Bilgisayar destekli entegre açık işletme tasarımı ve planlaması
Integrated computer aided open pit design and planning
- Tez No: 151568
- Danışmanlar: DOÇ.DR. SELAMET ERÇELEBİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ENTEGRE AÇIK İŞLETME TASARIMI VE PLANLAMASI ÖZET Madencilik birçok sektöre kıyasla büyük yatırımlar gerektiren bir sektördür. Dolayısıyla bir madeni işletmeye başlamadan önce detaylı ve titiz bir hazırlığın yapılmasının önemi, işletmenin çalışmasının sürdüğü ileriki yıllarda daha iyi anlaşılmaktadır. Bilgisayar destekli tasarım ve veri tabanlı yazılım programlan 80'li yılların başından beri madencilik sektöründe yaygın olarak kullanılmaktadır. Bilgisayar teknolojisindeki gelişmelere paralel olarak, madencilikte kullanılan yazılımlar da hızla gelişme göstermiş ve yaygın uygulama alam bulmuşlardır. Jeolojik modelleme, rezerv tespiti ve üretim planlaması gibi çalışmaların verimli ve kısa sürede yapılması bilgisayar destekli sistemler olmadan çok zaman alıcı olmaktadır. Zaten günümüzde, artan bilgisayar teknolojisine paralel olarak gelişen bilgisayarların madencilik alanında kullanımı kaçınılmaz olmuştur. Bu çalışmada; madenciliğe yönelik yazılımların açık işletme tasarımı ve planlamasındaki çalışma prensipleri ve takip ettiği aşamalar anlatılmıştır. Bu aşamalar, veri tabam oluşturma, modelleme, üretim planlaması gibi ana başlıklar altoda toplanabilir. Üretim planlaması içerisinde, optimum ekonomik açık işletme sınırının tespitinde kullanılan algoritmalar tanıtılmıştır. Madencilik sektöründe kullanılan bu tür yazılımlardan Vulcan, Surpac, Datamine, Microlynx, Minesight paket programlan kısaca özellikleriyle tanıtılmıştır. Vulcan 4.5 programı ile Eti-Bor A.Ş. Kestelek Açık İşletmesi Sahası'nın tasannu ve planlaması yapılmıştır. Eti-Bor Kestelek Açık İşletmesi Müdürlüğü'nden alınan topografya verileri (koordinatlar ve dere gibi yüzey topografyası bilgileri) ve sondaj verileri (koordinatlar, formasyonlar ve % B2O3 tenor değerleri) ile bir veri tabam dosyası oluşturulmuştur. Modellenen arazi ve cevher yatağı ile rezerv ve dekapaj hesaplan yapılmıştır. Kestelek Açık İşletmesinin blok modellemesi yapılmıştır. Bloklara ayrılan sahada bloklara atanan değer sayesinde her bloğun rezervi, formasyonu ve tenor kalitesi hesaplanabilmiştir. Daha sonra planlama bölümünde sahaya uygun bir açık işletme projesi yapılmıştır. Vulcan programı içinde Lerchs-Grossman algoritması çalıştırılarak alternatif optimum açık işletme projesi geliştirilmiştir. Sonuçta, madencilik paket programlarında işletmenin tasarımının ve planlamasının birbirine bağımlı olarak çalıştığı görülmüştür. Ayrıca bu tür madencilik paket programlarının kullanımı sayesinde maden tasannu ve planlaması işlemlerinin çok daha kolaylaştığı, pratikleştiği ve yapılan işlerin hassasiyetinin arttığı görülmüştür. VUl
Özet (Çeviri)
INTEGRATED COMPUTER AIDED OPEN PIT DESIGN AND PLANNING SUMMARY When compared to other industries, mining industry needs intensive capital investment For this reason, before starting to produce any ore, a detailed exploration study of the ore body and careful planning of mining operations are necessary in order to avoid unexpected expenses. Since early 80's computer aided design programs and database softwares are used in mining industry. With the technological improvements in computers, mining softwares have been developed very fast and finding applications widely. It is a hard and time consuming job to do mine planning and design by hand. Database creation, surveying, geological and geostatistical modeling, mine planning and production optimisation and the environmental modelling can be easily made with integrated computer aided systems. In this study, the princibles and stages of mine design and planning of niining operations with the help of softwares are mentioned. These stages can be gathered under the creating database, modelling and production scheduling titles. Under the production scheduling part, the algorithms of defining optimum economic open pit limits are mentioned. Briefly, Vulcan, Surpac, Datamine, Microlynx, Minesight package programs are explained with their properties. Eti-Bor A.Ş. Kestelek Open Pit Mine designed and planned by using Vulcan software program. Topographic data (coordinates and surface topographic informations) and drilling data (coordinates, formations and % B2O3 grade) are obtained from Eti-Bor A.Ş. Kestelek Bor Mines. By using ore body model and topography model, waste amount and orebody deposit rezerves are calculated. Blok modelling applied to Kestelek open pit mine and by mis way from each blok; deposits, formations and ore grade values are obtained. In mine planning part, an open pit mine projected and also by using Lerchs-Grossman algorithm in Vulcan software program, an optimum open pit mine is determined. In conclusion, how mining software programs are integrated with design and planning is seen. Also, by using this kind of softwares how design and planning are done effectively and easily is demonstrated. IX
Benzer Tezler
- Shipyard productivity evaluation with key performance indicators
Tersane üretim verimliliğinin temel performans göstergeleri ile değerlendirilmesi
ÜMRAN BİLEN
Doktora
İngilizce
2022
Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEBNEM HELVACIOĞLU
- Image processing software tools development for shoulder arthroplasty
Omuz artroplasti için görüntü işleme yazılımı geliştirme araçları
MAJID MOHAMMAD SADEGHI
Doktora
İngilizce
2021
Biyomühendislikİstanbul Teknik ÜniversitesiMekatronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENİZ ERTUĞRUL
- User-centered interface design for BIM-IoT enabled fire emergency response system
BIM-IoT tabanlı yangın acil müdahale sistemi için kullanıcı odaklı arayüz tasarımı
SANAM REZAEIFAM
Doktora
İngilizce
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSNÜ MURAT GÜNAYDIN
PROF. DR. ESİN ERGEN PEHLEVAN
- A review of the applications of vision-based 3D as-built data acquisition technologies in the construction industry
İnşaat sektöründe 3D as-built veri toplama uygulamalarının incelenmesi
MAHMOUD ABUFOUDA
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESİN ERGEN PEHLEVAN
- A new approach to satellite communication: Harnessing the power of reconfigurable intelligent surfaces
Uydu iletisimine yeni bir yaklaşım: Yeniden yapılandırılabı̇lı̇r akıllı yüzeylerden faydalanma
KÜRŞAT TEKBIYIK
Doktora
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNEŞ ZEYNEP KARABULUT KURT