COVID-19 geçirmiş bireylerin egzersiz kapasitelerinin ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi
Evaluation of exercise capacity and quality of life in patients recovered from COVID-19
- Tez No: 904094
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHTAP KAÇAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Fizyopatoloji, Physiopathology
- Anahtar Kelimeler: COVID-19, KPET, Spirometre, KHD, SF-36, Yorgunluk, FSS, Kronik inflamasyon, Kopeptin, COVID-19, CPET, Spirometry, HRV, SF-36, Fatigue, FSS, Chronic inflammation, Copeptin
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yeditepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizyopatoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Amaç: Bu tez çalışmasında, COVID-19 geçirmiş bireylerde enfeksiyonu geçirmeyen bireylere kıyasla uzun dönemde kardiyopulmoner egzersiz dayanıklılığı, otonom sinir sistemi, inflamatuvar durum ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi ile kardiyak ve pulmoner sistem fonksiyonlarında, inflamasyon durumlarında uzun dönemde devam eden problemlerin olup olmadığının ortaya konulması amaçlanmıştır. Böylece COVID19 pandemisi sonrası kişilerin sağlılık durumu ve yaşam kalitelerinin etkilenip etkilenmediği ile ilgili verilere ulaşılması mümkün olacaktır. Gereç ve Yöntemler: COVID-19 enfeksiyonu geçirmemiş ve geçirmiş, post enfeksiyöz süresi 3 ay-24 ay arasında olan toplam 100 gönüllü çalışmaya dahil edilmiştir. COVID-19 geçiren (n=50) ve COVID-19 geçirmeyen (n=50) bireyler yaş, cinsiyet ve VKİ yönünden birbirine benzer olacak şekilde çalışma grupları oluşturulmuştur. Egzersiz ile kardiyo-pulmoner kapasitenin fonksiyonel olarak değerlendirildiği altın standart bir test olan Kardiyopulmoner Egzersiz Testi (KPET), Spirometri, otonom sinir sisteminin dengesini görmek için Kalp Hızı Değişkenliği (KHD) ölçümü, kronik inflamasyon durumunu araştırmak için inflamasyon belirteçleri ve bir stress belirteci olan Kopeptin seviyeleri ölçümleri yapıldı. Yorgunluk durumu, genel fiziksel ve emosyonel sağlık durumu değerlendirmesi için Yorgunluk Şiddet Ölçeği (FSS) ve Kısa Form-36 (SF-36) anketleri uygulandı. Bulgular: COVID-19 geçiren ve geçirmeyen bireyler arasında KPET eşik değerleri, maksimum KPET parametreleri ve eşik değer / maksimum değer yüzdeleri karşılaştırılmıştır. Her üç analizde de gruplar arasında anlamlı farklar bulunamamıştır. Diğer taraftan, KPET testinin sonlandırma nedenleri incelendiğinde, COVID-19 geçiren bireylerin %56'sının yorgunluk nedeniyle testi sonlandırdığı, geçirmeyenlerde ise bu oranın %34 olduğu ve bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu (p=0.027) belirlenmiştir. Spirometri sonuçları COVID-19 enfeksiyonu geçirenlerde geçirmeyenlere göre FEV1/FVC (%) (p=0,005), PEF (L/s) p=0,044), PEF (%) (p= 0,025) değerlerinin xiv istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük olduğunu gösterdi. VD/VT (%) ise COVID-19 enfeksiyonu geçirenlerde geçirmeyenlere göre daha yüksekti ve aradaki fark istatistiksel (p=0,013) olarak anlamlı bulunmuştur. KHD ölçümlerinde frekans alanı parametrelerinde farklılıklar görüldü. Yüksek frekans (HF) değerleri COVID-19 enfeksiyonu geçirenlerde geçirmeyenlere göre daha düşüktür ve aradaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır [HF(ms2, nu, log)] sırasıyla (p=0,013, p=0,009, p=0,013). LF/HF oranı ise COVID-19 enfeksiyonu geçirenlerde geçirmeyenlere göre daha yüksekti ve aradaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır (p=0,016). Kan tetkiklerinde hsCRP, Ferritin, Laktat Dehidrojenaz (LDH), Fibrinojen, D-dimer, tam kan sayımı yapıldı. Bunlardan sadece lenfosit sayımı iki grup arasında karşılaştırıldığında COVID geçirenlerde anlamlı olarak düşük çıktı. Bir stres biyobelirteci olarak kabul edilen Kopeptin değerlerinde bir farklılık görülmedi. Yorgunluk Şiddet ölçeği (FSS)'de COVID-19 geçirenlerin yorgunluk düzeyi daha yüksekti, bu farklılık istatistiksel olarak anlamlıdır (p=0,026). COVID-19 geçirenlerde SF-36 anketine göre Fiziksel rol güçlüğü (p=0,040), emosyonel rol güçlüğü (p=0,016), sosyal işlevsellik (p=0,048), ağrı p=0,004) alt ölçekleri anlamlı olarak daha düşük bulunmuştur ve aradaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır. Sonuç: COVID-19 enfeksiyonu geçirmiş olan gönüllülerde, geçirmemiş olan gönüllülere göre fiziksel olarak kardiyopulmoner sistem ve egzersiz kapasitesi uzun dönemde etkilenmemiş olsa da kondisyon kaybı nedeniyle egzersiz kısıtlaması olduğu görülmüştür. Spirometri sonuçları hafif dereceli obstrüktif patern şeklinde akciğer hastalığını ve/veya mikrovasküler bir akciğer hasarı olduğunu düşündürmektedir. KHD'de saptanan sempatik dominansı da düşük dereceli inflamasyon varlığını düşündürmektedir. Anket sonuçlarına göre fiziksel olarak bir kondisyon kaybı nedeniyle kişilerin daha fazla yorgunluk hissettiği, sosyal ve emosyonel olarak etkilendikleri ve ağrı seviyelerinde de belirgin artış olduğu gözlendi. Sonuç olarak COVID-19 enfeksiyonu geçirmiş olmak enfeksiyon hafif olarak atlatılsa dahi uzun dönemde kişilerde yorgunluğa, yaşam kalitesinde azalmaya, solunum fonksiyonlarında bozulmalara, KHD'de sempatik aktivasyon artışına, lenfosit sayısında azalmaya yol açmaktadır.
