Yeni tip genişletilmiş esnek küme işlemleri: Tümleyenli genişletilmiş kesişim, gamma ve yıldız işlemi
New type of extended operations of soft sets: Complementary extended intersection, gamma and star operation
- Tez No: 854286
- Danışmanlar: PROF. DR. ASLIHAN SEZGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Matematik, Mathematics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Amasya Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 217
Özet
Esnek küme teorisi, belirsizlik içeren problemlerin çözümünde etkili bir matematiksel araç olarak görülmekte, ortaya atıldığından bu yana teorik ve pratik pek çok alanda uygulanmaktadır. Teori için temeli, esnek küme işlemleri oluşturmaktadır. Bu bağlamda, bu tez çalışmasında teoriye katkıda bulunmak amacıyla, tümleyenli genişletilmiş işlem adı verilen yeni esnek küme işlemleri tanımlanmıştır. Tümleyenli genişletilmiş kesişim, tümleyenli genişletilmiş gamma ve tümleyenli genişletilmiş yıldız adı verilen işlemlerin tüm özellikleri detaylı bir şekilde ele alınmış, her bir işlemin diğer esnek küme işlemleri üzerine dağılmasına işlemlerin diğer esnek küme işlemleri ile ilişkisini elde etmek amacıyla bakılmış, sabit parametreli esnek kümeler kümesi üzerinde tümleyenli genişletilmiş kesişim işleminin klasik cebirde iyi bilinen ve oldukça öneme sahip pek çok cebirsel yapılar oluşturduğu gösterilmiştir. Tez çalışması, altı bölümden oluşmakta olup, ilk bölümünde esnek kümeler ve tezde adı geçen cebirsel yapılar ile ilgili kaynak taraması yapılmıştır. İkinci bölümde, küme işlemleri, esnek kümeler ve bazı cebirsel yapılar ile ilgili temel tanım ve özelliklere yer verilmiştir. Üçüncü, dördüncü ve beşinci bölüm olan ve tezin özgün bölümünü oluşturan bölümlerde sırasıyla, tümleyenli genişletilmiş kesişim, tümleyenli genişletilmiş gamma ve tümleyenli genişletilmiş yıldız işlemlerinin tanımları verilmiş, işlemlerin cebirsel özellikleri incelenmiş, bu yeni esnek küme işlemlerinin diğer esnek küme işlemlere dağılmasına bakılarak hem diğer esnek küme işlemleriyle olan ilişkisi görülmüş, hem de hangi cebirsel yapılar oluşturduğu elde edilmiştir. Ayrıca kesişim işleminin, klasik kümede de var olan bir işlem olması sebebiyle, bu klasik küme işleminin özellikleri, tümleyenli genişletilmiş kesişim işleminin özellikleri ile karşılaştırılmıştır. Hem esnek küme teorisine hem de klasik cebire katkıda bulunacak şekilde, sabit parametreli esnek kümeler kümesi üzerinde tümleyenli genişletilmiş kesişim işleminin bir sınırlı bir yarı-kafes olduğu, ayrıca tümleyenli genişletilmiş kesişim işleminin diğer esnek küme işlemleri ile birlikte komutatif, idempotent, birimli, sıfırsız bir yarı-halka, komutatif, idempotent, birimli bir hemihalka, Bool Cebiri, De Morgan Cebiri, Kleene Cebiri, Stone Cebiri ve MV-cebiri olduğu gösterilmiştir. Sonuç ve öneriler bölümünde, tezde elde edilen sonuçlar ve önemi tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Soft set theory is seen as an effective mathematical tool in solving problems involving uncertainty, and has been applied in many theoretical and practical areas since its introduction. The basis for the theory is soft set operations. In this context, in this thesis thesis, new kind of soft set operations called complementary extended soft set operations are defined in order to contribute to the theory. All the properties of these operations called complementary extended intersection, complementary extended gamma and complementary extended star, are examined in detail, the distributions of each operations over other soft set operations are investigated in order to obtain the relationship of the operations with other soft set operations and it is obbserved that the complementary extended intersection operation on a set of fixed parameter set form many well-known and important algebraic structures in classic algebra. The thesis study consists of six sections, and in the first section, a literature review is conducted on soft sets and algebraic structures mentioned in the thesis. In the second part, basic definitions and properties of set operations, soft sets and some algebraic structures are given. In the third, fourth and fifth sections, which constitute the original part of the thesis, the definitions of complementary extended intersection, complementary extended gamma and complementary extended star operations are given, respectively, the algebraic properties of the operations are examined, and by handling the distributions of these new soft set operations over other soft set operations, not only the relationships of these operations with other soft set operations are obtained, but also it is observed what the algebraic structures these operations form. In addition, since the intersection operation is an operation that also exists in the classical set, the properties of this classical set operation are compared with the properties of the complementary extended intersection operation. In a way of contributing to soft set theory and the classical algebra both, it is presented that the complementary extended intersection operation on the set of soft sets with a fixed-parameter set form a bounded semi-lattice, and that the complementary extended intersection operation, along with other soft set operations, are commutative, idempotent, unitary, non-zero semiring, commutative, idempotent, unitary hemiring, Boolean Algebra, De Morgan Algebra, Kleene Algebra, Stone Algebra and MV-algebra. In the conclusion,the results obtained in the thesis and their importance are discussed.
Benzer Tezler
- Yeni tip genişletilmiş esnek küme işlemleri: Tümleyenli genişletilmiş fark ve lamda işlemi
New type of extended operations of soft sets: Complementary extended difference and lamda operation
EMRE AKBULUT
- Yeni tip genişletilmiş esnek küme işlemleri: Tümleyenli genişletilmiş birleşim, artı ve teta işlemi
New type of extended operations of soft sets: Complementary extended union, plus and theta operation
AHMET MÜCAHİT DEMİRCİ
- A Matlab/Simulink toolbox for interval type-2 fuzzy logic systems
Aralık değerli tip-2 bulanık sistemler için bir Matlab/Simulink araç kutusu
AHMET TAŞKIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiKontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TUFAN KUMBASAR
- Machine learning assisted force field development for nucleic acids
Nükleik asitler için makine öğrenimi destekli kuvvet alanı geliştirilmesi
GÖZDE İNİŞ DEMİR
Doktora
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiHesaplamalı Bilimler ve Mühendislik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM TEKİN
- Learning of interval Type-2 fuzzy logic systems using big bang – big crunch optimization
Aralık değerli Tip-2 bulanık sistemlerin büyük patlama – büyük çöküş optimizasyonuyla eğitilmesi
CİHAN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiKontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ENGİN YEŞİL
