Çarşamba ovasında yetiştirilen fasulye çeşitlerinin fenolojik ve morfolojik karakterlerinin tespiti üzerine bir araştırma
A research on the determination of the phenological and morfological characters of bean varieties grown in Çarşamba plain
- Tez No: 11188
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ GÜLÜMSER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1988
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
8- ÖZET Bu çalışma 1986 yılında 35 fasulye çeşidi ile Karadeniz Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü arazisinde yapılmıştır. Çeşitlerin fenolojik ve morfolojik durumları kıyaslamalı olarak incelenmiştir. Çalışmada yer alan çeşitler ekimden itibaren 6-10 gün arasında çimlenmişlerdir. Çalı fasulyesi en erken çimlenen çeşittir. Çeşitlerin çiçeklenmeye başlama süreleri ekimden itibaren 32-84 gün, maksinum çiçek- lenmeye geldikleri gün sayısı ise 43-142 gün arasında değişmektedir. Çeşitler kuru olgunluğa eylül ve ekim aylarında gelmişlerdir. Çarşamba Ovasında tarımı yapılan fasulyelerde vejatasyon süreleri 66-167 gün arasında değişmiştir. Çoğu Kara Ayşe haricindeki çeşitler virüs ve külle- me hastalığına duyarlı veya çok duyarlı olarak bulunmuştur. Çalışmada kullanılan 34 çeşidin - 27 adedi sırık ve 7 adedi de bodur karakterlidir. Bodur fasulyelerin boy uzunlukları 32-57 cm, sırık çeşit lerin ise 300-420 cm arasında değiştiği tespit edilmiştir. Bakla oluştur ma yüksekliği bodur çeşitlerde 6.2-12.7 cm; sırık fasulyelerde de 16.7- 131.15 cm arasında değişmiştir. Çeşitlerde 7 kotiladon ve 8 de hakiki yaprak grubu tespit edilmiştir. Yaprak sap uzunluğu 56-128 mm, orta yaprakçık sap uzunluğu da 22.2-35.5 mm arasında değişmiştir. Orta, sağ ve sol yaprakçık sap uzunlukları sırasıyla 2.67-5.03 mm, 2.93-4.92 mm ve 2.93-4.90 mm uzunluklarda bulunmuştur. Orta sağ ve sol yaprakçık sap kalınlıkları da sırasıyla 1.50-2.55 mm, 1.90-2.77 mm ve 1.87-2.17 mm arasında değişmiştir. Orta yaprakçığın kulakçık uzunluğu 1.97-4.11 mm arasında ölçülmüştür. Sağ ve sol yaprakçıklarında bu değerler, 2.10- 4.42 ve 2.06-4.51 mm arasındadır. Ana yaprak sapı kalınlığı 1.80-2.79 mm; Orta yaprakçık sap kalınlığı da 0.942-1.860 mm arasında olduğu tespit edilmiştir. Orta yaprakçığın orta, sağ ve sol damar genişlikleri 0.861- 1.06 mm, 0.770-1.04 mm ve 0.670-1.200 mm arasında ölçülmüştür. Çeşitlerin 18'inde düz bakla, 13 ünde ucu eğri bakla ve 3 'ünde de tamamen eğri, yarım daire şeklinde baklalara rastlanmıştır. Bakla ucu, 13 çeşitte yukarıya, 15 çeşitte orta-ileri ve 7 çeşitte de aşağıya doğru uzanmıştır. Çeşitlerden 25 tanesinin baklaları yeşil veya yeşilin tonları, 5 tanesinin, yeşil üzerinde kırmızı ve 4 tanesinin de lacivert-73- renk dalgaları taşıdığı tespit edilmiştir. Çeşitlerin 28 tanesi kılçıksız ve 6 tanesi de kılçıklı olarak bulunmuştur. Fasulyelerden 20' sinin çiçek leri tam beyaz, 3 tanesi erguvani ve 11' ide pembemsi-erguvani ve bunun değişik tonlarında olduğu gözlenmiştir. Çarşamba Ovası fasulye tarımında kullanılan çeşitlerin bakla uzun lukları 81.35-193 mm arasında değişmektedir. Bakla tohumlu kısım kalınlı- ğı, 6.34-12.09, tohumsuz kısım da 4.63-11.19 mm arasındadır. Baklada iki tohum arasında kalan kısım genişliği 7.950-17.192 mm, tohumlu kısım genişliği de 7.32-16.43 mm arasında değişmiştir. Bakla sapı ile ilk tohum arası 13.61-26.49 mm, genişliğide 5.000-8.724 mm arasındadır. Son bakla boşluğu uzunluğu 5.500-12.200 mm, genişliği de 5.17-8.20 mm arasında ölçülmüştür. Bakla sapı uzunluğu 6.775-17.100 mm, kalınlığı da 0.946-1.743 mm'dir. UÇ sivriliğinin uzunluğu 4.040-11.194 ve kalınlı ğı da 0.880.rl.903 mm arasında bulunmuştur. Çeşitlerin daneleme oranları nın.