Petrol üretiminin sürdürülebilirliği: Makine öğrenmesi ile makroekonomik şokların analizi
Sustainability of oil production: Analysis of macroeconomic shocks using machine learning
- Tez No: 964271
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZAY ÖZPENÇE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Pamukkale Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Maliye Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Bu tez, petrol üretiminin sürdürülebilirliğini jeolojik, ekonomik ve çevresel açılardan incelemektedir. Stratejik bir fosil yakıt olan petrol, 19. yüzyılın sonlarından itibaren modern sanayi ekonomilerinin gelişiminde kilit bir rol oynamıştır. Çalışma, petrolün oluşumu, kimyasal bileşimi ve hidrolik kırma gibi geleneksel ve geleneksel olmayan üretim tekniklerini ele alarak başlamaktadır. 1973 Petrol Ambargosu, 1979 İran Devrimi gibi kritik olaylar ve güncel jeopolitik gelişmeler dahil olmak üzere küresel petrol endüstrisinin tarihsel evrimi analiz edilmektedir. Petrolün ekonomik etkileri, petrol ihraç eden ülkeler, makroekonomik istikrar ve“kaynak laneti”kavramı çerçevesinde ayrıntılı şekilde ele alınmaktadır. Sürdürülebilirlik bağlamında, bu tez petrolün çevresel etkilerini, karbon emisyonları ve üretim maliyetlerini alternatif enerji kaynaklarıyla karşılaştırarak değerlendirmektedir. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (LCA) ve ARIMA tabanlı tahmin modelleri kullanılarak, 2000-2024 dönemine ait ülke düzeyindeki sürdürülebilirlik eğilimlerine ilişkin nicel bulgular sunulmakta ve 2029 yılına kadar projeksiyonlar yapılmaktadır. Bulgular, kısa ve orta vadede petrolün hayati bir enerji kaynağı olmaya devam edeceğini; ancak uzun vadede iklim değişikliği, yenilenebilir enerji teknolojilerindeki ilerlemeler ve değişen küresel enerji politikaları nedeniyle sürdürülebilirliğinin giderek daha fazla sorgulandığını göstermektedir. Tez, politika önerileriyle sona ermekte ve ekonomik istikrar ile çevresel sorumluluğu birlikte sağlayan dengeli bir enerji dönüşümünün gerekliliğine dikkat çekmektedir. Yapılan analizler, 2000-2024 döneminde petrol üretiminin enerji yoğunluğu ve çevresel etkiler açısından incelenmesi sonucunda, suistimal ve kaynak laneti etkilerinin güçlü kurum ve politika düzenlemeleriyle önemli ölçüde azaltılabildiğini göstermektedir. Elde edilen bulgular, gelecekte yenilenebilir enerji entegrasyonunun artmasıyla petrol üretiminin sürdürülebilirliğinin daha da güçleneceğine işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the sustainability of petroleum production from geological, economic, and environmental perspectives. As a strategic fossil fuel, petroleum has played a pivotal role in the development of modern industrial economies since the late 19th century. The study begins by exploring the formation, chemical composition, and extraction techniques of petroleum, including conventional and unconventional methods such as hydraulic fracturing. It further analyzes the historical evolution of the global oil industry, including key events such as the 1973 oil embargo, the 1979 Iranian Revolution, and recent geopolitical developments. The economic implications of petroleum are discussed in depth, with special focus on oil-exporting countries, macroeconomic stability, and the concept of the“resource curse.”In the context of sustainability, the thesis evaluates petroleum's environmental footprint by comparing its carbon emissions and production costs with those of alternative energy sources. Using life cycle assessment (LCA) and ARIMA-based forecasting, the study provides quantitative insights into country-level sustainability trends from 2000 to 2024, with projections up to 2029. The findings suggest that while petroleum remains a vital energy source in the short and medium term, its long-term viability is increasingly challenged by climate change concerns, technological innovations in renewables, and shifting global energy policies. The thesis concludes with policy recommendations and highlights the need for a balanced energy transition that ensures both economic stability and environmental responsibility. The analyses show that examining oil production over the 2000-2024 period in terms of energy intensity and environmental impacts demonstrates that rent-seeking and resource‐curse effects can be significantly mitigated through robust institutions and policy measures. The findings suggest that with increased integration of renewable energy in the future, the sustainability of oil production will be further strengthened.
Benzer Tezler
- Makine öğrenmesi algoritmalarıyla elektrik tüketimi için talep tahmin modellemeleri ve yenilenebilir enerjinin artan önemi: Türkiye örneği
Demand forecasting modelling for electricity consumption with machine learning algorithms and the increasing importance of renewable energy: The case of Turkiye
İLKNUR YEŞİM DİNÇEL KIRATOĞLU
- Machine learning based optimization of thermal cracking furnace in a visbreaker unit
Visbreaker ünitesinde termal çatlama fırınının makine öğrenmesi tabanlı optimizasyonu
MELİKE DUVANOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Kimya MühendisliğiKoç ÜniversitesiKimya ve Biyoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDAL AYDIN
- Machine learning based selection of candidate wells for extended shut-in due to fluctuating oil prices
Değişken petrol fiyatları nedeniyle uzun süreli kapatılması gereken kuyuların makine öğrenmesi ile belirlenmesi
BEYZA LOBUT
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiPetrol ve Doğal Gaz Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İHSAN BURAK KULGA
DOÇ. DR. FAZIL EMRE ARTUN
- Farklı katı yakıt türlerinin üst ısıl değerlerinin çoklu lineer regresyon, karar ağacı, random forest ve yapay sinir ağları yöntemleriyle belirlenmesi
Prediction of calorific value of solid fuel by multiple linear regression, decision tree, random forest and artificial neural network
KAAN BÜYÜKKANBER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kimya Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANZADE AÇMA
- Using anomaly detection with machine learning by assessing the bottom hole pressure changes
Makine öğrenme ile anomali tespiti uygulayarak kuyu dibi basınç değişikliklerini değerlendirmek
AHMED MAGDY A. E. KHALIL
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Petrol ve Doğal Gaz MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPetrol ve Doğal Gaz Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇAĞLAR SINAYUÇ