Geri Dön

UNESCO dünya miras listesinde yer alan İran bahçelerinin sürdürülebilir yönetim açısından değerlendirilmesi

Evaluation of Persian gardens on the UNESCO world heritage list in terms of sustainable management practices

PDF İndir

  1. Tez No: 926143
  2. Yazar: SARA DADRAS
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Işık Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 341

Özet

Tarihi değerlerin korunması, bir toplumu ve onu oluĢturan değerleri ve bu değerlerin içerdiği tüm dinamikleri göz önünde bulundurarak korumayı ve geliĢtirmeyi amaçlamaktadır. Bu amaca ulaĢmak için en temel araç, bu değerleri toplumsal ve mekansal yaĢamın bir parçası haline getirmektir. Ġran mimarisi ve bahçe sanatında, mekansal kurgu ve görsel kombinasyonun hareket, dinamizm, simetri, denge ve koruma gibi tüm temel kavramlar, güçlü ve anlamlı bir Ģekilde yer almaktadır. Bu geleneksel uslüp uyum ve düzen sınırlarını aĢan, mahremiyet ve saygıyı çağrıĢtıran, fonksiyonel ve faydalı, gereksizlikten ve aĢırılıktan uzak, kendi kendine yeten bir özellik içermektedir. 2011 yılında (otuz beĢinci oturum sırasında), 1372 Kayıt numarası ile Ġran Bahçe Sanatı ve 9 örnek Ġran bahçesinin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınma karar verilmiĢtir (UNESCO, 2011). "Evrensel değerlere sahip olan bu alanların Dünya Mirası listesine alınması, Ġran Bahçelerinin sürdürülebilir yönetiminde olumlu ve olumsuz etkilerini araĢtırmak, bu alanların sürdürülebilir yönetimi üzerindeki etkilerini değerlendirmek ve bu alanların korunması için daha etkili stratejiler geliĢtirilmesine yardımcı olabilir. Ġran Bahçeleri gibi eĢsiz değerler ve özel yerler, kendi kimliklerini ve sosyal davranıĢlarını içerir. Genellikle tarihi dokuların en eriĢilebilir noktasında konumlanan ve günümüze kadar varlığını sürdürebilen küçük ölçekli mevcüt yeĢil ve açık alanlarının korunması, sıkıĢık kentsel alanların ekolojik sürdürülebilirliği açısından önemlidir. Bu nedenle kapsamlı araĢtırmalarla Ġran bahçelerindeki sürdürülebilirlik faktörlerinin çağdaĢ paradigmalara göre modellenmesi ve sürdürülebilir yönetiminin sağlanması, kalkınmaları açısından yararlı olacaktır. Bu araĢtırma kapsamında konunun tanımı ve problemin saptanması için ayrıntılı literatür taranmasıyla beraber Eski çağlarda Ġran Bahçelerini araĢtıran tarihçiler, gezginler ve bilim insanlarının farklı lisanlarda yayınlanan yazıları ve kitapları araĢtırılıp, UNESCO‟nun Dünya Mirası listesinde yer alan benzer evrensel değerlerin alanında gerçekleĢtirilen projeler ve yasal ve politik sistem, seçilme koĢulları ve genel iĢleyiĢleri incelenerek Dünya Miras Listesinde yer almanın avantaj ve dezavantajları irdelenmiĢtir. Ġran Bahçelerinin Dünya Mirası Listesine adaylık dosyası incelenip 9 bahçenin saha ve anket çalıĢmaları sonucunda, baĢlangıcından günümüze kadar geçen süreçte UNESCO destek projeleri kapsamında gerçekleĢen çalıĢmalar ve teĢvik edici uyarılar sonucu sürdürülebilir yönetimin etkileri araĢtırılmıĢtır. Evrensel değerlere sahip ve geleneksel yöntemlerle oluĢturulan kentsel açık ve yeĢil alanların sahip olduğu fiziksel, ekolojik, ekonomik ve sosyal değerlerin koruma sınırlarının bağlayıcı biçimde belirlenmesi ve çevresindeki tampon zonlarının korunması, bilinçli bir Ģekilde alınan uluslar arası desteklerle sürdürülebilir kent olgusunu geliĢtirmek, giderek artan yoğun ve negatif kentsel geliĢimin etkilerinden korunan çok iĢlevli peyzaj alanların geliĢime olanak sağlar. Ayrıca, bütünsel sürdürülebilir yönetim stratejileriyle kısa ve uzun vadede sürekli ve planlı bir Ģekilde yönetilen ve izlenen koruma ve kalkınma politikalarının uygulanması, yerel halkın ve kamuoyunun Dünya Mirası alanlarına karĢı aidiyet ve sorumluluk duygusunu artıracaktır.