%47. 71-81.77 olduğu- hesaplanmıştır. Çalışmada kullanılan çeşitlerden 16 tanesinin tohumu karışık renkli 18 tanesinin de beyaz renkli olduğu tespit edilmiştir. Çeşitler, baklanın şekli bakımından yapılan sınıflamada 4 grupta toplanmıştır. Yapılan sınıflamada Sphaericus (Tam yuvarlak) 'a 8, Ellipticus'a (Elips şeklinde) 14, Oblangus'a (Silindirik) 9 ve Supcompressus ' a da (Yarı yassı) 2 çeşidin girdiği tespit edilmiştir. Çeşitlerin tohum büyüklük indeksleri 0.269-0.936 ve 1000 dane ağırlıklarıda 177.9-548.0 gr arasında bulunmuş tur. Tohum uzunlukları 9.519-15.589 mm, tohum genişliklerinin 6.193- 9.469 mm ve tohum kalınlıkları da 4.525-7.800 mm arasında değişmiştir.
Özet (Çeviri)
9-SUMMARY This study was conduckted on 35 varieties of bean at Agrcultural Research Institute of Karadeniz in 1986. Phenolojial and morpholo gical characters of varieties were studied and compared with each other. The seeds of varieties were germinated within 6-10 days after from sowing. Çalı bean was the firs germinated variety. The varieties started flowering in 32-84 days after sewing and they had maximum flowering in 43-142 days after saving. Varieties were attained to the dry ripeness in the months September or octaber. vegetation periods of beans planted in Çarşamba Plain were varied between 66-167 days. The varieties except of Çoğu Kara Ayşe were found as sensitive or very sensitive against mildew of vines and virus diseases. 27 varieties used in this study were stick bean and 7 varieties dwarf beans. The variation of the height of dwarf bean were determined between 32-57 cm, but of stick varieties were between 300-420 cm. The height to form pod in dwarf varieties varied between 6.2-12.7 cm. On the other hand on the stick beans it changed between 16.7-131.15 cm. On varieties were determined 7 kotiladon and 8 esiential leaf groups. The leaf petiole length was varied between 56-128 mm and the Pe+I°,elenght of the middle leaf between 22.2-35.5 mm. The lengths of the central, central right and left leaves have been found 2.67-5.03 mm, 2.93-4.92 mm and 2.93-4.90 mm respectively. The petiole thicknesses of central, right and left leaves were changed between 1.50-2.55 mm, 1.90-2.77 mm and 1.87-2.17 mm respectively. Ear lenght of central leaf was measured between 1.97-4.11 mm. These values on right and left leaves are between 2.10-4.42 and 2.06-4.51 mm. The handle thickness were determinea main leaf between 1.80-2.79 mm, and for central leaef between 0.942-1.860 mm. Vein widths of middle, right and left of the central leaf were measu red between 0.861-1.06 mm, 0.770-1.04 mm and 0.670-1.200 mm. There were smooth broad beans in 18 broad bean with curue type in 13 and completeely curve in 3 varieties. The broad-bean types were prolanged upwards in 13 varieties, central ahead in 15 varieties and downwards in 7 varieties. It has been determined that 25 of broad-beans varieties wf.re green or green tones, 5 of them were red over green and-75- A of them carry dark-blue colours. 