Geri Dön

Gestasyonel diyabet riski bulunan gebelere Pender'in sağlığı geliştirme modeline dayalı verilen eğitim ve danışmanlığın etkinliğinin değerlendirilmesi

Evaluation of the effectiveness of education and counseling based on Pender's health promotion model for pregnant women at risk for gestational diabetes

  1. Tez No: 947737
  2. Yazar: BURÇİN BEKTAŞ PARDES
  3. Danışmanlar: PROF. DR. GÜLTEN GÜVENÇ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hemşirelik, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Nursing, Obstetrics and Gynecology
  6. Anahtar Kelimeler: Gestasyonel diyabet, Pender'in sağlığı geliştirme modeli, Riskli gebe, Eğitim ve danışmanlık, Gestational diabetes, Pender's health promotion model, Pregnant women at risk, Education and counseling
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: Gülhane Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kadın Hastalıkları ve Doğum Hemşireliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kadın Hastalıkları ve Doğum Hemşireliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 232

Özet

Amaç̧: Bu çalışmada gestasyonel diyabet riski bulunan gebelere; Pender'in sağlığı geliştirme modeline dayalı verilen eğitim ve danışmanlığın; gestasyonel diyabete yönelik bilgi düzeyi, sağlıklı yaşam davranışları, risk algısı, kan glikoz düzeyi ve gestasyonel diyabet tanısı alma oranına etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Randomize kontrollü müdahale çalışması olarak tasarlanan çalışma, Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniğinde 15.06.2023-15.09.2024 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini 8-12. gebelik haftaları arasında bulunan, dahil edilme kriterlerine uyan ve gestasyonel diyabet yönünden orta ve yüksek risk faktörlerinden en az birine sahip olan 111 (müdahale:56, kontrol:55) gebe oluşturmuştur. Çalışmaya dahil olan gebelere ilk görüşmede sosyodemografik ve obstetrik veri toplama formu, gestasyonel diyabete ilişkin bilgi düzeyi formu, gebelikte sağlıklı yaşam davranışları ölçeği, gebelikte risk algısı ölçeği, beslenme takip çizelgesi ve fiziksel aktivite takip çizelgesi uygulanmıştır. Müdahale grubundaki gebelere Gebelik Şekeri Gelişmesinin Önlenmesinde Pender'in Sağlığı Geliştirme Modeline Dayalı Sağlıklı Yaşam Davranışları Eğitimi verilmiş ve her iki haftada bir danışmanlık görüşmeleri yapılmıştır. Kontrol grubundaki gebeler rutin antenatal bakım almışlardır. 24-28. gebelik haftasında 50 gr. oral glikoz tolerans testi yapılması sonrasında her iki grup için son görüşme gerçekleştirilmiş, ilk görüşmede uygulanan ölçme araçları tekrar uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde frekans, yüzde ve tanımlayıcı istatistikler, Kolmogorov-Smirnov Uyum İyiliği testi, Independent Sample t testi, Paired Sample t testi, Tekrarlı Ölçümler Anova Testi, Ki-kare Bağımsızlık Testi, Fisher'in Kesin Testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan gebelerin gebelik haftası ortalaması müdahale grubunda 9,891,38, kontrol grubunda 9,981,40 olarak belirlenmiştir. Eğitim öncesi müdahale ve kontrol grubunun gestasyonel diyabete ilişkin bilgi düzeyi, gebelikte sağlıklı yaşam davranışları ve gebelikte risk algısı ön test puan ortalamalarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur (p>0,05). Gebelik Şekeri Gelişmesinin Önlenmesinde Pender'in Sağlığı Geliştirme Modeline Dayalı Sağlıklı Yaşam Davranışları Eğitimi uygulanan müdahale grubu gebelerin gestasyonel diyabete ilişkin bilgi düzeyi, gebelikte sağlıklı yaşam davranışları ve gebelikte risk algısı son test puan ortalaması kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p0,05). Sonuç: Gebelik Şekeri Gelişmesinin Önlenmesinde Pender'in Sağlığı Geliştirme Modeline Dayalı Sağlıklı Yaşam Davranışları Eğitiminin gestasyonel diyabet yönünden riskli gebelerin bilgi düzeyini ve gebelikte sağlıklı yaşam davranışları arttırmada, gebelikte risk algısını ve kan glikoz düzeylerini azaltmada etkili olduğu bulunmuştur. Gestasyonel diyabet açısından riskli kadınların doğum öncesi bakım için sağlık kuruluşlarına geldikleri ilk ziyarette belirlenmesi ve rutin antenatal izlem sürecinde gestasyonel diyabetin önlenmesine yönelik eğitim planlanması gerektiği düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

