Tarih-i Nihadi (152b-233a) transkripsiyon ve değerlendirme
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 149078
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET ŞİMŞİRCİGİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 278
Özet
Osmanlı Devleti'nin kuruluşundan, 1685 yılma kadarki olaylan ihtiva eden Târih-i Nihâdî adlı bu eser, Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi'nde, Bağdat Kısmı'nda, 219 numara ile kayıtlıdır. Hayatı hakkında fazla bilgi sahibi olamadığımız Nihâdî mahlaslı müellif, Devlerin kuruluşu ve gelişimi aşamasındaki hadiseleri çeşitli kaynaklardan da yararlanmak suretiyle anlatmış, ancak olaylan bizzat görmüş veya konuya vâkıf olan kişilerin de rivayetlerine eserinde yer vermiştir. Müellifin 1621 yılında Bursa'da olduğu yönünde vermiş olduğu bilgiden yola çıkarsak, eserde II. Osman döneminden itibaren verilen bilgilerin ayrı bir önem taşıdığı muhakkaktır. Târih-i Nihâdî'mn tarafımızdan transkrip edilen kısmı ise daha çok IV. Mehmed dönemi olaylarını içermektedir. Çok küçük yaşta tahta geçen hükümdarın ilk saltanat yılları sırasında meydana gelen Celâlî isyanları ve bu sırada İstanbul'da saray halkı ve devlet erkânı arasındaki mevki mücadeleleri eserde önemli bir yer tutmaktadır. Ayrıca IV. Mehmed devrindeki İstanbul ayaklanmaları ayrıntıları ile anlatılmış olup, bunlar içinde 1656 tarihli Çınar Vak'ası ayrı bir önem taşımaktadır. Eserde yer alan bir diğer konu da, Osmanlı donanmasının Girit'in fethi amacıyla Venedik donanması ile 1645-1669 tarihleri arasında yapmış olduğu savaşlardır ki müellif bu çerçevede Venedik ve Girit coğrafyasına dair önemli bilgiler sunmuştur. IV. Mehmed devri Osmanlı Avusturya ilişkileri ile ilgili olarak, Fazıl Ahmed Paşa'nın 1663 tarihli Avusturya seferi ve Uyvar kaT asının fethi ayrıntıları ile anlatılmıştır. 1664'te imzalanan Vasvar muahedesinin bazı maddelerine de değinen müellif, Sen Gotar muharebesine de kitapta geniş yer ayırmıştır. 1683 tarihli Viyana bozgununa ayrıntılarıyla değinmeyen Nihâdî, bu olay sonrasındaki gelişmeleri de kısaca özetlemiştir. Osmanh-Rus münasebetleri çerçevesinde 1678 tarihli Cehrin seferi eserde önemli bir yer tutmaktadır. Müellifin olayı ağır bir dille kaleme alması ve Veziriazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'yı övmesi, bize Nihâdî'nin bu dönemi yaşamış olabileceğini düşündürmektedir. Ayrıca Kazakları Lehistan'a karşı himaye amacıyla 1 672'de düzenlenen Leh seferi de Târih-i NihâdPde işlenen diğer bir konudur. Ayrıca müellifin IV. Mehmed döneminde gerçekleştirilen deniz seferlerine ilişkin verdiği bilgiler, Osmanlı Bahriye Teşkilatı hakkında aydınlanmamızı sağlayacak niteliktedir. 111
Özet (Çeviri)
This work, named Tarih-i Nihadi which contains the incidents occurred from the foundation of the Ottoman Empire to 16854s recorded with number 219 in the Baghdad section of Topkapi Palace Museum Library. The author with the pen name N3iadi,whom we couldn't have much information about^nentioned the events that took place in the foundation and development stages referring to various sources;however included the rumours of other people who personally witnessed or were aware of the events. If we take the information that the author was in Bursa in 1621 into consideration,the given information since Il.Osman's era in the work has much more importance. However, in the part of Tarih-i Nihâdî which was transcripted by us,the incidents of IV.Mehmed's era are much more mentioned.The Celali Rebellions which took place in the first sovereignty years of the very young Sultan and position fights between the palace people and pillars of the state in Istanbul make an important point in the work.Besides,the Istanbul Rebellions,also in IV.Mehmed's era, were mentioned in details and the Çmar incident,dated 1656 was the most important of them. Another subject in the work is the wars dated between 1645 and 1669 in which the Ottaman Navy fought against Venice in order to conquer Cretcln this case,the author presents important information about Venice and Crete geography. The incidents that are mentioned in details about the Ottaman-Austria relationships in IV.Mehmed's era,are Fazıl Ahmet Pasha's 1663 dated Austria campaign and the conquest of the Uyvar Castle. The author not onfy mentioned some topics of the Vasvar Treaty signed in 1664,but also gave a wide part to the Sen Goter Battle.Nihadi didn't tell anything about the Vienna rout dated 1 683 and only summarised briefly the incidents afterwards. In the case of the Ottaman-Russian relationships,! 678 dated Cehrin campaign takes a big place in the work.The author's writing about the incident in a heavy language and praising the grand vizier Merzifonlu Kara Mustafâ Pasha makes us consider that Nihadi had lived in that era.In addhioruhe Poland campaign which aimed to protect Kazakhs from Polishjis another subject mentioned in Tarih-i Nihadi Moreover,the information given by the author about the naval campaigns in IV. Mehmed's era,makes us informed about the Ottaman Navy. IV
Benzer Tezler
- (Transkriptsiyon ve değerlendirme)
Başlık çevirisi yok
SATİYE BÜŞRA UYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
TarihMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇETİN VARLIK
- Abdullatif Harputi'nin Tarih-i İlm-i Kelam adlı eseri ve kelam ilmi açısından analizi
The Work the history of the theology of Abdullatif Harputi and the analysis of it from the perspective of the theology
ÖZDEN KANTER EKİNCİ
- Türk basınında Mondros Mütarekesi öncesi barış beklentisi
Peace prospect before Mondros Armistice agreement in Turkish press
ÖMER ALKAÇ
- Şanizade Mehmet Ataullah Efendi'nin tarih anlayışı
Şanizade Mehmet Ataullah Efendi?s perception of history
HALİL İBRAHİM EROL