Geri Dön

Osmanlı Döneminde Ereğli kömür madenleri

Ereğli coal mines in Ottoman Period

  1. Tez No: 109242
  2. Yazar: İSA TAK
  3. Danışmanlar: PROF.DR. SELÇUK GÜNAY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Tarih, Mining Engineering and Mining, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 294

Özet

Kömür, Sanayi İnkılâbı ile birlikte dönemin en önemli enerji kaynağı haline geldi. Bu durum, kömür madenlerinin sanayileşme hareketine yön vermesine sebep oldu. Osmanlı Devleti, 1830'lu yıllardan itibaren donanmasındaki gemileri buharlıya çevirmek suretiyle bu enerji kaynağına ihtiyaç duymaya başladı. Aynı zamanda tersane ve yeni kurulan askerî fabrikalarda da kömür kullanımı başladı. İhtiyaç duyulan kömürler İngiltere'den ithal edildiğinden, malî durumu iyi olmayan hazineye ek bir yük getirdi. Bu sırada Ereğli Havzası'nda kömür damarları keşfedildi. Bu durum, Osmanlı Devleti'ni devrin en önemli enerji kaynağına sahip sayılı ülkelerden biri haline getirdi. Gerek savaş, gerekse barış zamanlarında devletin enerji ihtiyacını karşılayan bu madenler; aynı zamanda gittikçe artan bir gelir kaynağıydı. Ancak, Osmanlı Devleti'nin ve bölgenin en önemli enerji deposu olan bu madenlerin tarihi hakkında bu zamana kadar düzenli bir çalışmanın olmadığı tespit edildi. Dolayısıyla, hem böyle bir eksikliğin mevcut oluşu hem de XIX. ve XX. yüzyıllarda meydana gelen siyasî gelişmelere iktisadî faktörlerin yön vermesi, böyle bir çalışmanın yapılmasında etkili oldu. Bu araştırma Osmanlı döneminde Ereğli Kömür Madenleri ile ilgili siyasî, idarî, iktisadî ve hukukî gelişmeleri ortaya koymaktadır. Giriş bölümünde; Türk madenciliği ile maden kömürünün tarihçesi hakkında verilen kısa bilgilerden sonra, Ereğli Havzası'nda kömürün bulunması meselesi ortaya konuldu. Birinci bölümde; Ereğli Kömür Madenleri'nin tarihî gelişim içerisinde hangi nezaretler tarafından idare edildiği, ne gibi çalışmalar yapıldığı ve yaşanan diğer gelişmelere değinildi. İkinci bölümde ise; idarî, hukukî ve iktisadî yapı ele alındı. Osmanlı Devleti'nin, sahip olduğu bu zengin ve önemli enerji kaynağından yeterince istifade edemediği, hatta bütün çabalara rağmen bu madenlerin önemli bir bölümünün yabancı sermayenin eline geçmesini engelleyemediği tespit edildi. Bu durumun sebepleri, mümkün olabildiğince ortaya konulmaya çalışıldı. Bu doğrultuda, Ereğli Havzası'nda zaman ve şartların değişmesine bağlı olarak hukukî düzenlemelerin gerçekleştirilemediği, malî problemler yüzünden iyi bir işletme modelinin kurulamadığı belirlendi.

Özet (Çeviri)

Coal has become the most important source of energy after the Industry Revoluation. This circumstance caused coal mines give a direction to the action for industrialization. Ottoman State has started to feel the need for this source of energy by replacing steam ships instead of other ships since 1830s. Since the required coal was imported from England, It brought an extra load to the national treasury. At that time, coal mine lodes were found in the catchment area of Ereğli. This circumstance made Ottoman State one of the accounted countries having the most important source of energy in- that century. These coal mines not only supplied the requirements of energy both in war times and peace times, but also it was a source of income gradually increasing. However, it was understood that there had been no complete study about the history of the mines that were the most important source of energy for the region and for Ottoman State until today. So, both absence of a study like this and direction of economic factors to the politic developments occuring in XlXth and XXth centuries, had an effect on a study done like this. This research has been explaining the political, administrative, economical and legal developments about the coal mines of Ereğli in Ottoman Period. In the introduction chapter; after some brief information about Turkish mining and history of coal mine, the discovery of coal mine in the catchment area of Ereğli was presented. In the first chapter; which ministries Ereğli coal mines were managed by, what kind of works were done and other circumstances occured in the historical developments were mentioned. In the second chapter; administrative, legal and economic structure were studied. It was understood that Ottoman State, as the owner of this rich and important source of energy, couldn't make use of it sufficiently, even it couldn't prevent an important part of these mines pass into the hands of foreign capital althoug all of the attemps. The reason of this circumstance were tried to be explained as well. Because of these it was determined that legal arrangements for the catcment area of Ereğli could not be made because of the financial problems.

Benzer Tezler

  1. Osmanlı sanayileşme hareketleri içerisinde Zonguldak kömür havzası

    Başlık çevirisi yok

    FEZA UNCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    TarihHacettepe Üniversitesi

    DOÇ.DR. GÜMEÇ KARAMUK

  2. 19. yüzyıl Osmanlı muhasebe uygulamaları: Ereğli ve Tevabii Kömür Madenleri Kumpanyası Muhasebe Defterinin incelenmesi

    19th century Ottoman accounting practices: Examining the accounting Book of Ereğli and Its Affiliated Coal Mines Company

    İDİL ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İşletmeZonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YASEMİN ERSOY

  3. Ereğli Kömür Havzası ve Cumhuriyet Dönemi şekillenişi

    Ereğli Coal Basin and formation in Republic Era

    MURAT KARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    TarihAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    İlköğretim Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. AHMET OCAK

  4. Karadeniz Ereğli Kalesi'nin mimari ve yapısal analizi ve bir kültür varlığı olarak değerlendirilmesi

    The architectural and structural analysis of Karadeniz Eregli Castle and evaluation as a cultural property

    AHSEN KARAGÖL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KEMAL KUTGÜN EYÜPGİLLER

  5. A monographic study: Life and architectural practice of Ali Mukadder Çizer

    Monografik bir çalışma: Ali Mukadder Çizer'in hayatı ve mimarlık pratiği

    ORKUN DAYIOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET MURAT GÜL