Geri Dön

Romatoid artritli bireylerde sağlığa ilişkin yaşam kalitesi

Health related quality of life in patients with rheumatoid arthritis

  1. Tez No: 115628
  2. Yazar: NURTEN KAYA
  3. Danışmanlar: PROF.DR. KAMERYA BABADAĞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hemşirelik, Nursing
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 190

Özet

7. ÖZET Araştırma; Romatoid Artritli (RA) bireylerde Sağlığa İlişkin Yaşam Kalitesi (SÎYK) ve bir hemşirelik kuramı olan Yaşam Modeli ve seçilmiş Fonksiyonel Sağlık Paternleri doğrultusunda sıklıkla görülen hemşirelik tanılan arasındaki ilişkiyi belirlemek, elde edilen verilerin ışığı altında hastaların sağlık gereksinimlerini karşılamalarına yardımcı olmak amacı ile tanımlayıcı ve metodolojik olarak planlanmış ve gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evreni; İstanbul Sosyal Sigortalar Kurumlan içinde Romatoloji Bölümü bulunan tek kurum olan yanı sıra bir sosyal güvence çerçevesinde ilaçla tedavinin ekonomik kolaylığını da sağlayan İstanbul SSK Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Romatoloji Polikliniğinde, 19 Şubat 2001 ve 17 Ağustos 2001 tarihleri arasında izlenen tüm RA'li bireylerden oluşmuştur. Örneklem grubu ise bu evren arasından ARA kriterlerine göre kesin RA tanısı en az bir sene önce konan, herhangi bir iletişim sorunu ve duyusal kusuru bulunmayan, kas-iskelet sistemini etkileyecek başka bir sorunu olmayan, 20-65 yaşlan arasında, yapılan bilgilendirmeden sonra çalışmaya gönüllü olarak katılan 1 1 5 RA'li bireyden meydana gelmiştir. Araştırma verileri;“Hasta Bilgi Formu”,“EuroQol-Sağlık Anketi”ve“Arthritis Impact Measurement Scales-AIMS2”kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmanın ilk aşamasında İngilizce olan EuroQol ve AIMS2'nin, geri-çeviri yöntemi ile dil eşdeğerliği ve uzman görüşü ile içerik geçerliği sağlanarak Türkçe şekilleri elde edilmiş, güvenirlikleri ise“Test-Tekrar Test”,“Cronbach's Alpha Çözümlemesi”ve“Madde Toplam Puan Korelasyonu”yöntemleri ile sınanmıştır. EuroQol 60 RA'li bireye iki hafta ara ile, AIMS2 ise 150 artritli bireye üç hafta ara ile iki kez uygulanmıştır. Test-tekrar test güvenirliği katsayıları; EuroQol boyutlarında 0.78, EuroQolSKOR'da 0.68, EuroQolvAs'da 0.48, AIMS2'nin ilk 12 ölçeğinde ise 0.79-0.91 arasında bulunmuştur. İç tutarlılığa yönelik çalışmalar test-tekrar testten elde edilen verilerle araştırılmış, Cronbach's Alpha Çözümlemesi'ndeki alfa değerleri EuroQol'da 0.73 (test) ve 0.78 (tekrar test) olarak, AIMS2'nin ilk 12 ölçeğinde ise 0.71-0.91 (test) ve 0.68-0.90 (tekrar test) arasında bulunmuştur. Madde toplam puan korelasyonundaki r değerleri EuroQol'da 