Türk Silahlı Kuvvetleri'nde kullanılan makineli tüfeklerin çok ölçütlü fayda modeli ile karşılaştırılması
Comparison of the machine guns used in Turkish Armed Forces by multi-attribute utility model
- Tez No: 127022
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CENGİZ KAHRAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Savunma ve Savunma Teknolojileri, Defense and Defense Technologies
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Savunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Strateji Geliştirme Teknolojileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
ÖZET Bu çalışmanın amacı; Türk Silahlı Kuvvetleri'nde kullanılan makineli tüfeklerin Çok Ölçütlü Fayda Modeli ile karşılaştırılması ve en etkin makineli tüfeğin tespit edilmesidir. Hayatımızın her safhasında karar verme problemiyle karşı karşıya olduğumuz kaçınılmaz bir gerçektir. Bunun da ötesinde günlük yaşantımızda karşılaştığımız çoğu problemi çözmek için birden fazla kriteri değerlendirerek seçim yapmamız gerekmektedir. Çok Ölçütlü Karar Verme yöntemleri deterministik ve deterministik olmayan yöntemlerden oluşmaktadır. Uzman sistemler, oyun teorisi, bulanık kümeler ve fayda teorisi deterministik olmayan yöntemlerin içinde yer almaktadır. Tezin uygulama bölümünde alternatif makineli tüfeklerin karşılaştırılmasında Çok Ölçütlü Fayda Modeli kullanılmıştır. Çok Ölçütlü Fayda Teorisi yaklaşımı; insanın doğal yapısı ve karmaşık problemlere karşı geliştirilen stratejilerle uyum gösteren analiz ve tahlil aşamalarım içermektedir. Bu çalışma; karar vericinin ölçütleri değerlendirmesine ve bunu ifade etmesine olanak veren Çok Ölçütlü Fayda Modelinin değer atama özelliğine dayandırılarak yapılmıştır. Tezin uygulama aşamasında Türk Silahlı Kuvvetleri'nde kullanılan MG3, A4, A6 ve BİXİ makineli tüfekleri karşılaştınlmıştır. Farklı özelliklere sahip olan bu makineli tüfeklerin karşılaştınlmasında yedi ölçüt kullanılmıştır.. Bu ölçütler; etkili menzil, silahın ağırlığı, hedefte yaptığı etki, tutukluk, basitlik, emniyetlilik ve özel cihazlarla birleştirilebilme özelliğidir. Uygulama aşamasında kullanılan Çok Ölçütlü Fayda Modeli şu aşamalardan oluşmaktadır: 1. Ölçütler ve Aralık Değerlerinin Belirlenmesi: Ölçütler ve aralık değerlerinin tespiti aşamasında; konularında uzman olan kişilerin görüşlerinden faydalanılmış; özellikle silahların teknik özellikleri ön planda tutulmuştur. Silahların karşılaştırılmasında kullanılacak toplam yedi tane ölçüt tespit edilmiştir. 2. Ölçütler İçin Fayda Fonksiyonlarının Belirlenmesi: Uzmanlarla yapılan görüşmeler ve anket çalışmalarında her bir ölçüt için dört soru sorulmuş; cevaplar değerlendirilerek fayda fonksiyonları elde edilmiştir. 3. Ağırlıklandırma Faktörlerinin Belirlenmesi: Bu aşamada; uzmanlara iki farklı soru sorulmuş ve alman cevaplara göre ölçütlerin ağırlıkları tespit edilmiştir. 4. Çarpımsal Fayda Modelinin Uygulanması: Üçüncü aşamadan sonra çarpımsal fayda modelinin uygulanması gerektiği belirlenmiştir. Buna göre; yapılan görüşme ve anket çalışmalarıyla alternatiflerin her bir ölçüt için dereceleri ve bu değerlerin faydalan tespit edilmiştir.5. Alternatiflerin Fayda Değerlerinin Belirlenmesi: Son aşamada ise modelin gerektirdiği adımlar takip edilerek alternatif makineli tüfeklerin fayda değerleri bulunmuştur. Sonuç olarak; BİXİ Makineli Tüfeği en fazla fayda değerine sahip silah olarak tespit edilmiş; bunu sırayla MG3, A4 ve A6 makineli tüfekleri izlemiştir. xi
Özet (Çeviri)
