Bandırmalızâde Ahmed Münib Efendi'nin çocuk hükümleri ile ilgili üç risalesi´nin sadeleştirilmesi ve tahlîli
The simplification and analysis of Bandirmalizâde Ahmed Münib Efendi´s three treatises on children´s rulings
- Tez No: 926327
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ İHSAN PALA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Günümüzde insan hakları kavramı bütün dünya toplumlarında önemli bir değer olarak görülmektedir. Bu çerçeve de insan haklarının en önemli unsurlarından birisi olan çocuk hakları da üzerinde durulmaya değer bir nitelik taşımaktadır. Bu çalışma, son dönem Osmanlı âlimlerinden Celvetî Şeyhi Bandırmalızâde Ahmed Münib Efendi'nin Hukuk-u Veled, Risâle-i Akîka ve Ta'rifü'l-Hitân adlı risâlelerinin günümüz Türkçesine sadeleştirmek sûretiyle aktarımını amaçlamaktadır. Bu çerçeve de çalışmamız, müellif ve eserleri hakkında kısa bilgileri ve başlıca çocuk hükümleri ile ilgili üç risâlesinde geçen çocuk haklarını kapsamaktadır. Müellifin risâlelerde vermiş olduğu bilgilerin kaynakları tarafımızca tespit edilip dipnotlarda referanslandırılmış ve zenginleştirilmiştir. Müellif, İslam Hukuku açısından mendub olan çocuk haklarını, yine çocuk hükümleri ile ilgili akîka kurbanı ve çocuğun sünnet edilmesi (hitân) hususlarını bu üç eserinde irdelemiştir. Genel sûrette Hukuk-u Veled adlı risâlenin kapsamına dahil olan Risâle-i Akîka ve Ta'rifü'l-Hitân adlı eserlerde müellif, akîka ve hitân kelimelerini açıklayıp bu konularda dikkat edilmesi gereken noktaları delilleriyle belirtmiştir. Kapsam itibarıyla daha geniş olan ve konumuzun ana metnini oluşturan Hukuk-u Veled adlı risâle de ise müellif, sadece“Hukuk-u Mendûbe”kapsamındaki hakları kaleme almış ve delillendirmiştir. Bu haklar kısaca; cinsiyetine bakılmaksızın doğan çocuğa sevinme, sağ kulağa ezan-ı Muhammedî okuyup sol kulağa kamet getirme, tahnîk yapma, akîka kurbanı kesme, çocuğu emzirme, süt emme dönemindeki çocuğun ağlaması, çocuğu güzel bir isimle isimlendirme, çocuğu sünnet etme/ettirme, çocuğu evlendirme, çocuğun terbiye edilmesi ve ilim tahsil etmesi ve son olarak çocuğa helal rızık yedirme şeklinde sıralanmıştır. Bandırmalızâde Ahmed Münib Efendi'nin zikri geçen bu üç risâlesi, İslam hukuku açısından çocuk haklarını tanıtan tarihi bir belge olma hüviyetine sahiptir.
Özet (Çeviri)
In today's world, the concept of human rights is regarded as a significant value in all societies. Within this framework, children's rights, which constitute one of the most essential components of human rights, also deserve attention. This study aims to convey three treatises authored by one of the late Ottoman scholars, Celvetî Sheikh Bandırmalızâde Ahmed Münib Efendi, namely Hukuk-u Veled (The Rights of Children), Risâle-i Akîka (The Treatise on Akika Sacrifice), and Ta'rifü'l-Hitân (The Explanation of Circumcision), by simplifying their language into contemporary Turkish. Within this scope, our work provides brief information about the author and his works, focusing on the children's rights mentioned in these three treatises, which primarily concern Islamic legal rulings on children. The sources cited by the author in these treatises have been identified, referenced in footnotes, and enriched where necessary. In his works, the author examines the recommended (mandūb) rights of children from an Islamic legal perspective, including issues related to the Akika sacrifice and the circumcision (hitân) of children. In the treatises Risâle-i Akîka and Ta'rifü'l-Hitân, which fall within the scope of Hukuk-u Veled, the author defines the terms“akîka”and“hitân,”elaborating on the critical aspects of these practices with evidence-based explanations. Meanwhile, in Hukuk-u Veled, the primary text of our study with a broader scope, the author exclusively addresses the (Recommended Rights)“Hukuk-u Mendûbe”and supports them with evidence. These rights include: rejoicing over the birth of a child regardless of gender, reciting the Adhan (call to prayer) in the child's right ear and the Iqama in the left ear, performing tahnîk (rubbing something sweet on the baby's gums), offering an akîka sacrifice, breastfeeding, responding to a crying child during the nursing period, giving the child a good name, circumcising the child, arranging the child's marriage, raising and educating the child, and ensuring the child is fed with lawful sustenance. The three treatises authored by Bandırmalızâde Ahmed Münib Efendi serve as historical documents introducing children's rights from the perspective of Islamic law.
Benzer Tezler
- Bandırmalızâde Hâşim Baba Dîvânı (metin-inceleme)
The Divan of Bandirmalizâde Hâşim Baba (text -examination)
MEHMET AKİF YALÇINKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıUludağ ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. SADETTİN EĞRİ
- Bandırmalı-zâde Mustafa Hâşim Efendi'nin Vâridât-ı Mensûre'sinin tenkitli metni
A critically edited form of Varidat-i Mensure by Bandirmali-zade Mustafa Haşim efendi
MEHMET ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MENDERES COŞKUN
- Haşim Baba Divanı üzerine bir inceleme
Başlık çevirisi yok
ASUMAN ERGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ TORUN