0.39-0.58 (test) ve 0.46-0.62 (tekrar test) arasında, AIMS2'nin ilk 12 ölçeğinde, ölçeklere göre bu hesaplama yapıldığında 0.32-0.84 (test) ve 0.28-0.81 (tekrar test) arasında, AIMS2'nin geneline göre bu 148hesaplama yapıldığında ise 0.11-0.73 (test) ve 0.18-0.76 (tekrar test) arasında bulunmuştur. Madde toplam puan korelasyonundaki bazı r değerlerinin düşük olduğu saptanmış fakat iç tutarlılığı sınamak için diğer bir yöntem olan Cronbach's Alpha Çözümlemesi'ndeki alfa değerleri yüksek olduğu için bu maddeler ölçeğin Türkçe şeklinden çıkarılmamıştır. Diğer güvenirlik sonuçları tatmin edici bir düzeyde bulunmuştur. İkinci aşamada; 115 RA'li bireye hemşirelik tanılan konmuş ve sağlığa ilişkin yaşam kaliteleri incelenmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde; aritmetik ortalama ve standart sapma, yüzdelik, Spearman veya Pearson's Momentler Çarpımı Korelasyonu, t-testi, ki-kare yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma kapsamındaki 115 RA'li bireyin yaş ortalamasının 44.21±12.05 yıl (21-65), hastalık süresinin ise ortalama 8.7±7.4 yıl (1-32), % 77.4'ünün (n=89) kadın, ARA'nın RA fonksiyonel sınıflamasına göre % 47'sinin (n=54) Sınıf I'de, % 37.4'ünün (n=43) Sınıf H'de olduğu saptanmıştır. Elde edilen veriler sonucunda RA'li bireylerin genel SİYK'nin olumsuz yönde etkilendiği saptanmıştır. Hastalığa özgü bir ölçek olan A1MS2 verilerinin analizi ile de en çok etkilenen yaşam kalitesi boyutunun semptom durumu olduğu ve bunu duygulanım öğesinin izlediği belirlenmiş, en olumlu öge rol işlevi olarak bulgulanmıştır. Bireysel ve hastalık özelliklerinin bazıları ile SİYK ve boyutları arasında istatistiksel anlamlılıklar saptanmıştır. AIMS2 verilerinin analizi ve gerektiğinde majör tanımlayıcı özelliklerden yararlanılarak saptanan hemşirelik tanıları; Yaşam Modelinin bir öğesi olan Günlük Yaşam Aktiviteleri (Güvenli Çevrenin Sağlanması ve Sürdürülmesi, İletişim, Solunum, Beslenme, Boşaltım, Kişisel Temizlik ve Giyinme, Beden Isısının Kontrolü, Hareket, Çalışma ve Eğlence, Cinselliği İfade Etme, Uyku ve Dinlenme Aktiviteleri - Ölüm aktivitesi kapsama alınmamıştır) ve Fonksiyonel Sağlık Paternlerinden Bilişsel ve Algısal Patern ile Değer ve İnanç Paterni olmak üzere 13 grup altında sınıflandırılmış ve sıklıkla görülen hemşirelik tamlarının çoğu yüksek bir yüzde ile bulgulanmıştır. RA'li bireylerde, hemşirelik tanısının saptandığı grup ile tanısı bulunmayan grubun SİYK'leri karşılaştırıldığında; hemşirelik tanısı olan grubun SİYK'nin olumsuz olduğu ve her iki grubun SİYK puan ortalamaları arasındaki farkın değişen derecelerde istatistiksel anlamlılıklar taşıyabildiği belirlenmiştir. 149

