Geri Dön

Yol aldınlatması hesaplarının görülebilirlik düzeyi esas alınarak yapılabilmesi için gerekli kriterlerin belirlenmesi

Determination of the necessary criteria for calculations of road lighting based on visibility level

  1. Tez No: 112241
  2. Yazar: ÖNDER GÜLER
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SERMİN ONAYGİL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Electrical and Electronics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 211

Özet

YOL AYDINLATMASI HESAPLARININ GÖRÜLEBİLİRLİK DÜZEYİ ESAS ALINARAK YAPILABİLMESİ İÇİN GEREKLİ KRİTERLERİN BELİRLENMESİ ÖZET Tüm dünyada enerji tasarrufu konusundaki çalışmalar yoğun bir şekilde devam etmektedir. Tüketilen toplam elektrik enerjisi içinde önemli bir paya sahip olan şehiriçi ve şehirdışı yol aydınlatmaları bu tasarruf çalışmaları içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Amaç daha az enerji tüketip yeterli görüş koşullarının elde edilebilmesidir. Sadece ortalama parıltı düzeyi ve düzgünlüğü dikkate alınarak gerçekleştirilen aydınlatma tasarımlarında bazen gereğinden fazla aydınlatma yapıldığı, bazen de yüksek parıltı düzeylerinde görüş koşullarının yetersiz kaldığı savunulmaktadır. Bu nedenle verimli ve güvenli yol aydınlatması koşullarını sağlamak için farklı bir kritere ihtiyaç olduğu açıklanmaktadır. Görülebilirlik düzeyi veya görülebilirlik endeksi olarak hesaplanmaya çalışılan görülebilirlik faktörü laboratuar koşullarında bazen tek bir değer, bazen de uygulamaya yönelik ortalama değer olarak verilmektedir. Bu çalışmaların sonuçlarına göre uygun görüş koşullarının yaratılabilmesi için gerekli olan görülebilirlik düzeyinin 7 ile 20 arasında bir değer alması gerekmektedir. Ancak yol üzerindeki kontrast değeri ile doğrudan ilişkili olan görülebilirlik düzeyi yoldaki düzgünlük oranları azaldığında kendiliğinden daha yüksek değerlere ulaşabilmektedir. Sürücü konforu ve emniyeti açısından yoldaki düzgünlük oranlarının bozulması istenilmeyen bir durumdur. Özellikle Avrupa ülkelerinde, sadece görülebilirlik faktörü gözönüne alınarak gerçekleştirilecek bir yol aydınlatması tasarımında düzgünlük koşulları bozulabileceğinden bu kritere çok sıcak bakılmamıştır. Ancak Kuzey Amerika ülkelerinde yürütülen yoğun çalışmalar ve 2000 yılında yayınlanan Kuzey Amerika Yol Aydınlatması Standart' ında görülebilirlik faktörü esas alındığından, Uluslararası Aydınlatma Komisyonunda bu konuda öneriler geliştirmek üzere son yıllarda bir Teknik Komite oluşturulmuş ve çalışmalarına başlamıştır. Bu komite görülebilirlik faktörü konusunda uygulamaya yönelik her türlü araştırmayı değerlendirmek amacıyla çalışmalarını sürdürmektedir. Bu tezde görülebilirlik faktörüne bağlı yol aydınlatması tasarımı konusunda şu ana kadar gerçekleştirilmiş çalışmaların irdelenmesi, konuda görülen uygulamaya yönelik eksikliklere cevap verilebilmesi amaçlanmıştır. Görülebilirlik açısından en iyi olan armatür tipini belirleyebilmek amacıyla, fotometrik verilerine göre ekranlı, yarı ekranlı ye ekransız armatür grubuna dahil edilen toplam 30 armatürün verileri geliştirilen bilgisayar programında kullanılarak, uygulamada en sık rastlanan karşılıklı ve refüjde çift konsollu aydınlatma düzeneklerinde değişik aydınlatma kriterleri sağlandığında elde edilebilecek görülebilirlik düzeyleri araştırılmıştır. Gerçek yol koşullarında görülebilirlik açısından en iyi uygulamalar yarı-ekranlı ve ekransız armatürlerle elde edilebilmektir. Ancak diğer yandan ekransız armatürler kullanıldığında kamaşmaaçısından gerekli olan bağıl parıltı eşik artışı değerlerinin sağlanamadığı da görülmüştür. Bu tezde, görülebilirlik düzeyi önerilerinin parıltı yöntemi önerilerinden bağımsız olarak ele alınmasının doğru olmadığı fikri benimsenerek çalışmalar bu yönde geliştirilmiştir. Yapılan hesaplamalar sonucunda ortalama görülebilirlik düzeyi ve parıltı düzgünlük oranlan sağlandığında bile yol üzerinde görülemiyen alanların var olduğu görülmüştür. Bu nedenle yol aydınlatması tasarımlarında sadece ortalama görülebilirlik düzeyi kriterinin yeterli olmadığı, yol üzerindeki görülebilirliğin dağılımını ifade eden ek bir kritere daha ihtiyaç olduğu düşünülmüştür. Bu amaçla, yol üzerinde belirlenmiş hesap alanındaki minimum görülebilirlik düzeyinin alanın ortalama görülebilirlik düzeyine oranı olarak verilen“ortalama görülebilirlik düzeyi düzgünlüğü”diye adlandırılan ve kısaca V0 harfleriyle simgelenen yeni bir yol aydınlatması kriteri tanımlanmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, tasarım aşamasında yol aydınlatması hesaplarında parıltı düzeyi için önerilen ortalama parıltı, parıltı düzgünlük koşullan ve bağıl eşik artışı kriterlerinin yanısıra minimum 7 değerinde ortalama görülebilirlik düzeyi ve minimum değerde ortalama görülebilirlik düzeyi düzgünlüğü kriterleri de sağlandığında, gerçek yol koşullarında gerekli görüş olanaklarının yaratılabileceği anlaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

