Evli ve çocuklu çalışan kadınların tükenmişlik deneyimlerinin kişisel anlatıları üzerinden niteliksel analizi
Qualitative analysis of burnout experiences of married and working women with children through personal narratives
- Tez No: 901499
- Danışmanlar: DOÇ. ÇİĞDEM ÖNER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Rumeli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Bu çalışmada çalışma hayatında olan evli ve çocuklu kadınların, tükenmişlik neden ve durumları, kişisel anlatımlarına dayanılarak analiz edilmiştir. Araştırma İstanbul ilinde yaşamakta ve çalışmakta olan, kurumsal statüde orta ve üst düzeyde görev yapan, evli ve çocuk sahibi 15 gönüllü kadın katılımcı üzerinde yürütülmüştür. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan derinlemesine mülakat yöntemi kullanılmıştır. Veriler betimsel ve içerik analizine tabi tutulmuştur. Bulgular, kadınları en çok zorlayan ve tükenmişlik yaratan durumların, eş desteğinin olmaması, çocuğun sağlığı, eş ve çocukla kaliteli zaman geçirememe, aile üyelerine yeterli zaman ayıramama, iş ortamında sürece odaklanamama, mükemmeliyetçi olma, kaygı ve stres yaşama olarak ifade edilmiştir. Sonuç olarak bu araştırmada evli ve çocuklu çalışan kadınların kişisel anlatıları üzerinden tükenmişlik deneyimlerinin çalışmanın anlamı, görevin anlamı, tükenmişliğin anlamı, yoğun iş temposu ve çocuk etkisi olmak üzere beş ana tema tarafından örüntülendiği ortaya konmuştur. Bulgular, çalışmanın anlamı başlıklı temanın memnuniyet, gurur, güven, işle bütünleşmek, işe adanmışlık ve güç olmak üzere beş alt teması olduğunu göstermiştir. Bir diğer bulgu ise görevin anlamı temasına ait alt temaların olumlu ve olumsuz anlam içeren temalar olarak iki farklı kategori altında toplandığını ortaya çıkarmıştır. Buna göre, görevin anlamına ilişkin olumluluk içeren alt temaların; başarı, haz ve güven, olumsuzluk içeren alt temaların ise kaygı, stres, mutsuzluk, işten soğumak ve isteksizlik olarak sıralandıkları saptanmıştır. Tükenmişliğin anlamı temasının ise düzensiz beslenme, yetememek, keyif alamamak ve gerilmek ile karakterize olduğu görülmüştür. Bulgular, ayrıca yoğun tempoda çalışmanın yarattığı düşüncelere ait alt temaların bunalmışlık, kendine vakit ayıramamak ve bıkkınlık olduğunu vurgulamıştır. Son olarak, çocuk etkisi temasında belirginlik kazanan alt temaların yetişememek, çaresizlik, çocuğu birilerine bırakıp işe gitmede zorluk, iş hayatındaki profesyonelliği çocuğa yansıtamamak, çocuktan ayrı kalınan süreçte suçluluk duymak olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, evli ve çocuklu kadınların iş yaşamları boyunca tükenmişlik yaşama olasılıklarının toplumun kendilerine yükledikleri rolleri kusursuzca yerine getirme çabaları ile birlikte derinlik kazanabileceği, yoğun iş temposu ve çocuk sahibi olmanın zorlayıcı koşullarına ek olarak, çalışma yaşamına, göreve ve hatta tükenmişlik olgusunun kendisine yükledikleri anlamın tükenmişlik yaşantısının derinlik kazanmasında etken olacağı söylenebilir.
Özet (Çeviri)
This study delved into the factors and circumstances contributing to burnout among married women with children in the workforce by examining personal narratives. The research involved 15 female volunteers residing and employed in Istanbul, holding middle—to high-level corporate positions, still in marriage, and having children. The study used the in-depth interview method, a qualitative research method. The data were subjected to descriptive and content analysis. The findings indicate that the situations that most challenge women and create burnout are lack of spouse support, child's health, inability to spend quality time with spouse and child, inability to spare enough time for family members, inability to focus on the process in the work environment, being a perfectionist, experiencing anxiety and stress. Consequently, this study revealed that burnout experiences among married working women with children are patterned by five predominant themes: the meaning of work, the meaning of task, the meaning of burnout, the intensity of work pace, and the impact of children, as articulated through the firsthand narratives of working women. The findings showed that the meaning of the work theme has five sub-themes: satisfaction, pride, trust, work engagement, work dedication, and power. Another finding revealed that the sub-themes of the task's meaning were grouped into two different categories: themes with positive and negative meanings. Accordingly, the study determined that sub-themes containing positivity regarding the meaning of the task were success, pleasure, and confidence, whereas containing negativity, respectively, were anxiety, stress, unhappiness, work alienation, and reluctance. This study observed that burnout is characterized by irregular eating, falling short, an inability to enjoy life, and strain. The findings also emphasized that the sub-themes of thoughts created by working at a busy pace were overwhelming, not having time for oneself, and boredom. An additional result highlighted the emergence of sub-themes within the theme of child impact, including feelings of incapacity and helplessness, juggling work responsibilities with childcare obligations, inability to reflect business life's professionalism to the child, and feelings of guilt when separated from the child. Conclusionally, one can say that the efforts to fulfill the roles assigned by society ideally, the intense work tempo, the challenging conditions of having children, and the meaning attached to work and tasks, and even the attached meaning to burnout itself, may lead the rise of the possibility of deepening burnout in married working mothers' lives.
Benzer Tezler
- Kadın işgücü ve iş-aile ilişkisi: Ordu ili fındık fabrikası işçileri örneği
Women labour and work-family relationship: Hazelnut factory workers example of Ordu
YAĞMUR OKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriOrdu ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEBİHA KABLAY
- Özel bakım merkezlerinin kadın çalışanlar üzerine etkisi: Samsun ili örneği
The effect of special care centers on women employees: A sample from the province of Samsun
DAMLA NUR MACİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriOrdu ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEBİHA KABLAY
- Cinsiyet rollerine ilişkin beklenti, tutum, davranışlar ve arası sorumluluk paylaşımı (Kamuda çalışan yönetici kadınlar örneği)
Expectations, attitudes and behaviors related to gender roles and sharing responsibilities between spouses (The sample of women working as administrators in the public sector)
AYSEL GÜNİNDİ ERSÖZ
- Esnek çalışmanın toplumsal cinsiyet üzerindeki etkisi: Uzaktan çalışan kadınlar örneği
The impact of flexible working on gender: The example of women working remotely
ÖZGE ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SosyolojiManisa Celal Bayar ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA ALİMANOĞLU YEMİŞCİ
- Milli Eğitim Bakanlığı merkez örgütünde çalışan kadınların yönetim kadrolarında ilerlemelerini engelleyen faktörler
Factors that prevent women workers in central organisation of Ministry of Education from climbing of managerial steps
HATİCE TUBA KAAN KIDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimKırıkkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MESİHA TOSUNOĞLU