Bilinçsiz ve reçetesiz ilaç kullanımı ile sağlık sorumluluğu arasındaki ilişki
The relationship between health responsibility level with unconsciously and nonprescribed drug using
- Tez No: 138447
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AYŞE SAYAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Ill ÖZET Bu araştırma bireylerin bilinçsiz ve reçetesiz ilaç kullanımı ile sağlık sorumluluğu düzeylerini belirlemek, bunların birbirleriyle olan ilişkilerini incelemek amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı nitelikte olarak planlanmış ve yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Erzurum il sınırlan içerisinde bulunan Yenişehir Sağlık Ocağının hizmet verdiği bölgede ikamet eden 50.000 kişi oluşturmuştur. Araştırma evrenini oluşturan 50 bin kişiden Yamane tarafından geliştirilen ve İdil tarafından Türkçe'ye uyarlanan (alfa=0.05 için) Minimum Örnek Büyüklüğü esas alınarak 397 kişi örneklemi oluşturmuştur. Bu 397 kişi Yenişehir sağlık ocağının hizmet verdiği 7 mahalleye bölünerek her birinden alınması gereken örnek büyüklüğü 59 olarak saptanmıştır. Her bir mahalleye düşen örnek büyüklüğünü tam sayıya ulaştırmak için, alınması gereken kişi sayısı 60'a çıkarılmıştır. Daha sonra rastgele seçilen evlerden bir birey araştırmaya alınarak, birey sayısı 420 ye ulaşılıncaya kadar anket uygulanmıştır. Daha sonra cevaplama hataları ve yanlış verilerden dolayı 9 anket formu çıkarılarak 411 kişinin anket formu değerlendirilmiştir. Bireylerin tanıtıcı özellikleri ve sağlık sorumluluğu düzeyleri belirlenerek, bu bireylerin ilaç kullanım ilkelerine uyma ve reçetesiz ilaç kullanımı ile ilgili davranışların saptanabilmesine yönelik sorulara yer verilerek, elde edilen veriler; korelasyon, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ileri analizde Duncan, Student t-test, Ki-kare testi, yüzde dağılımları ile analiz edilmiştir. Çalışmada, bireylerin sağlık sorumluluğu düzeyinin düşük olduğu ve yaş, eğitim, medeni durum, hayatın büyük bölümünün geçtiği yer, meslek gurupları gibi tanıtıcı özelliklerinin sağlık sorumluluğu düzeyleri üzerine etkili olduğu saptanmıştır. Bireylerin %68'inin reçetesiz ilaç kullandıkları ve reçetesiz olarak en fazla ağrı kesici-ateş düşürücü aldıkları belirlenmiştir.IV İlaç kullanım ilkeleri ile ilgili davranışlar ve reçetesiz ilaç kullanımına göre sağlık sorumluluğu düzeyi incelendiğinde; bireylerin sağlık Sorumluluğu düzeyinin, ilacı zamanında eczaneden alma, önerilen sıklıkta, dozda ve sürede alma, açlık-tokluk ilkesine uyma, son kullanım tarihlerine dikkat etme, başkalarından ilaç alma ve başkalarına ilaç verme ve eczaneden reçetesiz ilaç alma gibi parametreler üzerine önemli bir etkisinin olduğu saptanmıştır. İlaç kullanım ilkelerine uyma ve reçetesiz ilaç kullanımını etkileyen en önemli faktörün eğitim durumu olduğu; ayrıca cinsiyet, yaş, medeni durum, kronik hastalığın olup olmaması ve gelir durumunun reçetesiz ilaç kullanımı üzerine önemli bir etkisi olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak, bireylerin sağlık sorumluluğu düzeyi ve tanıtıcı özellikler ile bilinçsiz ve özellikle reçetesiz ilaç kullanımı arasında önemli bir ilişki olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
SUMMARY This study has been planned and performed as descriptive to determine the insensible and nonprescribed drug using of individuals, their health responsibility levels and to examine the relations between them. The research involved 50.000 people getting health service from Yenişehir Health Center in Erzurum. 397 subjects were selected among them, based on The Minimum Sample Size, developed by Yamane and adapted into Turkish by İdil. These 397 people were divided up into 7 neighborhoods so the number of subjects from each part was 59. To make it whole number it was raised to 60. Then, one individual from each randomly chosen house was included in the study and the questionnaire was applied until the number of subjects reached 420. Later, because of misreplying and incorrect data 9 of the questionnaire forms were eliminated and 411 of them evaluated. The questionnaire form included questions about the sociodemographic features, the health responsibility of the persons, their drug using principles and nonprescribed drug using. Data were analyzed by correlation, the one-way variance analysis (ANOVA), and chi-square test, Student t-test percentage distribution and Duncan test. In the present study, it was determined that health responsibility levels of persons were low, and the descriptive features such as age, education, marital status, the places where they spent an important part of their lives and profession groups all effected health responsibility level. It was determined that 68 % of persons used nonprescribed drugs, and the drugs mostly taken without a prescription were analgesic and antipyretic drugs. When the health responsibility level was examined according to behaviors related to drug using principles; the health responsibility level of persons had an important effect on parameters such as taking the drug from pharmacy in time, using frequency, dose andVI period proposed, fitting to hunger-full up principle, paying attention to the deadline, taking drug from others, giving drug to others and nonprescribed drug taking from pharmacy. However, it was determined that educational status was the most important factor affecting drug using, and sex, age, marital status, having or not having a chronic disease and income status had also a important effects on nonprescribed drug using. Consequently, it was determined that there had an important relation between unconscious and specially nonprescribed drug using with the health responsibility level and the sociodemograpnhic features of persons.
Benzer Tezler
- Sağlık inanç modeli doğrultusunda verilen eğitimin kadınların bilinçsiz ve reçetesiz ilaç kullanımı üzerine etkisi
The effect of training on women's unconscious use of drugs non-prescription in accordance with health belief model
ZEYNEP ÇİÇEK
Doktora
Türkçe
2012
HemşirelikAtatürk ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEHİCE ERCİ
- İlköğretim çağındaki çocukların ebeveynlerinin çocuklarına yönelik akılcı ilaç kullanım durumlarının değerlendirilmesi
The evaluation of rational medication use by parents for their children in primary school age
İLAYDA KARAÇAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN SET
- Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi hastanesi Aile Hekimliği polikliniklerine başvuran hastaların akılcı antibiyotik kullanımı hakkında bilgi düzeylerinin araştırılması
Investigation of the knowledge levels about rational antibiotic use of patients applicable to Kocaeli University Faculty of Medicine Hospital family medicine polyclinics
KAMER CAN ÖZCAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiKocaeli ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCAY MÜGE ALVUR
- 0-12 yaş çocuğu olan ebeveynlerin akılcı ilaç kullanım tutumlarının incelenmesi
Investigation of rational drug use attitudes of parents with 0-12 year old children
ÇİĞDEM KULOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıÜsküdar ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE EKİCİ
- Ebeveynlerde akılcı ilaç kullanımı ve etkileyen etmenler
Rational drug use in parents and influencing factors
SEÇİL TOKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Hemşirelikİstanbul Medipol ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİHAL SUNAL