Kelami açıdan insan haklarının temellendirilmesi ve sorunu
The Problem of settling human rights from perspective of muslim theology
- Tez No: 127843
- Danışmanlar: DOÇ.DR. ŞABAN ALİ DÜZGÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
ÖZET Ardoğan, Recep,“Müslüman Teolojisi Açısından İnsan Haklarını Temellendirme Sorunu”, Doktora Tezi, Tez Danışmanı: Doç. Dr. Şaban Ali Düzgün, A.Ü. S.B.E. Temel İslam Bilimleri Kelam Anabilim Dalı, VI + 239 s. Tezde felsefe, özellikle Müslüman teolojisi ve İslam'ın ilkeleri açısından insan haklarının temellendirilmesine çalışılmıştır. İnsan haklarının kavramsal temelleri, hak, özgürlük ve eşitlik olarak sıralanır. İnsan haklarının temellendirilmesinde, batı düşüncesinde, doğal hukuk, sosyal sözleşme, insan doğası, insan onuru kavramları öne çıkmaktadır. İslam açısından ise insan hakları, yaratılış öğretisiyle temellendirilir. Yaratılış öğretisinde, insanın fıtrî özellikleri, varoluşun anlamı ve gayesi, birey ve toplum açısından hak ve özgürlüklerin yeri belirlenir. İslam'ın tevhit ilkesi, sosyal alanda eşitlik ve birey üzerinde vesayetin kalkmasını; adalet ilkesi, sosyal siyasal yapılanmada denge unsurunun sağlanmasını; ilim ilkesi, her alanda makul olanın öne çıkmasını, düşünsel özgürlüklerin güvenceye alınmasını; maslahat ilkesi de insan hak ve özgürlükleri üzerindeki sınırlamalarının belli değer ve amaçlara bağlı olmasını gerektirir. İslam'ın yönetim anlayışı da bireyin siyasal iktidar karşısında belli hak iddialarını doğrulamaktadır. İslam açısından siyasal iktidar, ilahî bir hak değil, fiilî bir sözleşmeye dayalı ve hukukla kayıtlıdır. İslam'da yasamanın bir keşf niteliği taşıması, yürütme ve yargının hukuka bağlılığı, insan haklarına hukukî bir güvence sağlamaktadır. Çoğulculuk ilkesi özgürlüklerin ve farklılıkların sosyal siyasal alanda ifadesine imkan vermekte, şûra ve iyiliği emir ilkeleri de bireylerin geleceğini tayin etme hakkını ortaya koymaktadır. İslam siyasal teolojisinde, hukuka aykırı politikalar izlemekte ısrarcı siyasal iktidara karşı itaatsizlik ve devrim hakkı ve ödevi, insan hakları için nihaî yaptırımı oluşturmaktadır. Kamu yararı ve güvenlik kavramlarının bireylerin haklarının aleyhine kullanılması ve sosyal politikaların özgürlüklerin aleyhine genişlemesi de İslam'a dayandırılamaz. 237
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Ardoğan, Recep,“The Problem of Settling Human Rights from Perspective of Muslim Theology”, Doctorate Thesis, Supervisor: Associate Professor Dr. Şaban Ali Düzgün. Submitted to Institute of Social Sciences of Ankara University, VI + 239 p. In our thesis we tried to settle human rights from theological perspective. The conceptual bases of human rights are rihgt, liberty and equality. In western thought when tackling human rights we notice that such concepts as natural law, social contract, human nature and human honour come forward. From Islamic perspective, no sooner we talk about human rihgts than the concept of creation comes forth. In creation theory, human's natural traits, meaning of ontological and ontic beings and place of rihgts and responsibilities are established. The principle of monotheism or Tavhid is the warranty of equality and getting rid of trusteeship from individual; the principle of justice enables equilibrum in social and political structure; the principle of knowledge enables the soundest to come forth in every area; the principle of profit I maşlaha requires that some values and aims be established when limiting or restricting human rihgts and liberties. Islamic polity justifies some rights of individual against political power. From Islamic perspective political power is not a divine right, but a social contract and is limited by law. The principle of pluralism, on the other hand, allows different ideas to be echoed and practised in every area. In Islamic political theology, people have the right to resist the political power as long as it persist in applying unjustice to people and breaking law. Such concepts as common good and security can not be used against human rights and againt human liberty, and social policies can not, either. 238
Benzer Tezler
- Gelenekle modernite arasındaki bir Meşrutiyet şeyhülislamı Musa Kazım Efendi (1861-1920)
A constitutional period şeyhülislam between tradition and modernity: Musa Kazım Efendi (1861-1920)
AHMET ŞAMİL GÜRER
- Kelâmî açıdan nörobilim verileri bağlamında irade özgürlüğü
Freedom of will in the context of word neurosilitary data
MEHMET ÖDEMİŞ
Doktora
Türkçe
2020
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP ARDOĞAN
- Kelamî açıdan dünya hayatının degeri
Başlık çevirisi yok
HAMDULLAH ERCİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMALETTİN ERDEMCİ
- Kelamî açıdan sosyal Darwinizm
Social Darwinism in terms of theology
MEVLANA TAŞKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
DinCumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN ÖZDEMİR
- Kelâmî açıdan rızık problemi
The problem of rizq/ sustenance in relation to islamic theology
ŞUAYİP TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET CEYLAN