Kazım Karabekir Paşa'nın Türk İstiklal Savaşı'ndaki rolü
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 144875
- Danışmanlar: PROF. DR. SALİM KOCA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyografi, Tarih, Türk İnkılap Tarihi, Biography, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Kâzım Karabekir Paşa, Türk İstiklâl Savaşının en önemli komutanlarından birisidir. I. Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru Kafkas Kolordusu Kumandanlığı görevini ifâ etmekte olan Karabekir Paşa, Erzincan ve Erzurum'un Rus ve Ermeni işgalinden kurtarılmasında etkin bir rol oynadı. 30 Ekim 1918 tarihli Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasını takiben de Erkân-ı Harbiye Reisi Ahmet İzzet Paşa tarafından diğer cephe kumandanları gibi İstanbul'a çağırıldı. Karabekir Paşa, İstanbul'a vardığında şehrin İtilâf donanmaları tarafından kuşatılmış ve fiilen işgal altına alınmış durumda olduğunu görür. Hükümet ise aciz bir durumdadır. Bu durum karşısında Onun gibi yüksek karakterli bir komutan için tek bir seçenek görünüyordu o da“Ya İstiklâl Ya ölüm”düşüncesiyle derhal harekete geçmekti. İtilâf devletlerinin ve İstanbul Hükûmeti'nin baskısı altında İstanbul'da bir şey yapmanın mümkün olmadığını gören Karabekir Paşa, kişisel teşebbüsleri sonucu kendisini Erzurum'daki“15. Kolordu Komutanlığına tayin ettirmeyi başarır. O, emrindeki kolordu ile Doğu'dan başlatılacak ve daha sonra Batı'ya kaydırılacak bir İstiklâl Savaşı etrafında halkı birleştirmek ve Ermenilerin Doğu Anadolu üzerindeki ihtiraslarını dizginlemek istemektedir. İstiklâl Savaşı planını istanbul'da Mustafa Kemal Paşa'ya da anlatan Karabekir Paşa Ondan da arzu ettiği desteği alacaktır. Karabekir Paşa, 15. Kolordu Komutanı sıfatıyla görev bölgesine ulaşır ulaşmaz derhal bölgedeki ”Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri“ ile temasa geçer ve buradaki halkı millî mücadele için örgütlemeye koyulur. Bunun yanı sıra görev bölgesinde, savaş yıllarında ana-babalarını kaybetmiş 4.000 kadar çocuğa kucak açmış ve onlar için çeşitli okullar tesis etmiştir.145 Karabekir Paşa, Erzurum Kongresi'nin toplanmasında ve Mustafa Kemal Paşa'nın bu Kongre'de etkinliğini hissettirmesinde önemli bir rol oynamıştır. İstanbul Hükûmeti'nin Mustafa Kemal Paşa'yı tevkif etme isteğine karşı çıkarak millî mücadelenin seyrinin farklı mecralara kaymasını engellemiştir. Sivas Kongresi'nin güvenliğinin sağlanmasında, yurt içinde asayişin ve sükûnetin temininde Karabekir Paşa'nın çalışmaları etkili olmuştur. Karabekir Paşa, 23 Nisan 1920'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılmasıyla Edirne milletvekilliği görevini de üstlenecektir. 14 Haziran 1920'de TBMM tarafından ”Doğu Cephesi Komutanlığı“ kurulmuş ve Karabekir Paşa ”Doğu Cephesi Kumandanı" olarak tayin edilmiştir. 20 Eylül 1920'de Bakanlar Kurulu tarafından Doğu harekâtı için çıkan izinle beraber O, ilk olarak Kars'ı sonra da Gümrü'yü Ermenilerden teslim alacaktır. Takiben, Türk Hükümeti adına Karabekir Paşa ile Ermeni temsilcileri arasında imzalanan Gümrü Antlaşması'na göre, Sevres Antlaşması'nın geçersizliği bizzat Ermeniler tarafından kabul edilmiş oluyordu. Bu sırada Ankara Hükûmeti'nin Gürcülere verdiği ültimatom ile Artvin ve Ardahan da anavatana dahil olmuştur. Ardından Ahıska, Batum ve Ahılelek Karabekir Paşa'nın emrindeki Türk kuvvetleri tarafından ele geçirilecektir. Ermeni, Azerî ve Gürcü temsilcileri ile TBMM adına baş delege Karabekir Paşa arasında 13 Ekim 1921 'de, Moskova Antlaşması'nın bir benzeri olan Kars Antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşmaya göre, Türkiye'nin Doğu sınırları kesin olarak tespit olunmuş ve Elviye-i Selâse, Misâk-ı Millî ilkeleri (Batum hariç olmak üzere) çerçevesinde sınırlarımız içine dahil edilmiştir. Bu başarıların ardından Karabekir Paşa'nın Batı Cephesi'ne gönderdiği silah ve mühimmat, son zaferin kazanılmasında çok önemli bir etken olacaktır.