28 varieties were found awnless and 6 varieties were awned. Those have been observed that the flowere of 20 varieties of beans were perfectly, of 3 were purple and of 11 were pinkish-purple. Broad-bean lengths of the varieties used in planting in Çarşamba Plain were varied between 81.35-193.00 mm. The thinkness of the part with seed broad-bean was between 6.34-12.09 mm, but the part without seed was between 4.63-11.19 mm. The handful width between two seeds in broad-bean v< a s varied 7.950-17.192 mm, and the width of seedly park varies between 7.32-16.43 mm. The interval between broad-bean handle and the first seed in 13.61-26.49 mm, the width is 5.000-8.724 mm. The last broad-bean space length was measured between 5.500-12.200 mm, and the width between 5.170-8.200 mm. The broad-bean handle length is 6.775- 17.100 mm and the width is 0.946e-1.743 mm. The length of the end tape ring was found 4.040-11.194 mm and the width was 0.880-1.903 mm. Granu lating ration of the varieties were çakulated as 47.71-81.77 %. In this study it has been determined that the seeds of 16 varieties used were mixed coloured and 18 varieties were white. Varieties listed 4 groups were classified according to the shape of 8 broad bean. In classifying it was found that to the shape of 8 broad-bean to Sphaericus (perfectly spherical), 14 to Ellipticus (In elyptical form), 9 to Obla'n- gus (cylindrical) and 2 to Supcompressus (semi flat and wide! ) were classified. The seed greatness indexes of the varieties were found between 0.269-0.936 and the weights of 1000 grains as 177.9-548 gr. The seed widths between 6.193-9.469 mm, and the seed thickness.* changed between the values 4.525-7.800 mm.
Benzer Tezler
- Fındık yetiştiriciliğinin ekonomik analizi ve alternatif tarla-bahçe ürünlerine göre karlılığının belirlenmesi üzeine bir araştırma (Samsun ili Çarşamba ve Terme Ovası örneği)
A research on economic analysis of hazelnut growing and determination of its profitability compared to alternative field horticultural crops (case of Çarşamba and Terme Plains of Samsun)
DERYA ÖZTÜRK
- Çarşamba ovasında yetiştirilen ikinci ürün mısırda bitki sıklığı ve azotlu gübrenin tane verimi, verim komponentleri ve bazı bitkisel karakterler üzerine etkisi
Plant density and nitrogen fertilizier effect on grom yield components and some plant characters of maize grown as second crop in Çarşamba plain
MEHMET UYANIK
Doktora
Türkçe
1994
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ GÜLÜMSER
- Çarşamba ovasında doğal yayılış gösteren Sedum pallidum türünün çatı bahçesinde kullanım olanaklarının araştırılması
A study on growing techniques of Sedum pallidum species from flora of Çarşamba plain for roof gardens
OKTAY KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİSUN GÜRSEL ÇELİKEL
- Çarşamba ovasının şeftali potansiyeli ve şeftali çeşitlerinin pomolojik özelliklerinin saptanması üzerinde bir araştırma
Başlık çevirisi yok
HÜSNÜ DEMİRSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞÜKRİYE KURNAZ
- Koyun yetiştiriciliğinde yerleşik ve yarı göçer üretim sisteminin hayvan refahı ve verim özellikleri üzerine etkileri
Effects of settled and semi-nomatic production systems in sheep breeding on animal welfare and productivity characteristics
ERHAN ÇEVİKKOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKİF ÇAM