Türkiye'de İslami romanlarda kadın kimliği (1980-2000): Feminist bir yaklaşım
Woman identity in Islamic novels in Turkey (1980-2000): A feminist approach
- Tez No: 854379
- Danışmanlar: PROF. DR. BERRİN KOYUNCU LORASDAĞI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Sosyoloji, Türk Dili ve Edebiyatı, Political Science, Sociology, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 218
Özet
Bu tezde, ilk baskıları 1980 ile 2000 yılları arasında yayınlanmış olan İslami romanlardaki kadın anlayışı ortaya çıkarılmaya çalışılmaktadır. Kadın yaşamı Türk modernleşmesinin gelişiminde her zaman gündemdeki yerini koruyan konular arasında yer alır. Benzer şekilde Türk romanı da kadın yaşamı konusunda çeşitli toplumsal/siyasal eğilimleri içerisinde barındıran bir edebi tür olarak öne çıkar. Kadın konusuna toplumsal ve siyasal tercihleri doğrultusunda yaklaşan Türk romancıları yazmış oldukları eserler aracılığıyla benimsemiş oldukları görüşleri geniş okur kitlelerine aktarmaya çaba harcamışlardır. İslami romanlar da İslamcılığın temel toplumsal ve siyasal tezlerini edebiyat sahasına taşıyan metinlerden oluşur. İslami romanlarda geçerli olan kadın anlayışını incelemek ise araştırmacıları İslamcılığın kadın konusundaki temel tezlerini incelemekle örtüşen sonuçlara götürecektir. Feminist edebiyat eleştirisi ise İslami romanlardaki kadın anlayışını anlama çabasında oldukça işlevsel bir yöntem olarak öne çıkar. Çalışmanın örneklemini oluşturan romanlar, tezin iki temel yönteminden biri olan nitel içerik analiziyle şu dört alt başlık çerçevesinde incelenmektedir: Görünümüyle Kadın: İdeal (Dindar) Kadının Giyim Kuşam Biçimi, İdeal (Dindar) Kadının Karakteri: Melek kadın - Canavar kadın, İdeal Kadın ve Aile: Dindar Nesilleri Yetiştiren Anneler, İdeal Toplumun Teminatı: Sorumluluk Sahibi Dindar Kadın. Tezde ileri sürülen temel iddia İslamcılığın tezlerini edebiyat sahasına taşıyan İslami romanların, kadın konusunda da toplulukçu ve ataerkil görüşleri pekiştiren metinler olduğu şeklindedir. Erkek romancılarla karşılaştırıldığında kadın İslami romancıların, ataerkil toplumsal koşullar altında yaşamlarını sürdüren kadın roman karakterlerinin, İslamcı kadın kimliği çerçevesinde bireyselci yaklaşımlarla uyumlu olarak, kısıtlanan/baskılanan hayatlarını daha fazla öne çıkarmaya çalıştıkları tespit edilmekle birlikte İslamcılık hem kadın hem de erkek yazarların kadın konusuna yaklaşımlarının toplulukçuluk içerisinde kalan sınırlarını belirleyen temel etken olarak belirleyiciliğini sürdürmektedir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, it is tried to reveal the understanding of women in Islamic novels, the first editions of which were published between 1980 and 2000. Women's life is among the topics that always keep its place on the agenda in the development of Turkish modernization. Similarly, Turkish novel stands out as a literary genre that includes various social/political tendencies about women's life. Turkish novelists, who approach the subject of women in line with their social and political preferences, have made an effort to convey the views they have adopted to large audiences through the works they have written. Islamic novels also consist of texts that carry the basic social and political theses of Islamism to the field of literature. Examining the understanding of women in Islamic novels will lead researchers to the same conclusions as examining the main theses of Islamism on women. Feminist literary criticism, on the other hand, stands out as a highly functional method in the effort to comprehend the understanding of women in Islamic novels. The novels, which constitute the sample of the study, are examined within the framework of the following four sub-titles with qualitative content analysis, which is one of the two methods of the thesis: Woman with her Appearance: Dressing Style of the Ideal (Religious) Woman, Character of the Ideal (Religious) Woman: Angel woman – Beast woman, Ideal Woman and Family: Mothers Raising Religious Generations, Women as the Guarantee of Society: Responsible Religious Women. The main claim put forward in the thesis is that Islamic novels, which carry the theses of Islamism to the field of literature, are texts that reinforce collectivist and patriarchal views on women. Compared to male novelists, it has been determined that female Islamic novelists try to highlight the restricted/oppressed lives of female novel characters who live under patriarchal social conditions, in line with individualistic approaches within the framework of Islamic female identity. However, Islamism continues to be the main factor that determines the boundaries of both male and female writers' approaches to the issue of women within collectivism.
Benzer Tezler
- İslamcı siyasal söylemde 'öteki'kimliğinin çatışma ve uyum potansiyeli
The Contradictory and harmony potential of the others identity in islamic political discourse
MEHMET ÖZGÜDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERPİL SANCAR ÜŞÜR
- Türkiye'de dinsellik edebiyat ve kimliğin dönüşümü: Dindar kadın romancılar üzerine bir inceleme
Religious literature and the transformation of religious identity in Turkey: A study of pious women writers
FUNDA DERİN
Doktora
Türkçe
2010
Siyasal BilimlerGazi ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü
PROF. DR. HAYATİ HAZIR
- İslami kesimdeki değişimi romanlardan (2000 - 2010) okumak
Understanding the change on Islamic sector from novels (2000 - 2010)
RAMAZAN BULUT
Doktora
Türkçe
2015
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEM EFE
- Hidayet romanlarında İslami muhalefet
Islamic opposition in hidayet novels
SÜLEYMAN SAMET ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerKocaeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN YAZICI
- 1960'lardan 1990'lara Karaoğlan çizgi romanındaki milliyetçi söylemler ve kadının yeri
The role of the women and nationalist pronunciation at Karaoğlan comics, which were published from 1960?s to 1990?s
MERYEM FULYA BAYRAM YAZICIOĞLU