün sürekliliği için inhaler kullanma becerilerinin arttırılmasının gerekliliği açıktır.
Özet (Çeviri)
Introduction and Aim: Asthma is a important cause of mortality and morbidity worldwide. The majority of medications used in its treatment are administered through inhalation. Proper use of inhaler treatments plays a crucial role in asthma control. This study aims to evaluate the relationship between asthma patients' inhaler device usage skills and the level of asthma control. Material and Methods: The study was conducted with the participation of volunteers aged 18 and above diagnosed with asthma and using inhaler treatment, who presented to the Chest Diseases outpatient clinics of Ankara Training and Research Hospital between 01.08.2023 and 30.11.2023. Participants were administered a questionnaire comprising sociodemographic data, questions related to asthma and inhaler usage, assessment forms for inhaler usage skills, and the Asthma Control Test (ACT) through face-to-face interviews. Results: A total of 260 individuals participated, comprising 206 females (79.2%) and 54 males (20.8%). The average duration of asthma was 9.82 ± 7.88 years, while the mean duration of inhaler usage was 8.69 ± 7.05 years. Of the participants, 128 (49.2%) used metered-dose inhalers (MDIs) while 156 (60%) used dry powder inhalers (DPIs). When assessing inhaler usage skills, 114 (43.8%) participants were unable to use the device, 58 (22.3%) exhibited incorrect usage, and 88 (33.8%) showed correct usage. The mean score on the Asthma Control Test (ACT) was 17.70 ± 4.68. It was observed that individuals who smoked 10-20 cigarettes per day, had a lower level of education, were diagnosed with Diabetes Mellitus, irregularly used inhaler treatment, experienced difficulty/failure at any step while using the inhaler, and had lower ACT scores exhibited lower inhaler device usage skills. Additionally, lower levels of asthma control were found in younger individuals, unmarried individuals, those with lower educational levels, long-term inhaler users, MDI users, irregular inhaler treatment users, dissatisfied inhaler treatment users, and those who experienced difficulty/failure at any step while using the inhaler. A positive correlation was found between inhaler device usage skills and asthma control levels. Conclusion: The study revealed a relationship between inhaler device usage skills and the level of asthma control. Enhancing inhaler usage skills is essential for successful asthma treatment and continuity in asthma control.
Benzer Tezler
- Astım veya kronik obstruktif akciğer hastalarında inhaler ilaç kullanım teknik becerilerinin değerlendirilmesi: Bir anket çalışması
Evluation of inhaler drug use techiniques skills in asthma or copd patients: A questionneire study
SEÇİL ÇAKMAKLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENK AYPAK
- Çocuk hastalarda doğru inhaler ilaç kullanımında hemşire tarafından ebeveynlere verilen eğitimin etkinliği
The effectiveness of training given to parents by the nurse on correct use of inhaler medication in child patients
EZGİ ATMACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıManisa Celal Bayar ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK ERGİN
- Astım ve/veya kronik obstrüktif akciğer hastalığı tanılı hastaların inhaler ilaç kullanım becerilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of inhaler DRUG USE skills of patients diagnosed with asthma AND/OR chronic obstructive LUNG disease
ÖMER FARUK AKYÜREK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYFER GEMALMAZ
- Koah ve astımlı hastalarda inhaler ve nebül formundaki beta-2 agonistlerin yan etkilerinin karşılaştırılması
Comparison of the side effects of beta-2 agonists in inhaler and nebulizer forms in patients with copd and asthma
ESRA BETÜL AKKOÇ TAMER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Göğüs HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE CANAN HASANOĞLU
- Hekimlerin inhaler cihazlar ile ilgili bilgi ve önerilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the information and suggestions of physicians about inhaler devices
MERVE ALKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SULHATTİN ARSLAN