Özet (Çeviri)

SUMMARY Health Related Quality of Life in Patients with Rheumatoid Arthritis This research was aimed at determining the correlation between the Health Related Quality of Life (HRQL) of patients with rheumatoid arthritis (RA) and generalised nursing diagnoses in line with Model of Living as a nursing theory and selected Functional Health Patterns. The research was descriptive and methodological in nature, and in the light of the data obtained by this means, it is intended to assist patients with RA in meeting their health requirements. The universe of the research was Istanbul Okmeydanı Training Hospital of the Social Insurance Institution, the only hospital of the Institute in the city with a rheumatology policlinic. The research was carried out between 19 February and 17 August 2001, on all the patients with RA receiving treatment in the rheumatology policlinic of this hospital of the Institute, which economically provides patients with medical treatment as part of a social security system. 1 1 5 patients with the below criteria formed the sampling: a definite diagnosis of RA (according to ARA criteria) one year prior to the initiation of the study, absence of communication problems and impaired senses, an age range of 20-65, absence of other musculoskeletal disorders, informed and voluntary participation. The data were obtained by means of a“Patient Information Form”,“EuroQol-An Instrument to Value Health”and“Arthritis Impact Measurement Scales-AIMS2”. In the first stage, the EuroQol and AIMS2 were translated into Turkish and were, then, tested for linguistic equivalency by back -translation method, for content validity by the help of expert opinion and for reliability by means of the methods of“test-retest”,“Cronbach's Alpha Analysis”and“corrected item-total correlation”. EuroQol was applied to 60 individuals with RA and repeated after a two-week interval. AIMS2, on the other hand, was given to 150 individuals with arthritis and repeated after an interval of three weeks. The reliability coefficients of test-retest for EuroQol and AIMS2 are as follows: 0.78 in EuroQol dimensions, 0.68 in EuroQolSCORE;, 0-48 in EutoQolVAS and between 0.79-0.91 in the first 12 scales of AIMS2. Values of internal consistency obtained from test-retest are as follows: alpha values found out by means of Cronbach's Alpha Analysis were 0.73 for test and 0.78 for retest; values of the first 12 scales in AIMS2 were between 0.71-0.91 for test and 0.68- 0.90 for retest. The r values obtained from the corrected item-total correlation were as 150follows: between 0.39-0.58 for test and 0.46-0.62 for retest in EuroQol; 0.32-0.84 for test and 0.28-0.81 for retest according to scales of AIMS2; 0.1 1-0.73 for test and 0.18-0.76 for retest according to all of AIMS2. Although some r values in the corrected item-total correlation were noticed to be low, these items were still not omitted from the Turkish version in view of the high alpha values obtained from Cronbach's Alpha Analysis, another means of testing internal consistency. The other results of the tests for reliability were found satisfactory. The above stage of the research was followed by the nursing diagnoses of 1 15 individuals with RA and evaluation of their HRQL. The data were analysed by means of arithmetic mean and standard deviation, percentage, Spearman or Pearson's Moments Multiplication Correlation, t-test and chi-square. It was found out that the mean age of 1 15 cases was 44.21 ±12.05 (21-65), mean duration of disease was 8.7±7.4 (1-32), 77.4% (n=89) were females, and according to the RA functional classification of ARA, 47% (n=54) included in Class 1 and 37.4% (n=43) in Class 2. It was determined as a result of the data obtained from the research that HRQL of patients with RA were generally affected. The analyses of the data obtained from AIMS2, a scale specific to the disease, revealed that symptom state was the worst affected life quality dimension followed by the item of affect state, and that role function was the most favourable element. There were statistically significant correlations between some of the individual characteristics, the variables of disease and HRQL. The classification -into 13 groups- of the analyses of the data obtained from AIMS2 and nursing diagnoses made by means of definitive characteristics where necessary are as follows: activities of daily living as an element of model of living (maintaining a safe environment, communicating, breathing, eating and drinking, eliminating, personal cleansing and dressing, controlling body temperature, mobilizing, working and playing, expressing sexuality, activities of sleeping- excluding that of dying), and of the functional health patterns, the cognition and perception ones and those of values and beliefs. On close inspection, it was noticed that, of these frequently observed nursing diagnoses, many were prevalent in a high percentage of our cases. A comparison of the HRQL of the group of individuals with RA, whose nursing diagnoses was determined and of those not determined showed that HRQL of the former group was negative, and that the mean HRQL scores of both the groups most of correlated to have a statistical significance of various degrees. 151

Benzer Tezler

  1. Çocukluk çağında ASO (Anti-streptolizin O) yüksekliği ve romatolojik hastalıklarla ilişkisi

    High ASO (Antistreptolysin O) levels in children and its relation with rheumatological diseases

    ESER AKKUŞ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    RomatolojiEge Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜZİDE AKSU

  2. Romatoid artritli bireylerde sanal gerçeklik uygulamasının ağrı, depresyon ve uyku kalitesi üzerine etkisi

    The effect of virtual reality application on pain, depression and sleep quality in individuals with rheumatoid arthritis

    GAMZE ÜNVER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HemşirelikEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLER BALCI ALPARSLAN

  3. Romatoid artritli bireylerde el masajının bazı semptomlara etkinliğinin değerlendirilmesi

    The effect of hand massage on some symptoms in patients withRheumatoid arthritis

    DÖNDÜ TUNA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    HemşirelikGaziantep Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİMET OVAYOLU

  4. Romatoid artritli bireylerde orta kulak rezonansının ve iç kulak potansiyellerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of middle ear resonance and inner ear potentials in patients with rheumatoid arthritis

    SARE OCAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Kulak Burun ve Boğazİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

    Odyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EYYUP KARA

  5. Romatoid artritli bireylerde öz bakım davranışları ölçeğinin Türkçe geçerlilik ve güvenirliliği

    Validity and reliability study of the Turkish version of self care behaviours scale on patients with rheumatoid arthritis

    BERNA CAFER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Hemşirelikİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YASEMİN TOKEM

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FİLİZ ÖZEL