Aim: The aim of this study was to evaluate the effect of education and counseling based on Pender's health promotion model on the level of knowledge about gestational diabetes, healthy life behaviors, risk perception, blood glucose level and the rate of gestational diabetes diagnosis in pregnant women at risk of gestational diabetes. Materials and Methods: The study, which was designed as a randomized controlled intervention study, was conducted in the Gynecology and Obstetrics Outpatient Clinic of Gülhane Training and Research Hospital between 15.06.2023-15.09.2024. The study sample consisted of 111 pregnant women (intervention: 56, control: 55) who were between 8-12 weeks of gestation, met the inclusion criteria and had at least one of the moderate or high risk factors for gestational diabetes. The pregnant women included in the study were administered the sociodemographic and obstetric data collection form, knowledge level form about gestational diabetes, healthy life behaviors scale during pregnancy, risk perception scale during pregnancy, nutrition follow-up chart and physical activity follow-up chart at the first interview. Pregnant women in the intervention group were given Healthy Living Behaviors Based on Pender's Health Promotion Model for the Prevention of Gestational Diabetes and counseling sessions were held every two weeks. Pregnant women in the control group received routine antenatal care. After a 50 g oral glucose tolerance test was performed at 24-28 weeks of gestation, the last interview was conducted for both groups and the measurement tools applied in the first interview were applied again. Frequency, percentage and descriptive statistics, Kolmogorov-Smirnov Goodness of Fit test, Independent Sample t test, Paired Sample t test, Repeated Measures Anova Test, Chi-square Independence Test, Fisher's Exact Test were used in the evaluation of the data. Findings: The mean gestational age of the pregnant women participating in the study was 9.89±1.38 in the intervention group and 9.98±1.40 in the control group. There was no statistically significant difference in the pre-test mean scores of the intervention and control groups regarding the level of knowledge about gestational diabetes, healthy life behaviors during pregnancy and risk perception during pregnancy (p>0.05). The mean posttest scores of the intervention group pregnant women who received Healthy Life Behaviors Training based on Pender's Health Promotion Model for the Prevention of Gestational Diabetes were found to be statistically significantly higher than those of the control group (p0.05). Conclusion: It was found that Healthy Living Behaviors Training based on Pender's Health Promotion Model in the Prevention of Gestational Diabetes was effective in increasing the level of knowledge and healthy living behaviors during pregnancy and decreasing the risk perception and blood glucose levels during pregnancy in pregnant women at risk for gestational diabetes. It is thought that women at risk for gestational diabetes should be identified at the first visit to health institutions for antenatal care and training should be planned for the prevention of gestational diabetes during routine antenatal follow-up.

Benzer Tezler

  1. Gestasyonel diyabetin anne-bebek sağlığı ile ilişkisi

    The relation of gestational diabetes with mother-baby health

    RAZİYE KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    HemşirelikAdnan Menderes Üniversitesi

    Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEKİYE KARAÇAM

  2. Gestasyonel diyabetes mellituslu gebelerde, fetal aortik isthmus doppler incelemesi

    Fetal aortic isthmus doppler examination in pregnancy with gestational diabetes mellitus

    SARPER SAPCI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEHRA VURAL YILMAZ

  3. Gebe kadınlarda kilo alım düzeyinin gestasyonel diyabeti oluşturma riski üzerine etkisi

    The effect of weight gain during pregnancy on development of gestational diabetes mellitus

    ŞEFİKA AYDIN SELÇUK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Beslenme ve DiyetetikHaliç Üniversitesi

    Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FİLİZ AÇKURT

  4. Gestasyonel diyabetli kadınlara diyabet yönetimine ilişkin hemşire tarafından verilen web tabanlı danışmanlık hizmetinin etkinliğinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the efficiency of the web-based nursing counseling service provided to gestational diabetic women

    ŞAHİKA ŞİMŞEK ÇETİNKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    HemşirelikHacettepe Üniversitesi

    Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLTEN KOÇ

  5. Gestasyonel diyabet taramasında birinci trimester prediktif modelinin ACOG'un iki basamaklı 50 gr ogtt taramasıyla karşılaştırılması

    Comparison of the first trimester predictive model in gestational diabetes screening with acog's two-step 50 gr OGTT screening

    MUSTAFA ABDULLAH DEMİREL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bakanlığı

    Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CAN TEKİN İSKENDER