Geri Dön

Seçilmiş haşhaş (Papaver somniferum L.) hatlarının melezlerinde verim ve bazı özelliklerde heterosis üzerine araştırmalar

Researches on heterosis on yield and some traits of the hybrids of selected poppy (Papaver somniferum L.) lines

  1. Tez No: 120976
  2. Yazar: AHMET GÜMÜŞÇÜ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NEŞET ARSLAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Poppy, Papaver somniferum, yield, yield components, heterosis, heterobeltiosis, general and special combining ability
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 109

Özet

Bu araştırma 1999 ve 2000 yıllarında A.O. Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü deneme tarlalarında yürütülmüştür. Çalışmada materyal olarak 7 adet anaç hat ve bunların resiprok melezleri (7x6= 42) kullanılmıştır. İlk yıl hatlar arasında melezleme yapılmış, ikinci yıl hatlar melezleriyle birlikte kısmen dengede latis deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak ekilmişlerdir. Denemede bitki boyu, bitki başına kapsül sayısı, kapsül genişliği, kapsül uzunluğu, kapsül indeksi, kapsülde tepecik sayısı, bitki basma kapsül verimi, bitki basma tohum verimi, dekara kapsül verimi, dekara tohum verimi, kapsül/tohum oranı, morfin oranı ve morfin verimi karakterleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda morfin oram %0.251 ile %0.739 arasında bulunmuştur. Heterosis ve heterobeltiosis değerleri bakımından önemli bazı karakterlerde elde edilen değerler şöyle bulunmuştur: Bitki başına tohum verimi bakımından heterosis % -13.42 ile % 45.70; heterobeltiosis % -22.48 ile % 39.11; dekara kapsül verimi bakımından heterosis % - 33.92 ile % 132.41, heterobeltiosis % -40.83 ile % 1 12.86; dekara tohum verimi bakımından heterosis % -32.05 ile % 94.17, heterobeltiosis % -38.34 ile % 88.76; morfin oram bakımından heterosis % -24.21 ile % 44.62; heterobeltiosis % -32.44 ile % 32.68; dekara morfin verimi bakımından heterosis % -37.63 ile % 100.39; heterobeltiosis % -54.68 ile % 95.21 arasında değişim göstermiştir. Tepecik sayısı, kapsül uzunluğu, dekara kapsül verimi ve dekara tohum verimi karakterlerinde hem genel ve hem de özel kombinasyon yetenekleri istatistiksel olarak önemli çıkmıştır. Diğer karakterlerde ise yalnızca özel kombinasyon yetenekleri açısından ortaya çıkan farklar istatistiki açıdan önemli bulunmuştur. Dekara kapsül ve tohum verimlerinde ayrıca resiprok etki de istatistiksel olarak önemli olmuştur. ANAHTAR KELİMELER: Haşhaş, Papaver somniferum, verim, verim öğeleri, heterosis, heterobeltiosis, genel ve özel kombinasyon yeteneği

Özet (Çeviri)

This research was carried out at experimentaal station of Ankara University, Faculty of Agriculture, Department of Field Crops in 1999 and 2000. In this research, seven parental lines and their reciprocal crosses (7x6= 42) have been used as material. In the first year of the research, all crosses were made and all parental lines and crosses were sown under partially balanced lattice experimental design with three replications in the second year. In this study, plant height, capsul number per plant, capsul width, capsul length, capsul index, stigma number per capsul, capsul yield per plant, seed yield per plant, capsul yield, seed yield, capsul/sccd rate, morphine content and morphine yield have been investigated. Morphine content changed between 0.25 1 % and 0.739%. Heterosis and heterobeltiosis values of some important traits of the material have been given below: for seed yield per plant changed between -13.42% to 45.70% and -22.48% to 39.1 1%; for capsul yield -33.92% to 132.41% and -40.63% to 112.86%; for seed yield -32.05% to 94. 1 7% and -38.34% to 88.76%; for morphine content -24.21% to 44.62% and -32.44% to 32.68%; for morphine yield -37.63% to 100.39% and -54.68% to 95.21% respectively. Both general and spesific combining ability have been found statistically significant for stigma number, capsul length, capsul yield and seed yield traits. In terms of other traits, only spesific combining ability has been found statistically significant. In addition to these, reciprocal effect has been found statistically significant for capsul and seed yield.

Benzer Tezler

  1. Seçilmiş yüksek morfinli haşhaş (Papaver somniferum L.) hatlarının bazı bitkisel ve tarımsal özellikleri üzerine araştırmalar

    The researches on some botanical and agricultural characteristics of selected poppy (Papaver somniferum L.) lines with high morphine

    GÖKHAN İPEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEŞET ARSLAN

  2. Seçilmiş bazı haşhaş (Papaver somniferum L.) çeşit ve hatlarının verim öğelerinin karşılaştırılması

    A comparison of yield components between selected varieties at lines in poppy

    AHMET GÜMÜŞÇÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEŞET ARSLAN

  3. Haşhaş (Papaver somniferum L.) hatlarında fenolojik ve morfolojik karakterlerin morfin ve tohum verimleriyle ilişkileri

    The morphine content and seed yields relationships with phenological and morphological characters in poppy (Papaver somniferum L.) lines

    AHMET ERDURMUŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CELAL ER

  4. Comparison of radical seavenging capacities of selected Mediterranean foods

    Seçilmiş Akdeniz gıdalarında radikal yakalama kapasitelerinin karşılaştırılması

    FUAT AKAY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2001

    Gıda MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH YILDIZ

  5. İlkokullarda sosyal bilgiler

    Başlık çevirisi yok

    NEVZAT KÖKEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Eğitim ve ÖğretimSelçuk Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. ÖNDER PİLTEN