Yeni araştırmaların Elazığ'ın Eski Çağ tarihine katkıları
Contributions of new research to the Ancient History of Elazığ
- Tez No: 888018
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDULKADİR ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Tarih, Archeology, History
- Anahtar Kelimeler: Elazığ, Tarih Öncesi, Eski Çağ, Tarih, Arkeoloji, Keban Projesi, Yüzey Araştırması, Elazig, Prehistory, Antiquity, History, Archaeology, Keban Project, Surface Research
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eskiçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Medeniyetlerin oluşumu ve gelişimi sırasında insanlar yaşayacakları coğrafi yeri seçerken topoğrafyayı, iklim koşullarını ve ana yol güzergahlarını dikkate alarak karar vermişlerdir. Dolayısıyla Doğu Anadolu'nun coğrafi koşulları Anadolu ve Mezopotamya uygarlığı gibi uygarlıkların yayılmasında önemli olmuştur. Doğu Anadolu'nun bir parçası olup, araştırma sahamızı oluşturan Elazığ ili de bulunduğu konumu itibariyle Mezopotamya ile Anadolu arasında kilit noktada yer almakta, Mezopotamya kültürlerinin Anadolu'ya yayılmasında bir köprü görevi görmektedir. Elazığ Bölgesi, doğu ile batı arasında önemli yolların kesiştiği kavşaklarda yer alması bu kültürün yayılması açısından büyük bir önem taşımaktadır. Bu anlamda Elazığ yöresi tarımsal ve yaşamsal faaliyetlere uygun ova ve platoların bulunması nedeniyle tarih öncesi çağlardan günümüze kadar kültürel faaliyetlerin yoğun olduğu bir bölge haline gelmiştir. Barındırmış olduğu özelliklerinden dolayı geçmişten günümüze kadar önemli medeniyetlerin egemenliği altında kalmış ve çeşitli mücadelelere sahne olmuştur. M.Ö. 2000'li yıllara dayanan geçmişiyle Hurriler, Urartular, Persler, Araplar, Artuklular, Anadolu Selçukluları ve Osmanlılar gibi birçok devletin egemenliği altında varlığını sürdüren Elazığ ilinde; farklı dönemlerde sistematik olarak pek çok arkeolojik kazı ve yüzey çalışması yapılmıştır. Tarih öncesi çağlardan bu yana önemli bir yere sahip olan bölge de arkeolojik veriler doğrultusunda Eski Çağ tarihine bakılarak bölgede yaşamış olan uygarlıkların izi sürülmüş, yapılan kazı ve yüzey araştırmaları sonucunda Paleolitik, Mezolitik, Neolitik, Halef, Kalkolitik, Ubeyd, Tunç Demir Çağları ile Urartu, Helenistik, Roma-Bizans, İslam Dönemi ve Türk Dönemleri'ne ait kalıntılar tespit edilmiştir. Bu kalıntılar bölgenin sosyo-kültürel, siyasi, iktisadi yapısını ortaya koymaktadır. Aynı zamanda elde edilen bilgiler ve bölge ile ilgili daha önceki yıllarda yapılan çalışmalar doğrultusunda ortaya çıkan veriler ile kentin bir kültür envanteri ortaya koyularak Eski Çağ Tarihine katkı sağlanmaktadır.“Yeni Araştırmaların Elazığ'ın Eski Çağ Tarihine Katkıları”isimli çalışmam beş ana kısımdan oluşmaktadır. Giriş başlıklı birinci kısımda; çalışmanın amacı, konunun kapsamı, sınırlılıkları, çalışma aşamasında belirlenen yöntem ve teknikler anlatıldıktan sonra, ikinci kısımda; Elazığ ilinin içinde bulunduğu Doğu Anadolu Bölgesi'nin coğrafi özelliklerine değinilip daha sonra Elazığ ilinin coğrafi konumu, jeolojik ve jeomorfolojik özellikleri, akarsuları, iklimi, bitki örtüsü ve toprak yapısı hakkında bilgiler verdim. Üçüncü kısımda kentin adı, tarihi, Eski Çağ araştırma tarihçesi, arkeolojik ve yüzey araştırmalarıyla tespit edilen yerleri ele alarak bölgede gerçekleştirilen araştırmaların amaç ve kapsamına yer verdim. Dördüncü kısımda tez konu başlığım altında Elazığ'da yeni araştırmalar ışığında tespit edilen yerleşimleri, ortaya çıkan höyükler, mağaralar ve kaleleri detaylı bir şekilde tanıtmaya çalıştım. Çalışmanın son safhasını oluşturan beşinci kısımda sonuç başlığı altında; Elazığ ilinin tüm boyutlarını analiz ederek bir değerlendirmesini gerçekleştirdim.
