Kayseri'de bulunan Selçuklu Dönemi sur dışı külliyelerinin koruma ve onarım tarihi
Conservation and restoration history of Seljuk Period social complexes outside the Kayseri city wall
- Tez No: 861367
- Danışmanlar: PROF. DR. CAN ŞAKİR BİNAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Koruma, onarım tarihi, Selçuklu Mimarisi, anıtsal yapı, Kayseri, Conservation, restoration history, Seljuk Architecture, monumental structure, Kayseri
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rölöve-Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 685
Özet
Tarih boyunca taşıdıkları sembolik anlamları yüzünden anıtsal yapılar, korunmaları zorunlu varlıklar olarak kabul edilmişlerdir. Bu kapsamda, anıtsal yapıların koruma ve onarım tarihinin bilinmesi, doğru koruma yöntemlerinin belirlenmesi ve uygulamaların gerçekleştirilmesi için temel şart haline gelmiştir. Altı çizilen kabul ile hazırlanan tez çalışmasında koruma tarihi araştırılması yapılmış; çalışma Türkiye'de anıtsal yapıların onarımı ve restorasyonu konusunda var olan koruma anlayışını, etkili olan kurumlar, kişiler ve yayınların mercek altına alınmasıyla Kayseri merkezinde bulunan anıtsal yapılar özelindeki uygulamalarla ortaya çıkarmak üzerine kurgulanmıştır. Çalışmanın temel hedefi; koruma ve onarım konusuna dönemsel yaklaşımları şekillendiren etkenlerin belirlenmesi, ülke koruma tarihindeki önemli tarih aralıklarının ve dönüm noktalarının tespit edilmesi, süreçte yaşanan sorunların belirlenmesi, yapıların taşıdıkları değerler ile geleceğe aktarılması konusunda doğru stratejiler geliştirilmesine katkı sağlamaktır. Birinci bölümde; çalışmanın amacı, sınırları, kullanılan yöntem, örneklerin seçilme nedenleri ve tez kapsamında faydalanılan önemli kaynaklar tanıtılmıştır. İkinci bölümde, onarım tarihinin sağlıklı bir okumasını yapabilmek amacıyla, çağdaş koruma yaklaşımları ile yapılan onarımlar öncesindeki süreç irdelenmeye çalışılmış, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e koruma konusunda aktarılan miras ve genel çerçevenin belirlenmesi amaçlanmıştır. Üçüncü bölümde, Cumhuriyet'ten günümüze uzanan süreç, anıtsal yapıları etkileyen değişim ve dönüşümler göz önüne alınarak, koruma konusunda önemli kırılma noktaları ve zaman aralıklarına göre dönemlere ayrılmıştır. Tez Anadolu Selçuklu yapıları üzerine odaklandığı için, yasal, kurumsal yapılanma ve onarımlar sıralaması ile yapılan dönem anlatımlarında Selçuklu eserlerini etkileyen gelişmelere daha çok yer verilmiş, örnekler özellikle bu eserlerden seçilmiştir. Dördüncü bölümde, Kayseri'de bulunan anıtsal yapıların koruma ve onarım süreçlerinin değerlendirilmesi amacıyla, koruma ve onarım tarihi adına detaylı bilgi edinilebilecek dört külliye yapısı ele alınmıştır. Yapıların tarihçesi ve mimari özellikleri, inşa edildikleri tarihten günümüze kadar geçirdikleri onarım süreçleri, detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Tezin son bölümünde, ülke koruma tarihinin değerlendirmesi ve anıtsal yapıların onarım süreçlerinin değerlendirilmesi yapılarak, dönemsel eğilimler saptanmaya çalışılmış, bunların uygulamaya nasıl yansıdığı sorgulanmıştır. Sonuç kısmında ise, değerlendirmeler doğrultusunda çalışma sürecinde elde edilen bilgi ve verilerin sonuçları yorumlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Monumental structures have been accepted as assets for conservation throughout history due to their symbolic meanings. Therefore, it has been essential to know the conservation and restoration history of monumental structures to determine the correct conservation methods and realize the required practices. For the thesis, research was done on the history of conservation to establish the current conservation approach to repairing and restoring monumental structures in Turkey. It determined the practices specific to monumental structures in the center of Kayseri by examining related institutions, individuals, and publications. The main objective of the study was to determine the factors shaping periodic approaches to conservation and restoration, to identify important date intervals and milestones in the conservation history of Turkey and the problems experienced in the process, and to contribute to the development of correct strategies for transferring the structures to the future with their value intact. The first chapter introduces the purpose and limits of the study, the method, the reasons for choosing the samples and the important resources used within the scope of the thesis. The second chapter addresses restoration history comprehensively. It examines the historical process before the repairs made with contemporary conservation approaches, and determines the general framework and heritage transferred from the Ottoman Empire to the Republic. In the third chapter, the historical process from the Republic to the present is divided into periods according to the important conservation milestones and time intervals, considering the changes and transformations affecting monumental structures. Because the thesis focuses on Anatolian Seljuk structures, the developments in legal and institutional structuring and repairs as they affect Seljuk works are stressed in the period narrations, and examples are mainly selected from these works. The fourth chapter considers four social complexes built outside the Kayseri city walls that exemplify the conservation and restoration processes applied to the monumental structures in Kayseri. Between them, the four social complexes provide detailed information on the area's history of conservation and restoration. The history and architectural features of the buildings, and their repair processes since they were built, are discussed in detail. In the last chapter of the thesis, the researcher evaluates the conservation history of Turkey and the restoration processes applied to monumental structures to determine the periodical trends and how they reflect conservation practices. In the conclusion chapter, the information and data obtained during the study are interpreted based on the evaluations.
Benzer Tezler
- Anadolu Selçuklu veziri Sahip Ata Fahreddin Ali'nin mimari eserleri
Architectural buildings of the Sahip Ata Fahr'al-din Ali the viziers of the Anatolian Seljuks
ALPTEKİN YAVAŞ
- Kayseri Anadolu Selçuklu dönemi taçkapıları
The crest doors from the era of Kayseri Anatolian Seljuk Empire
GÜLAY GÖNEN KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Sanat TarihiErciyes ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLAY KARAKAYA
- Selçuklu-Osmanlı kervansaraylarının günümüzdeki kullanımları ve durumları (Kayseri-Sivas-Aksaray-Nevşehir)
Comtemporary use and condition of Seljuk-Ottoman caravansaries (Kayseri-Sivas-Aksaray-Nevşehir)
HİKMET UÇMAZ
- Kayseri yöresindeki tarihi harçların karakterizasyonu ve onarım harçlarının özellikleri
Characterization of historical mortars and features of restoration mortars in Kayseri district
HAYRİYE HALE KOZLU
- Geleneksel Anadolu konut mimarisinde Talas örneği
Case study on Talas as an example with in the vernacular Anatolian housing architecture
DUYGU TURGUT
Doktora
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY