Elazığ-Harput yöresi Kürsübaşı Musiki Meclisi geleneğinin oluşum ve değişim süreçlerinin incelenmesi
Examination of the formation and change processes of the tradition of the Elazığ-Harput region Kürsübaşı Music Assembly
- Tez No: 874990
- Danışmanlar: PROF. DR. HİKMET TOKER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Müzik, Folklore, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 257
Özet
İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müzikoloji Anabilim Dalı'nda doktora tezi olarak hazırlanan bu çalışmada, Elazığ-Harput Kürsübaşı toplantılarının gelenek, oluşum ve değişim süreçleri incelenmiştir. Sosyal bütünleşme, kültür, kültürlenme, mekân, kimlik, gelenek, geleneksel müzik, modern-modernite (modernlik), modernleşme kavramları çerçevesinde kuramsal bir bakış açısıyla oluşturulan araştırmanın amacı, geleneksel sohbet toplantılarından olan Kürsübaşı toplantılarının Elazığlı-Harputlu kimliği ve Elazığ-Harput kültürüne aidiyet hissetme fenomenleri ile Kürsübaşı toplantılarının geleneksel olup olmadığının tespiti ve eğer geleneksel ise gelenekselleşme sürecinin ortaya çıkarılmasıdır. Çalışmamızda ayrıca Kürsübaşı toplantılarının Elazığlı-Harputlu kimliği ve Elazığ-Harput kültürüne aidiyet hissetme fenomenleri üzerindeki etkisi de irdelenmiştir. Çalışma, Türkiye'deki geleneksel sohbet toplantılarından biri olan Elazığ-Harput yöresindeki Kürsübaşı toplantıları ile sınırlandırılmıştır. Elazığ-Harput, müziği ve icrası üzerine yapılan çalışmalar artarak devam etmekte; ancak Kürsübaşı'nın gelenekleşmesi, Elazığ-Harput'taki yaşam ve yöre müziğiyle birlikte ele alınması noktasındaki çalışmalar sınırlı kalmış ve daha çok Elazığ-Harput müziğine değinilmiştir. Bu çalışma, son bir yıl içerisinde Kürsübaşı toplantılarına katılan 31 kişiye uygulanan anket ve daha önce bu toplantılara katılan farklı yaş gruplarındaki 4 icracı ile yapılan mülakat aracılığıyla zenginleştirilmiştir. Böylece geçmişten günümüze Kürsübaşı'nın değişimi ve dönüşümü ortaya konulmuştur. Ayrıca katıldığımız Kürsübaşı toplantısında icra edilen fasıllardaki eserler gözlemlenerek, üç eser tarafımca notaya alınmıştır. Notaya alınan eserlerin TRT repertuvarındaki notalarıyla karşılaştırılması sonucu müzikal analizleri yapılmıştır. Bu da çalışmanın, daha önce yapılan diğer çalışmalardan farklı olduğunu göstermekte ve bu alandaki boşluğu doldurduğu düşünülmektedir. Bununla birlikte Kürsübaşı'nın diğer yörelerdeki sohbet toplantılarından farkının ve bu toplantılara benzerliklerinin neler olduğu da ortaya konulmuştur. Bu bağlamda anket ve mülakat yapılan kişilerle ve eldeki mevcut kaynaklarla Kürsübaşı toplantılarının nasıl bir değişim ve dönüşüme uğradığının kuramsal çerçevedeki kavramlarla ortaya konulması, bu çalışmanın özgünlüğünü göstermekte, literatüre katkı sağlayacağı ve Kürsübaşı ile ilgili yapılacak benzer çalışmalar için örnek olacağı düşünülmektedir. Bu çalışma esnasında kitaplar, kütüphane katalogları, sözlükler, YÖK tez veri tabanında yer alan lisansüstü tezler, hakemli dergi-makale indeksleri, bibliyografya kitapları, basılı ve elektronik kaynaklardan yararlanarak literatür ve kaynak taraması yapılmıştır. Bu araştırma konusu ile ilgili kaynakların oldukça sınırlı olduğu saptanmıştır. Ayrıca Elazığ-Harput'ta ön plana çıkan ve hayatta olan Harput musikisi icracıları ile yapılandırılmış görüşme, yoğun betimleme ve anket tekniği kullanılmış ve yörede alan araştırması yapılmıştır. Sonuç olarak bu çalışmada, müzikolojik ve folklorik çalışmalara katkı sağlamak üzere, birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Harput'un musiki meclisi olan Kürsübaşı geleneği incelenerek gözlemler ortaya çıkarılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, which was prepared as a doctoral thesis at Istanbul University Institute of Social Sciences, Department of Musicology, the tradition, formation and change processes of Elazığ-Harput Kürsübaşı meetings were analysed. The aim of the research, which was created from a theoretical perspective within the framework of the concepts of social integration, culture, acculturation, space, identity, tradition, traditional