Özet (Çeviri)
Purpose: In this thesis study, long-term cardiopulmonary exercise endurance, autonomic nervous system, inflammatory status and quality of life were evaluated in individuals who had COVID-19, compared to individuals who did not have the infection, and whether there were long-term problems in cardiac and pulmonary system functions and inflammation states. Thus, it was aimed to reveal whether people's health status and quality of life were affected after the pandemic. Material and Methods: There were one hundred participants in all, either free of COVID-19 infection or infected and with a post-infectious time ranging from three to twenty-four months. Groups with similar age, gender, and BMI contents are created from n = 50 individuals who have had COVID-19 and n = 50 individuals who have had COVID-19. Measurements of copeptin levels, a stress marker that indicates the disease for chronic disease analysis, Spirometry, Heart Rate Variability (HRV) disease for the function of the autonomic nervous system, and Cardiopulmonary Exercise Test (CPET), the gold standard test in which cardiopulmonary capacity is functionally applied through exercise, were conducted. For the purpose of administering the Short Form-36 (SF-36) and Fatigue Severity Scale (FSS), an evaluation of general physical and mental health is conducted. General physical and emotional health assessment is performed for the Fatigue Severity Scale (FSS) and Short Form-36 (SF-36) surveys. Results: CPET threshold values, maximum CPET parameters and threshold value/maximum value percentages were compared between individuals with and without COVID-19. No significant differences were found between groups in all three analyses. On the other hand, when the reasons for terminating the CPET test were examined, it was determined that 56% of individuals who had COVID-19 terminated the test due to fatigue, while this rate was 34% in those who did not, and this difference was statistically significant (p = 0.027). Spirometry results showed that FEV1/FVC (%) (p=0.005), PEF (L/s) (p=0.044), PEF (%) (p= 0.025) values were statistically significantly lower in those xvi who had COVID-19 infection compared to those who did not. VD/VT (%) is higher in those who have had COVID-19 infection than in those who have not, and the difference is statistically significant (p = 0.013). Differences were observed in frequency domain parameters in HRV measurements. High frequency (HF) measurements are lower in those with COVID-19 infection than in those without, and the difference is statistically significant [HF(ms2, nu, log)] respectively (p=0.013, p=0.009, p=0.013). The LF/HF ratio is higher in those who had COVID-19 infection than in those who did not, and the difference is statistically significant (p = 0.016). In the Fatigue Severity Scale (FSS), the fatigue level of those who had COVID-19 was significantly higher (p = 0.026). According to the SF-36 survey, the subscales Physical role difficulty (p=0.040), emotional role difficulty (p=0.016), social functionality (p=0.048), pain p=0.004) were found to be significantly lower and the difference was statistically significant. Conclusion: While the COVID-19 infection did not have a long-term physical impact on the cardiopulmonary system or exercise capacity in the volunteers, there were detected exercise limitations as a result of condition loss in comparison to the non-infected subjects. Spirometry results suggest mild obstructive pattern lung disease and/or microvascular lung damage. Low-grade inflammation may be present if the sympathetic dominance seen in HRV and serum inflammation markers is taken into account. According to the survey results, people stated that they experienced problems due to physical deconditioning, were affected socially and emotionally, and that there was a significant increase in their pain levels.
Benzer Tezler
- Covıd 19 geçiren ve geçirmeyen bireylerde fiziksel uygunluk, egzersiz kapasitesi ve kardiyorespiratuar yanıtların karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
HARUN REŞİT AKKAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHaliç ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE NUR TUNALI
- Coronavirüs enfeksiyonu (COVID-19) geçiren bireylerde egzersiz kapasitesi ve kas gücünün belirlenmesi ve aerobik egzersiz eğitiminin etkisi
Başlık çevirisi yok
GAYE NARİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELDA SARIKAYA
- COVID-19 geçiren hastalarda uzun dönemde egzersiz kapasitesi, periferik kas kuvveti, denge, kognitif durum ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Evaluation of exercise capacity, peripheral muscle strength, balance, cognitive status and quality of life in patients with COVİD-19 in LONG TERM
MELİKE ŞURA ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiKalp ve Solunum Fizyoterapisi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU ÇALIK KÜTÜKCÜ
- COVİD-19 geçirmiş bireylerde telerehabilitasyonun etkinliğinin belirlenmesi
Determining the effectiveness of telerehabilitation in COVID-19 survivors
CANAN DEMİR
Doktora
Türkçe
2023
Fizyoterapi ve RehabilitasyonKütahya Sağlık Bilimleri ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CİHAN CANER AKSOY
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLHAN YILMAZ GÖKMEN
- COVID-19 enfeksiyonunu hastane servisinde ve evde geçiren hastalarda post COVID dönemde egzersiz kapasitesi, aktivite öz yeterlilik, kognitif fonksiyon ve yorgunluk düzeylerinin hiç geçirmemiş bireyler ile karşılaştırılması
Comparison of exercise capacity, activity self-efficacy, cognitive function and fatigue levels in patients with COVID-19 infection followed in hospital and at home in the post-COVID period with non-infected individuals
VİLDAN BAYRAKTAROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiKalp ve Solunum Fizyoterapisi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELDA SAĞLAM