Türkiye'de geronteknolojilerin durumu: Tedarikçilerin ve profesyonel hizmet sağlayıcıların yaklaşımı
Situation of gerontechnologies in Türkiye: The approach of suppliers and professional service providers
- Tez No: 949578
- Danışmanlar: PROF. DR. FERRUH MUTLU BİNARK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Türkiye'de yaşlı nüfusun hızla artması, yaşlı bireylerin yaşam kalitesini destekleyici teknolojik çözümlere olan ihtiyacı da beraberinde getirmektedir. Ancak uluslararası literatürde sunulan geronteknoloji modelleri ile Türkiye'deki mevcut uygulamalar arasında ciddi bir uçurum bulunmaktadır. Özellikle ekonomik sermaye yetersizliği, bilgiye erişim eksikliği ve dijital eşitsizlik gibi faktörler, bu teknolojilerin yaygınlaşmasını engellemektedir. Bu kapsamda mevcut çalışmanın amacını, Türkiye'deki geronteknolojilerin durumuna ilişkin tedarikçiler ve profesyonel hizmet sağlayıcıların bakış açısını yeniliğin toplumsal yaşama dahil oluş sürecini odağa alarak anlamak oluşturmaktadır. Geronteknoloji, yaşlıların yaşam kalitesini artırmak için teknolojik çözümler geliştiren alandır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmış; 15 teknoloji tedarikçisi ve 8 profesyonel hizmet sağlayıcı olmak üzere toplam 23 katılımcı ile yarı yapılandırılmış saha görüşmeleri gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerin bir kısmı çevrimiçi, bir kısmı ise yüz yüze olarak yürütülmüştür. Araştırmanın kuramsal çerçevesini, Everett M. Rogers'ın Yeniliklerin Yayılması (diffusion of innovation) olarak bilinen iletişim alanında geliştirilen anaakım iletişim kuramı oluşturmaktadır. Kuram, yeni fikirlerin, ürünlerin veya teknolojik yeniliklerin; bireyler ve toplumlar arasında nasıl yayıldığını ve hangi kategoriler üzerinden benimsendiğini açıklamak için kullanılmaktadır. Bulgular, Türkiye'de bulunan geronteknoloji ürünlerinin ve hizmetlerinin büyük ölçüde“yenilikçiler”kategorisinde sınırlı bir düzeyde kaldığını, daha geniş kullanıcı kitlelerine ulaşmada sistematik eksiklikler bulunduğunu ortaya koymuştur. Özellikle bilgi aktarımı, eğitim ve altyapı gibi destekleyici unsurların eksikliği, bu teknolojilerin yaygınlaşmasını yavaşlatmaktadır. Hizmet sağlayıcılar, çoğu zaman deneme-yanılma yoluyla bilgi edinmektedir. Kullanılan teknolojiler genellikle temel seviyede kalmaktadır, yapay zekâ destekli ya da bilişsel destek sunan gelişmiş çözümler ise henüz yaygın değildir. Ayrıca yaşlıların yeniliğin kavranmasına ilişkin karar süreçlerine yeterince dahil edilmediği, çoğunlukla edilgen bir kullanıcı konumunda bırakıldığı ve özne olarak yeterince etkin görülmediği gözlemlenmiştir. Araştırma sonunda, kapsamlı kamu erki politikalarının geliştirilmesi, tüm paydaşlara yönelik eğitimlerin artırılması, yaşlıların kullanıcı merkezli tasarım sürecine katılımının sağlanması ve Ar-Ge (araştırma ve geliştirme) faaliyetlerinin teşvik edilmesi yönünde önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The rapid growth of the older adults population in Turkey has increased the need for technological solutions that support the quality of life of older individuals. However, there exists a significant gap between the gerontechnology models presented in the international literature and the current practices observed in Turkey. In particular, factors such as limited economic capital, lack of access to information, and digital inequality hinder the widespread adoption of these technologies. Within this context, the aim of the present study is to understand the perspectives of suppliers and professional service providers regarding the status of gerontechnologies in Turkey by focusing on the process of integration of innovation into social life. Gerontechnology is a field that develops technological solutions to improve the quality of life of the older adults. In the study, semi-structured interview technique, one of the qualitative research methods, was used; semi-structured field interviews were conducted with a total of 23 participants, 15 technology suppliers and 8 professional service providers. Some of the interviews were conducted online and some were conducted face-to-face. The theoretical framework of the study is constituted by Everett M. Rogers' theory of mainstream communication developed in the field of communication known as Diffusion of Innovation. The theory is used to explain how new ideas, products or technological innovations spread among individuals and societies and through which categories they are adopted. The findings revealed that gerontechnology products and services in Turkey largely remain limited to the“innovators”category and that there are systematic deficiencies in reaching wider user groups. In particular, the lack of supporting elements such as information transfer, education and infrastructure slows down the spread of these technologies. Service providers often acquire knowledge through trial and error. The technologies used are generally at a basic level, while advanced solutions that support artificial intelligence or cognitive support are not yet widespread. It has also been observed that the elderly are not sufficiently included in decision-making processes regarding the perception of innovation, are mostly left in a passive user position and are not seen as sufficiently active as subject. At the end of the research, recommendations were made to develop comprehensive public power policies, increase training for all stakeholders, ensure the participation of the older adults in the user-centered design process and encourage R&D (research and development) activities.
Benzer Tezler
- Türkiye'de alevilik: siyasal bir analiz
Alevi culture in Turkey: political analysis
MELDA ÇELİKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Siyasal BilimlerKırıkkale ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KUDRET BÜLBÜL
- Türkiye'de oluşum sanatının (happening art) ortaya çıkışı, müzik ve beden olguları arasındaki uyumun resimsel çözümlemeleri
The emergence of happening art in turkey, the pictorial analysis of the harmony between music and body facts
HACER DOĞAN
- Türkiye'de bazı temel gıda fiyatları için yapay sinir ağları ve zaman serisi tahmin modellerinin karşılaştırmalı analizi
Comperative analyses of forecasting models of artificial neural network and time series analyses for selected main food prices
ATİYYE BEKİN
- Aktif işgücü piyasası programlarının etki değerlendirmesi: Denizli ili örneği
Impact evaluation of active labour market policies: The case of Denizli
SEZGİ AKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriPamukkale ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ KARADENİZ
- Türkiye'de yazılı medya ve siyasi partiler açısından ideolojinin yeri: Eğitimde 4 + 4 + 4 sistemine geçiş ve ideolojik yansımalar
The state of ideology in terms of printed media and political parties in Turkey: Ideologic reflections and passing to 4 + 4 + 4 system
FURKAN ERDOĞMUŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
GazetecilikPamukkale ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NİGAR DEĞİRMENCİ