music, modern-modernity (modernity), modernisation, is to determine whether Kürsübaşı meetings, which are among the traditional conversation meetings, are traditional with the phenomena of Elazığ-Harput identity and feeling of belonging to Elazığ-Harput culture and to determine whether Kürsübaşı meetings are traditional or not and to reveal the traditionalisation process if they are traditional. In our study, the effect of Kürsübaşı meetings on the phenomena of Elazığ-Harputlu identity and feeling of belonging to Elazığ-Harput culture was also examined. The study is limited to Kürsübaşı meetings in Elazığ-Harput region, which is one of the traditional conversation meetings in Turkey. Studies on Elazığ-Harput, its music and performance continue to increase; however, studies on the traditionalisation of Kürsübaşı, the life in Elazığ-Harput and the local music have been limited and mostly Elazığ-Harput music has been mentioned. This study has been enriched with a questionnaire applied to 31 people who attended Kürsübaşı meetings in the last year and interviews with 4 performers of different age groups who previously attended these meetings. Thus, the change and transformation of Kürsübaşı from past to present has been revealed. In addition, the works in the fasıls performed at the Kürsübaşı meeting I attended were observed and three works were notated by me. Musical analyses were made by comparing the notated works with the notes in the TRT repertoire. This shows that this study is different from the other studies done before and it is thought to fill the gap in this field. In addition to this, the difference of Kürsübaşı from the chat meetings in other regions and its similarities to these meetings were also revealed. In this context, it is thought that this study will contribute to the literature and set an example for similar studies to be conducted on Kürsübaşı by revealing how Kürsübaşı meetings have undergone a change and transformation with the concepts in the theoretical framework with the people surveyed and interviewed and the available resources. During this study, books, library catalogues, dictionaries, postgraduate theses in the YÖK thesis database, refereed journal-article indexes, bibliography books, printed and electronic sources were used for literature and resource review. It was determined that the resources related to this research topic are quite limited. In addition, structured interviews, intensive description and survey techniques were used with prominent and living Harput music performers in Elazığ-Harput and field research was carried out in the region. As a result, in this study, in order to contribute to musicological and folkloric studies, the tradition of Kürsübaşı, which is the musical assembly of Harput, which has hosted many civilisations, has been examined and observations have been revealed.
Benzer Tezler
- Diyarbakır yöre müziğinde cümbüş çalgısı ve icracılarının yeri ve önemi
The place and importance of cumbus instruments and performers in Diyarbakir regional music
ZİYA SÜMER
- Şehir müziği olarak Harput Kürsübaşı geleneği
Harput Kürsübaşı tradition as urban music
DEVRİM YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MüzikDokuz Eylül ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN EROL
- Enver Demirbağ'ın Elazığ-Harput yöresi müziğindeki yeri ve TRT repertuvarına kazandırdığı eserlerin incelenmesi
Examining the place of Enver Demirbağ in Elazığ-Harput region music and the works he contributed to the TRT repertoire
VOLKAN KAPLAN
- Elazığ - Harput divan eserleriyle Türk sanat müziğinde bulunan divan formundaki eserlerin karşılaştırılması
Elaziğ - the study of Harput region divan works of art and work of art in turkish art music
KEZİBAN ARSLAN
- Divan-hoyrat farkından hareketle Elazığ-Harput yöresi müziğinde isimlendirme hatası olduğu düşünülen 5 eser üzerinde edebi ve müzikal açıdan inceleme
Literary and musical research on 5 works from Elaziğ-Harput region which are considered to have denotation mistakes in their music with reference to divan-hoyrat difference
OKAN ŞAHİN