Geri Dön

Çukurca kentsel sit alanı içindeki geleneksel taş evlerin rölöve ve restitüsyon açısından incelenmesi

Examination of some examples of residences in Çukurca urban site area (Plan and architectural)

  1. Tez No: 859052
  2. Yazar: NURCAN ADIYAMAN AKAR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET KULAZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sanat Tarihi, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 270

Özet

İnsanlık, göçebelik yaşam tarzından yerleşik düzene doğru geçerken, barınma ve korunma ihtiyacına hizmet eden geçici barınaklar inşa etmiştir.Bu barınakların yapımında, çeşitli doğal malzemelerden faydalanılmıştır. İlk çağlardan başlayarak günümüze kadar geliştirilen ve coğrafyaya uyum sağlayacak şekilde adapte edilen geleneksel yapı tarzı, günümüzde de sürdürülmektedir. Hakkâri ili, Çukurca ilçesindeki Çukurca Kalesi'nin güney eteğinde, bulunan çok katlı geleneksel taş evler, tarihî nitelik göstermektedir. Çukurca kentsel sit alanı içinde konumlanan geleneksel taş evler, kalenin dik yamaçlarına yerleştirilmiştir. Bu yerleşim, evlerin barınma, güvenlik ve doğal şartlarla bütünleşmesi sayesinde estetik bir siluet oluşturmuştur. Bu evlerde inşa sürecine dair herhangi bir kitabe bulunmamakla birlikte, yapıların 17. yy.'ın ilk yarısından sonra inşa edildiği düşünülmektedir. Yerel taş ve kireç harcı kullanılarak inşa edilen evler, iki, üç ve dört katlı olarak tasarlanmış olup, planları birbirinden farklı özellikler göstermektedir. Yapılar, arazinin eğimini en verimli biçimde değerlendirecek şekilde planlanmış ve her katın girişi bu eğime göre düzenlenmiştir. Tek bir giriş kapısına sahip evlerin yanı sıra, aynı evin farklı katlarına farklı kapı girişlerinin olduğu örnekler de mevcuttur. Bu evlerin mimarisinde süsleyici unsurlara yer verilmemiş olup sade bir görünüme sahip oldukları anlaşılmaktadır. Evlerin ara katları ve üst örtülerinde düz ahşap hatıllı kirişler bulunup üzeri toprakla örtüldüğü görülmektedir. Bu çalışmada, Çukurca kentsel sit alanı içinde yer alan geleneksel taş evlerden yirmi tanesini ele almış ve bu yapıların rölöve ve restitüsyon planları, kesitleri ve cepheleri çizilerek sanat tarihi disiplini içerisinde plan ve mimari özellikleri incelenmiştir. Evler, kendi içlerinde ve çevredeki diğer yapılarla karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Çalışmanın temel amacı, Çukurca yöresine özgü geleneksel mimarisi olan kale eteğindeki çok katlı taş evlerin mimari özelliklerini ortaya koymak, tarihi dokuyu korumak ve gelecek nesillere kültürel birikim sunarak yol gösterici olmaktır.

Özet (Çeviri)

Humanity, as it transitioned towards settled living, constructed permanent shelters to serve the need for housing and protection. Various natural materials were utilized in the construction of these shelters. The traditional architectural style developed from ancient times to the present day and has been adapted to fit the geography. In Hakkari province, the multi-story traditional stone houses located at the southern foothill of Çukurca Castle in Çukurca district exhibit historical significance. Situated within the urban conservation area of Çukurca, these traditional stone houses are nestled into the steep slopes of the castle. This settlement, integrating housing, security, and natural conditions, has formed an aesthetic silhouette. Although there are no inscriptions regarding the construction process of these houses, it is believed that they were built after the first half of the 17th century. Constructed using local stone and lime mortar, the houses are designed as two, three, and four stories, each with distinct floor plans. The structures are planned to make the most of the terrain's slope, with each floor's entrance arranged accordingly. Examples exist of houses with a single entrance as well as those with different entrances for different floors. The architecture of these houses appears devoid of decorative elements, exhibiting a simple appearance. The intermediate floors and roof coverings of the houses feature flat wooden-beamed joists covered with soil. In this study, twenty traditional stone houses located within the urban conservation area of Çukurca were examined. The plans, sections, and elevations of these structures were drawn, and their architectural features were analyzed within the discipline of art history. The houses were evaluated both internally and in comparison to other surrounding structures. The primary objective of the study is to elucidate the architectural characteristics of the multi-story stone houses on the slope of the castle, which represent the traditional architecture specific to the Çukurca region, aiming to preserve the historical fabric and provide cultural enrichment for future generations.

Benzer Tezler

  1. Çukurca dere ve Isparta deresi'nin su kalitesinin makrozoobentik organizmalara göre belirlenmesi

    Determination of water quality in Çukurca and Isparta stream according to macrozoobentic organisms

    MELEK ZEYBEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    BiyolojiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. HASAN KALYONCU

  2. Çukurca (Hakkari) yöresi nar genotiplerinin özellikleri

    Features of pomegranate genotypes from Cukurca (Hakkari) region

    ÖMER FARUK ÖZATAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    ZiraatYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET KAZANKAYA

  3. İl gelişme planı bağlamında Bolu ilinin nüfus, tarım ve mekansal yapısındaki gelişmeler

    Developments in population, agriculture and spatial structure of Bolu province in the context of provincial development plan

    MUSTAFA ÇUKURCA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Kamu YönetimiBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SAADET AYDIN

  4. Emniyet kemeri kullanımı konusunda yapılan istatistiklerin karşılaştırılması: Ankara örneği

    The comparison of the statistics that were made about the subject of buckling seat belt: Ankara sample

    EKREM ÇUKURCA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    TrafikGazi Üniversitesi

    Trafik Planlaması ve Uygulaması Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET EROĞLU

  5. Hakkâri-Çukurca yöresi topraklarının verimlilik durumlarının belirlenmesi

    Determination of fertility status of Hakkâri̇-Çukurca soils

    HATİCE DEMİREKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    ZiraatSüleyman Demirel Üniversitesi

    Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM ERDAL