DETERMINATION OF NECESSARY CRITERIA FOR CALCULATIONS OF ROAD LIGHTING BASED ON VISIBILITY LEVEL SUMMARY All over the world the energy saving studies is being continued. The lighting of urban roads and motorways road, which is an important part of consumed total electrical energy, has an important role in this energy saving studies. The aim of the road lighting studies is supplying sufficient vision conditions with lower energy consuming. It is supposed that lighting design according to both average luminance level and overall luminance uniformity can cause sometimes much more lighting and also vision conditions can be inadequate in high luminance level. Therefore, it is explained that a different criterion is needed to supply efficient and safe road lighting conditions. Visibility factor, which can be calculated as the visibility level or the visibility index, is sometimes given a unique value or an average value for application. According to these studies, the visibility level should be between 7 and 20 to get sufficient vision conditions. However, the visibility level, related with contrast value directly, can reach a higher value by decreasing uniformity ratios. For the driver comfort and safety decreasing of uniformity ratios in road is an unacceptable condition. A road lighting design only according to the visibility level can cause deformation in uniformity conditions, so this criterion wasn't met acceptable especially in European countries. On the other hand, since there are many studies in North American countries and North America Road Lighting Standards which was published in 2000 were based on visibility factor, a Technical Committee founded in International Illumination Committee (CIE) to develop recommendations about this subject in last years and began to study. This committee has continued their studies for evaluation of researches on visibility factor for road lighting applications. In this thesis, examination of previous.studies on road lighting design according to the visibility level, answering of application deficiencies in this subject were objected. Total 30 luminaries, classified as cut-off, semi cut-off and non cut-off luminaires according to the photometric data are used in a developed computer program to determine the best luminaire for visibility. Opposite and twin-bracket central lighting arrangements are perceived frequently in the applications. Visibility levels, which are obtained by supplying different criteria in the opposite and the twin-bracket central lighting arrangements are investigated by computer program. In the actual road conditions according to the visibility, the best arrangements can obtain with semi cut off and non cut-off luminaires. However, it is showed that threshold increment values for glare are obtained higher value than recommended value when non cut-off luminaires were used. xxivIn this thesis, it is accepted that the visibility level recommendations aren't independent from the luminance method and studies are developed according to this idea. At the end of the calculations, it is realized that there are some invisible area even recommended average visibility levels and luminance uniformity ratios are obtained. For that reason average visibility level criterion isn't sufficient for road lighting design. A new criterion is needed to express distribution of the visibility level on the road surface. The new road lighting criterion is defined called as the average visibility level, V0, which is given the ratio of the minimum visibility level to the average visibility level in the calculated area on the road surface. As a result of calculations, the sufficient visual conditions can be created when recommended average luminance, luminance uniformity conditions and threshold increment criteria for luminance level are obtained and also minimum average visibility level value is 7, average visibility level uniformity is a minimum value in the road lighting calculations at the design level. xxv TC YÜKSEKÖ?RETİM KURULU MKCMANTASYON merkez!

Benzer Tezler

  1. Tez No

    666424

    Dijital delillere el konulması sürecinde CMK 134. madde hükümlerinde görülen problemler ve çözüm önerileri

    Problems and solution recommendations in CMK article 134

    NURHAN SOYLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Adli TıpÜsküdar Üniversitesi

    Adli Bilimler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERHAT ÖZEKES

  2. Tez No

    84342

    Optimal yol aydınlatması

    Optimal road-lighting

    REŞİT ERÇETİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiMarmara Üniversitesi

    Elektrik Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. SEMRA ÖZTÜRK

  3. Tez No

    508047

    Yol aydınlatması otomasyon sistemleri'nde enerji verimliliği kapsamında görsel performans koşullarına bağlı kontrol stratejilerinin geliştirilmesi

    Developing control strategies in scope of energy efficiency depending on visual performance conditions in road lighting automation systems

    BURCU BÜYÜKKINACI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Enerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERMİN ONAYGİL

  4. Tez No

    887125

    Enabling adaptive road lighting through lighting class prediction with real time and historical data

    Gerçek zamanlı ve geçmiş veriye dayanan aydınlatma sınıfı tahmini ile uyarlanabilir yol aydınlatmasının sağlanması

    HASAN MERT TOKGÖZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Enerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA BERKER YURTSEVEN

  5. Tez No

    223039

    Kontrol sistemlerinin kullanıldığı yol aydınlatması tesisat kriterlerinin görülebilirlik esasına göre incelenmesi

    Examination of design criteria in controlled road lighting installations upon the basis of visibility

    SEVGİ BAŞAK SEMİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. SERMİN ONAYGİL

Geri Dön