COMPARISON OF THE MACHINE GUNS USED IN TURKISH ARMED FORCES BY MULTI-ATTRIBUTE UTILITY MODEL SUMMARY This study aims to compare the machine guns which are used in Turkish Armed Forces by using Multi-Attribute Utility Model and determine the most effective machine gun. It is an unavoidable reality that we face many decision making problems in many part of our lives. Moreover; we need more than one criterion to decide how to solve many daily problems. Multi-Attribute Decision Making methods includes deterministic and non-deterministic methods. Non-deterministic methods are expert systems, game theory, fuzzy sets theory and utility theory. In the application part of this thesis, Multi- Attribute Utility Model is used to compare different alternative machine guns. Multi- Attribute Utility Theory approach includes an analysis procedure, which seems to be in harmony with the nature of human values and the strategies dealing with complexity. This study is based on the value-strocturing capabilities of Multi- Attribute Utility Model, which help decision makers to evaluate the attributes and express their ideas. In the application part of the thesis; a comparison is made of MG3, A4, A6 and BtXÎ types of machine guns which are still used in Turkish Armed Forces. Seven different attributes are used to compare these machine guns which have different properties. These attributes are effective range, weight, effect at the target, difficulty in working, simplicity, safeness, characteristic of using with special tools. Multi-Attribute Utility Model used in application part of the study includes the following parts: 1. Determination of Attributes and Ranges: Many experts' ideas helped to clarify this procedure and in this part especially technical properties of the machine guns are considered. In comparing the machine guns, seven different attributes have been determined. 2. Determination of Utility Functions for the Attributes: Four questions for each attribute have been asked to experts during the interviews and surveys. Utility functions have been determined by examining the answers. 3. Determination of Scaling Factors: In this part, two different questions have been asked to each expert to determine the scaling factors. 4. Application of Multiplicative Utility Model: After determination of the scaling factors, it has been decided to apply multiplicative utility model. The surveys and interviews helped to conclude that the values of each alternative for each attribute and the utilities of these values. xn5. Determination of the Utilities of Alternatives: In the last step; the utilities of alternative machine guns have been found by following the requirements of the model. Finally, BİXİ type of machine gun has been determined to be the most effective and useful one, followed by MG3, A4 and A6 machine guns. xm
Benzer Tezler
- Türk Silahlı Kuvvetleri'nde kullanılan bütan-propan gaz tanklarının uzaktan izlenmesi
Remote manitoring of butan-propan gas tanks used in Turkish Military Forces
HÜSEYİN YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
KazalarGazi ÜniversitesiKazaların Çevresel ve Teknik Araştırması Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ALİ AKCAYOL
- Çok ölçütlü karar verme yöntemleri ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nde kullanılan tabancaların bulanık uygunluk indeksli analitik hiyerarşi prosesi ile karşılaştırılması
Multi-attribute decision making methods and comparison of the pistols used in Turkish Army Forces by analytic hierarchy process with fuzzy suitability index
MEHMET TEKEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiSavunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENGİZ KAHRAMAN
- Türk Silahlı Kuvvetleri'nde yönetici ve liderin fonksiyonları (Van, Ağrı, Bitlis ve Siirt illeri askeri yönetici ve Liderlik Örneği)
The Functions of the administrator and the leader in the Turkish Army. (the case of military directors in Van, Ağrı, Bitlis and Siirt Provinces)
HALİL ÖVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
BiyomühendislikYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NECMETTİN TOZLU
- Silah ekipmanı seçimi için çok kriterli karar verme teknikleri ile bir uygulama
An application with multi-criteria decision-making techniques for weapon equipment selection
SEDEF DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CELAL ÖZKALE
- A maturity-model based approach for acquisitionof software-intensive systems in Turkish armed forces
Türk Silahlı Kuvvetleri'nde yazılım yoğunluklu sistemlerin tedariğinde olgunluk tabanlı model yaklaşımı
TAYFUN KARS
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF DEMİRÖRS
DOÇ. DR. ONUR DEMİRÖRS