Araştırma ve uygulama sürecinde eğretileme olarak sanatsal imge
Artistic images as metaphor in the research and practice
- Tez No: 100260
- Danışmanlar: DOÇ. METE DEMİRBAŞ
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Heykel Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Eğretileme öncelikle yazınsal bir kategori olarak ele alınmaktadır, özellikle dilin;“içinde açık olan ile kapalı olanın diyalektiğini taşıdığı”ve“şiirsel ifade ile açıldığı”(Bachelard 1996:235) düşünüldüğünde, şiirsel ifadenin en önemli araçlarından birisi olan eğretilemenin dildeki önemi öne çıkmaktadır. Günümüzde salt yazınsal bir kategori olmaktan çıktığı gözlenen eğretilemenin farklı alanlardaki işlevini ele alan pek çok inceleme mevcuttur. Özellikle algının eğretilemen türleri üzerinde yoğunlaşan incelemeler hem düşünsel hem de görsel süreçlerde anlamın eğretileme ve düzdeğişmece gibi mekanizmalar aracılığı ile yaratıldığı üzerinde durmaktadır. Eğretilemeler, öncelikli işlevleri;“ele alınan bir anlamı ona benzerliği olan başka bir anlam aracılığı ile anlatmak”olduğu için çoğul anlamın yaratılmasında en etkili kategorilerden birisi olarak dikkat çekmektedir. Ayrıca eğretileme ile kurulacak benzetmenin algıda yaratacağı yeniliğin, aralarında benzerlik ilişkisi kurulan anlam kümeleri birbirinden ne denli uzak görünüyorsa o denli artacağı kabul edilmektedir. Eğretileme Olarak Sanatsal İmge başlığı altında sürdürülen bu çalışma, belirli bir dönem boyunca gerçekleştirilen uygulamaların içinde oluştuğu düşünsel atmosfer ve geliştirilen plastik çözümlerin araştırma sürecinin verileri ışığında ele alınmasını amaçlamıştır Çalışmanın ilk dört bölümünde eğretilemenin farklı disiplinlerdeki işlevi ve sanatsal imgenin oluşmasında etkili olan sezgi, algı, imgelem ve malzeme gibi değişkenler için anlamı üzerinde durulmuş, ele alınan plastik yapıtlar aracılığı ile eğretilemenin kullanım alanı belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma verileri; eğretilemenin yaratıcı etkinliğin hemen her aşamasında son derece etkin bir kategori olduğunu, plastik dilde sık kullanılan simge ve gösterge gibi kategoriler ile yapısal benzerlikleri ve yaratılmalarında etkin bir rolü olduğunu ortaya koymaktadır. Ele alınan örnekler eğretilemenin plastik sanat yapıtlarında özellikle öznelliğin ifade edilmesinde indirgemeci tutumlar karşısında (minimalizm ile minimalizm-sonrası arasındaki farklı plastik tercihlerde görüldüğü gibi) önemli bir rolü olduğunu göstermiştir. Çalışmanın son bölümünde; seçilen bazı uygulamalar araştırma verileri ışığında eğretilemen anlatım açısından ele alınmıştır, özellikle karşıt anlamların eğretilemen algı aracılığıyla sanatsal imgeye taşınmasındaki işlevi üzerinde durulmuş, bu işlevin ne türden plastik çözümler ile görselleşebileceği araştırılmıştır. Uygulamalarda mekanik ile organik niteliklerin, parçalanma ile bütünlüğe ulaşmanın ve dengede kalmanın anlamsal içerikleri karşılıklı olarak birbirine taşınmaya çalışılmıştır. Ayrıca plastik karşılığı aranan öznel ifade için önemli görülen gerilim, beden ve şiddet gibi kavramların anlamsal içerikleri de uygulamalara dahil edilmek istenmiştir. Eğretilemen yaklaşımın bu türden bir anlamsal hareketliliği (ima, çağrışım, sezdirme, yan anlamları kuvvetlendirme vb yoluyla) yaratmak için etkili bir tutum ve uygun bir zemin oluşturduğu gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Metaphor primarily to be accepted as a literal category. When considering the language“to implicate the dialectic of covered and uncovered”and“expand with poetic expression”(Bachelard 1996:235) together, the importance of metaphor which is one of the most important means of poetic expression becomes clear especially in language. Increasing number of studies that examine the function of metaphor in different areas shows that metaphor is not only a literal category anymore. Studies especially concentrated on metaphoric kinds of perception, discuss that mean is created by mechanisms like metaphor and metonmy, in both contemplative and visual processes. Metaphors calls attention as a one of the most important category in creation of plural means, since their primary function is“explaining the meaning by the other similar one ”. Furthermore, it is also accepted that the similarity made by metaphor, create a newness in perception as more as the mean groups that are built up similarity relationship inbetween are far away from eachother. The study which is worked on under the title Artistic Image As Metaphor aimed to handle the plastic solutions and contemplative atmospher in which the works are realized through a defined time period, considered with the resource process notions. The first four chapters concentrated on the function of metaphor in different disciplines and the mean of it for the variables that effect the creation of artistic image, i.e; intiution, perception, imagination and material. In these chapters the area of use of metaphor is tried to be defined by the plastic works which are taken as examples. The research datums put forward that metaphor is a very effective category at every phases of creative process, have structural similarity with common plastic categories such as symbol and sign, and have an effective role at creation of these categories. The examining of sample plastic works proved that the metaphor has an important role against the reductive attitudes on art works, specially at expressing subjectivity (as seen at the different plastic preferences between minimal and post-minimal art). At the final chapter, some choosen works valued together with research datums with respect to metaphoric expression. Concentrated especially on the function of adding contrary means to artistic image by metaphoric perception, and searched the plastic solutions for the visualisation of this function. At the choosen works, the meaning content of mechanic and organic values, embodying by disembodying, and to stay in equlibrium were tried to be carried each other. In addition, the meanings of some concepts such as tension, body and violence that are seemed important for the subjective expression that is looking for its plastic reflection are tried to be included in the practices. Observed that the metaphoric approach is a effective attitude and a reasonable base that is capable of creating (by enforcing allusions, associations, intiutions, alter means etc.) this kind of enrichment in meaning.
Benzer Tezler
- Discourse and poetry in literary communication
Yazınsal bildirişimde söylem ve şiir
İLKNUR KARAMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
DilbilimTrakya Üniversitesiİngilizce Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUHLİSE COŞKUN ÖGEYİK
- Araştırma ve uygulama sürecinde doğal olanın plastik olaya dönüştürülmesi
During the process of research and practice convertion of natural one to the plastic one
AYSUN ALTUNÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiHeykel Ana Sanat Dalı
Y.DOÇ.DR. ŞİNASİ TEK
- Araştırma ve uygulama sürecinde doğa formundan sanat formuna
In the process of search and application from natural form to artistic form
UFUK TOLGA SAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiSeramik ve Cam Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. NAZAN SÖNMEZ
- Araştırma ve uygulama sürecinde heykelde erotizm
Eroticism in sculpture in the research and application process
MENİŞ CÖMERT
- Araştırma ve uygulama sürecinde kütle-yüzey ilişkisi
Mass-surface relationship in the process of research and practice
MELİH APA
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiHeykel Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. MÜMTAZ DEMİRKALP