Türkiye'de iklim faktörlerinin ve değişikliğinin nohut (Cicer Arietinum L.) bitkisinin verimi üzerine etkisi
The effect of climatic factors and change on the yield of chickpea (Cicer arietinum L.) in Turkey
- Tez No: 859630
- Danışmanlar: PROF. DR. SAİME İKİNCİKARAKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Nohut (Cicer arietinum L.), iklim faktörleri, iklim değişikliği, nohut verimi, chickpea (Cicer arietinum L.), climatic factors, the effects of climate change, the yield of chickpea
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Bu çalışmada; nohut (Cicer arietinum L.) verimi ile iklim faktörleri arasındaki ilişkiyi belirlemek ve iklim değişikliğinin gelecek dönemlerde nohut verimi üzerindeki olası etkilerini ortaya koyabilmek amaçlanmıştır. Araştırmada; çalışma bölgesi olarak en çok nohut tarımının yapıldığı Ankara, Konya, Yozgat ve Kırşehir illeri ele alınmıştır. Materyal olarak; (2005-2021) yıllarına ait nohut üretim verileri ile meteorolojik gözlem değerleri, (2022-2099) arası dönemi kapsayan HadGEM2-ES küresel modeli, RCP4.5 ve RCP8.5 senaryoları temelinde oluşturulan 20 km çözünürlüklü iklim projeksiyonlarına ilişkin veriler kullanılmıştır. Çalışmanın ilk kısmında; gözlem değerleri ve üretim verileri arasında tekli korelasyon analizleri ve en küçük kareler yöntemiyle doğrusal regresyon analizleri yapılmıştır. Tekli korelasyon analizinde sıcaklık, yağış, nem, güneşlenme ve rüzgar verilerinin olduğu 47 meteorolojik parametre, regrasyon analizinde ise 47 meteorolojik parametrelerden verim ile korelasyon değeri yüksek olan parametrelerden Ankara ili için 9, Konya ili için 7, Yozgat ili için 9, Kırşehir ili için 11 tanesi ele alınmıştır. İkinci kısımda; oluşturulan yüksek oranlı regresyon denklemleri ile iklim projeksiyonu verileri kullanılarak gelecek dönemler [(2022-2040), (2041-2070) ve (2071-2099)] için öngörülen iklim değişikliklerinin nohut verimi üzerine olası etkileri ortaya konulmuştur. Çalışma sonuçlarına göre, iklim faktörlerinin nohut verimi üzerinde önemli belirleyici bir etmen olduğu saptanmıştır. İklim değişikliğinden, Kırşehir ve Ankara ili RCP4.5 senaryosu (2071-2099) dönemi hariç gelecek dönemlerde olumlu etkileneceği, Konya ve Yozgat ilinin ise RCP4.5 senaryosu (2071-2099) dönemi hariç, olumsuz etkilenebileceği öngörülmektedir. Şubat 2024, 113 sayfa
Özet (Çeviri)
This study aimed to investigate the relationship between chickpea (Cicer arietinum L.) yield and climate parameters, as well as to identify the potential effects of climate change on chickpea yield in the future. The study focused on the provinces of Ankara, Konya, Yozgat, and Kırşehir, which are known for chickpea agriculture. Chickpea production statistics and meteorological data from 2005 to 2021, as well as climate projections with 20 km resolution based on HadGEM2-ES Global Climate Model RCP4.5 and RCP8.5 scenarios covering the period 2022-2099, used as material. Using the least squares method, single correlation and linear regression analyses were conducted between production data and climatic factors in the first section of the study. 47 meteorological parameters such as temperature, precipitation, humidity, length of sunshine, and wind speed were used in the single correlation analysis. Of those 47, nine were used in the regression analysis for Ankara, seven for Konya, nine for Yozgat, and eleven for Kırşehir. In the second part; the possible effects of climate changes on chickpea yield were revealed using high-rate regression equations and climate projection data for future periods ((2022-2040), (2041-2070) ve (2071-2099)). According to the study results, it was determined that climate factors are an important determining factor in yield. It is predicted that Kırşehir and Ankara provinces will be positively affected by climate change in future periods except for the RCP4.5 scenario (2071-2099) period, while Konya and Yozgat provinces will be negatively affected except for the RCP4.5 scenario (2071-2099) period. February 2024, 113 pages
Benzer Tezler
- Türkiye'de iklim değişikliğinin baklagil tarımına ekonomik etkisi ve uyum politikaları: Nohut örneği
Economic impact of climate change on pulses farming in turkey and adaptation policies: The case of chickpea
MERVE BOLAT
- Türkiye'de iklim faktörlerinin ve iklim değişikliğinin ayçiçeği (Helianthus annuus L.) bitkisinin verimi üzerine etkisi
The effect of climatic factors and climate change on the yield of sunflower (Helianthus annuus L.) in Turkey
HÜDAVERDİ GÜRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
ZiraatAnkara ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN BAYRAKTAR
- Türkiye'de iklim faktörlerinin ve iklim değişikliğinin haşhaş (Papaver somniferum L.) bitkisinin verimi üzerine etkisi
The effect of climatic factors and climate change on the yield of opium poppy (Papaver somniferum L.) in Turkey
HÜSEYİN BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
ZiraatAnkara ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEŞET ARSLAN
- Urmia lake desiccation as a new source of dust in themiddle east: Investigation of the anthropogenic impactsand climatic factors on drying up of urmia lake
Ortadoğu'da yeni bir toz kaynağı olarak tanınan Urmiyegölü: Urmiye gölünün kurumasına neden olan insan veiklim faktörlerin incelenmesi
YUSUF ALIZADE GOVARCHIN GHALE
Doktora
İngilizce
2020
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPER ÜNAL
- Bursa yöresi anadolu kestanesi ormanlarında kestane gal arısının uçuş dinamiğinin farklı tuzak tipleriyle tespit edilmesi
Determination of flight dynamisc of chestnut gall wasp with some trap types in the anatolian chestnut forests of Bursa region
MURAT BİÇİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Ormancılık ve Orman MühendisliğiBursa Teknik ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZHAN SARIKAYA