Özet (Çeviri)
Kâzım Karabekir Pasha is one of the most important commanders of Turkish War of independence. Kâzım Karabekir Pasha, who was executing the Caucasian Army Corps Commandership around the end of the 1st World War, had an effective role during the rescue of Erzincan and Erzurum from Russian and Armenian occupation. And after signing the Montreux Truce on 30th October, 1918, like other front line commanders, he is called to Istanbul by Chief of General Staff, Ahmet İzzet Pasha. When Karabekir Pasha arrives to Istanbul, he sees that city is surrounded by Allies fleets and actually occupied. And government was helpless. As a result of this condition, there was only one choice for a commander with high character, like him, and that was an immediate action with“Independence or Death”thought. Karabekir Pasha, who had seen that there is no possibility to do anything in Istanbul under the pressures of Allies and Istanbul Government, had succeeded to appoint himself as“15th Army Corps Commander”in Erzurum as a result of his personal attempts. He was willing to unite the public around an Independence War, which would be commenced from East with his ordering army corps and then shifted to the West, and limit the passions of Armenians on Eastern Anatolia. Karabekir Pasha, who had told his Independence War plan to Mustafa Kemal Pasha in Istanbul, would have the his wished support from him. Once Karabekir Pasha had reached to his duty region with 15th Army Corps Commander title, he immediately contact with“Self Defense Societies”(Müdafaa - i Hukuk Cemiyetleri) within the region and started to organize the people within the region for national defense. Besides, he had embraced approximately 4.000 children, who had lost their parents during war years and facilitate various schools for them within his region.147 Karabekir Pasha had an important role during the gathering of Erzurum Congress and let Mustafa Kemal Pasha to have an effective position in this Congress. He had opposed to the wish of Istanbul Government on arrest of Mustafa Kemal Pasha, and prevent national struggle to shift different areas. Works of Karabekir Pasha was effective during the maintenance of security of Sivas Congress and supply of order and peace within country. Karabekir Pasha would also have Edirne Deputy title with the opening of Great Assembly of Turkey on 23rd, April 1920.“Eastern Front Line Commandership8 had been established by TBMM on 14th June 1920, and he is appointed as ”Eastern Fornt Line Commander". With the permission, issued by Board of Ministers on 20th September 1920 for Eastern maneuver, he would take delivery of firstly Kars and then Gümrü from Armenians. After this, according to the Gümrü Agreement, undersigned by and between Karabekir Pasha, for and behalf of Turkish Government and Armenian representatives, null of Sevres Agreement was personally accepted by Armenians. At this moment, Artvin and Ardahan had been included to the motherland with the ultimatum submitted to Georgians by Ankara Government. And then, Ahiska, Batum and Ahilelek will be occupied by the Turkish forces under the commandership of Karabekir Pasha. Kars Agreement, a similar agreement to Moscow Agreement, has been undersigned on 13th, October 1921 by and between Armenian, Azerbaijani and Georgian representatives. According to this agreement Eastern territories of Turkey had been absolutely determined and Elviye-i Selâse had been included into our territories under the principles of Misâk-ı Milli (excluding Batum). After these successes, guns and ammunitions, sent by Karabekir Pasha to Western Front Line, would have an important effect for obtaining the final victory.
Benzer Tezler
- 1. TBMM'de gizli celse zabıtlarında Misak-ı Milli
Discussions the secret session reports about National Pact in the Grand National Assembly of Turkey
ASLI ERDEM ORAGAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
TarihMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ÖZCAN MERT
- Kâzım Karabekir paşa'nın eğitim faaliyetleri
Kâzim Karabeki̇r paşa'nin eği̇ti̇m faali̇yetleri̇
ZAFER IŞIK
- Türk basınında Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (Son Telgraf, Tevhid-i Efkâr, Tanin, Cumhuriyet, Hâkimiyet-i Milliye)
Progressive republican party in Turkish press (Son Telgraf, Tevhid-i Efkâr, Tanin, Cumhuriyet, Hâkimiyet-i Milliye)
NURDAN SEDA ÜLKER