Özet (Çeviri)

The preservation of historical values aims to protect and develop a society, its constituent values, and all the dynamics these values encompass. The fundamental tool to achieve this goal is to integrate these values into social and spatial life. In Persian architecture and garden art, all basic concepts such as spatial configuration and visual combination, movement, dynamism, symmetry, balance, and preservation are strongly and meaningfully present. This traditional style embodies characteristics that transcend the boundaries of harmony and order, evoke privacy and respect, are functional and beneficial, devoid of redundancy and excess, and self-sufficient. In 2011 (during the thirty-fifth session), it was decided to inscribe the Persian Garden Art and 9 exemplary Persian gardens on the UNESCO World Heritage List with Registration number 1372 (UNESCO, 2011). The inclusion of these areas with universal values in the World Heritage List can help investigate the positive and negative effects on the sustainable management of Persian Gardens, evaluate the impacts on the sustainable management of these areas, and develop more effective strategies for their preservation. Unique values and special places like Persian Gardens encompass their own identities and social behaviors. The preservation of small-scale existing green and open spaces, often located at the most accessible point of historical textures and surviving to the present day, is crucial for the ecological sustainability of congested urban plans. Therefore, in comprehensive research, modeling the sustainability factors in Persian gardens according to contemporary paradigms and ensuring sustainable management will be beneficial for their development. Within the scope of this research, along with a detailed literature review for material definition and problem identification, writings and books published in different languages by historians, travelers, and scientists who researched Persian Gardens in ancient times were investigated. Projects carried out in the field of similar universal values included in UNESCO's World Heritage List, legal and political systems, selection conditions, and general operations were examined to scrutinize the advantages and disadvantages of being on the World Heritage List. The nomination file of Persian Gardens for the World Heritage List was examined, and as a result of field and survey studies of 9 gardens, the effects of sustainable management were investigated through UNESCO support projects and encouraging warnings from the beginning to the present. Determining the binding boundaries of physical, ecological, economic, and social values possessed by urban open and green spaces created with traditional methods and having universal values, and protecting their surrounding buffer zones, allows for the development of multi-functional landscape areas protected from the effects of increasingly intense and negative urban development, with consciously received international support to develop the concept of sustainable cities. Moreover, the implementation of protection and development policies that are continuously and systematically managed and monitored in the short and long term with holistic sustainable management strategies will increase the sense of belonging and responsibility of local people and the public towards World Heritage sites.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    864675

    İslam bahçelerinde suyun kullanımı, peyzaj mimarlığı disiplini akademik çalışmaları üzerinden değerlendirilmesi

    The use of water in islamic gardens, evaluation of landscape architecture discipline through academic studies

    ALİ YUSUF ÇİZMECİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA AYÇİM TÜRER BAŞKAYA

  2. Tez No

    859624

    Kentsel Miras Alanlarında Akıllı Sistemler Destekli Sürekli İzleme Modeli, Tarihi Yazd Kenti Örneği

    Continuous monitoring model supported by smart systems in urban heritage areas: the case of historic city of Yazd

    MASUD HATAMI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TURGAY KEREM KORAMAZ

  3. Tez No

    825755

    The Conservation of the natural heritage in Kandovan, Tabriz, East Azarbaijan

    Kandovan, Tebriz, Doğu Azerbaycan'daki doğal mirasın korunması

    YEGANEH BELOON

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    MimarlıkYeditepe Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE GÜLÇİN KÜÇÜKKAYA

  4. Tez No

    809145

    Traditional urban pattern investigation and protection proposal in Tabriz, İran (case study: Tabriz grand bazaar complex)

    İran-Tebriz'de geleneksel kent dokusunun incelenmesi ve korunması önerisi (araştırma alanı: Tebriz' in kapalıçarşı külliyesi)

    VAHID EILAEI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Mimarlıkİstanbul Okan Üniversitesi

    Mimarlık, Planlama ve Tasarım Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BEHİYE IŞIK AKSULU

  5. Tez No

    715570

    UNESCO Dünya Miras Listesinde yer alan Bursa Hanlar bölgesi ve Sultan Külliyelerinin kültürel miras turizmi kapsamında değerlendirilmesi: Yerel paydaşlara yönelik bir araştırma

    The evaluation of Bursa Khans area and Sultan Complexes in the World Heritage List of Bursa within the scope of cultural heritage tourism: A research for local partners

    ELİF KOKDAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    TurizmBalıkesir Üniversitesi

    Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLAY ÖZDEMİR YILMAZ

Geri Dön