Özet (Çeviri)
During the formation and development of civilizations, people made decisions by taking into account the topography, climatic conditions and main road routes when choosing the geographical place where they will live. Therefore, the geographical conditions of Eastern Anatolia have been important in the spread of civilizations such as Anatolia and Mesopotamia civilization. It is a part of Eastern Anatolia and Elazığ province, which constitutes our research area, is located at a key point between Mesopotamia and Anatolia due to its location, and serves as a bridge for the spread of Mesopotamian cultures to Anatolia Dec. Elazığ Region, the fact that it is located at the intersection of important roads and intersections between east and west, is of great importance for the spread of this culture. Decatur is located at the intersection of important roads and intersections between east and west. In this sense, Elazığ region has become a region where cultural activities have been intense from prehistoric times to the present due to the presence of plains and plateaus suitable for agricultural and vital activities. Due to the characteristics it has harbored, it has remained under the rule of important civilizations from the past to the present and has been the scene of various struggles. M.D. in Elazığ province, which continues to exist under the rule of many states such as the Hurrians, Urartians, Persians, Arabs, Artukids, Anadolu Selcuklu and Ottomans with its history dating back to the 2000s, many archaeological excavations and surface studies have been carried out systematically in different periods. The region, which has an important place since prehistoric times, has been traced to the civilizations that lived in the region by looking at the Ancient history in accordance with archaeological data. As a result of excavations and surface surveys, remains belonging to the Paleolithic, Mesolithic, Neolithic, Halef, Chalcolithic, Ubaid, Bronze Iron Ages, Urartian, Hellenistic, Roman-Byzantine, Islamic and Turkish periods have been identified. These ruins reveal the socio-cultural, political and economic structure of the region. At the same time, with the information obtained and the data obtained in line with the studies conducted in previous years about the region, a cultural inventory of the city is put forward and a contribution is made to the History of Antiquity. My master's study titled“The Contributions of New Research to the Ancient History of Elazığ”consists of an introduction and four chapters. In the first part; after explaining the purpose of the study, the areas covered as a subject, the boundaries and the methods and techniques determined at the thesis stage under the introductory title, in the second part; I mentioned the geographical features of the Eastern Anatolia Region in which Elazig province is located and then gave information about the geographical location, geological and geomorphological features, streams, climate, vegetation and soil structure of Elazig province. In the third part, I covered the name of the city, the history, the history of Ancient research, the archaeological and the places identified by surface research, and included the purpose and scope of the research carried out in the region. In the fourth chapter, I tried to introduce in detail the settlements, mounds, caves and castles identified in the light of new research in Elazig under my thesis topic. In the fifth section, which constitutes the last stage of the study, under the title of results, I made an evaluation of Elazığ province by analyzing all dimensions.
Benzer Tezler
- Yeni araştırmalar ışığında Eski Çağ'da Bingöl
Ancient Age of Bingöl in the light of recent researches
ALİCAN ÇETİN
- Elazığ Türkmen Alevileri örneğinde ölüm ritüeli
The death ritual within the example of Elazığ Türkmen Alevis
LEVENT SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Erciyes ÜniversitesiAvrasya Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ SELÇUK
- Türk basınına göre Atatürk'ün İstanbul'daki faaliyetleri (01 Temmuz 1927-10 Kasım 1938)
Atatürk's activities in Istanbul, according to the Turkish media (1 July 1927-10 November 1938)
HALUK ÇAĞLAR
Doktora
Türkçe
2011
Türk İnkılap TarihiMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHDETTİN ENGİN
- Elazığ'ın turizm potansiyeli ve ilde rekreasyonel faaliyetler
Tourism potential and recreational facilities of Elazığ
FULYA GÜLBAY