Patlama yüklerine dayanıklı yapı tasarımı
Blast resistant building design
- Tez No: 152239
- Danışmanlar: DOÇ.DR. NECDET TORUNBALCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
PATLAMA YÜKLERİNE DAYANIKLI YAPI TASARIMI ÖZET Tüm dünyada özellikle son yıllarda artan terörist saldırılar, patlama yüklerinin yapı üzerindeki etkilerinin tasarımda göz önüne alınması gereken önemli bir konu olduğunu göstermiştir. Her ne kadar bombalı terörist saldın olağanüstü bir durum, insan kaynaklı bir afet olarak kabul edilse de; patlama yükleri de deprem ve rüzgar yükleri gibi tasarım aşamasında dikkat edilmesi gereken bir tür dinamik yüklemedir. Bu çalışmada, mimari ve strüktürel açıdan patlama yüklerine dayanıklı yapı tasarımı ele alınmış ve saldırıların hedefi olmuş önemli binaların patlama sonrasında mevcut durumları irdelenmiştir. Yapı endüstrisi gelişmiş ülkelerde bile binaların büyük hasar görerek yıkılmasına, yüzlerce kişinin yaralanmasına ve ölümüne sebep olan ve en son ülkemizde de vuku bulan terörist saldırıların bu tür yıkıcı ve ölümcül sonuçları göz önünde bulundurularak yapılan çalışmanın amacı, patlama yüklerine dayanıklı yapı tasannu kuramının açıklanması, mimari ve slrüktürel tasarım aşamasında patlayıcı maddelerin etkilerine karşı yapıların güvenliğinin arttınlması ve uygulanması gereken tasarım teknikerinin belirtilmesidir. Yapılar üzerinde patlayıcı madde etkilerinin net bir şekilde açıklanabilmesi amacıyla öncelikle patlayıcıların gelişim süreci ve özellikleri konu olarak ele alınmış; genel anlamda patlama ve patlama türleri incelenmiştir. Patlayıcı maddelerin ve patlama olayının özelliklerini bilmek, patlamalara dayanıklı yapı tasarımının çok daha doğru şekilde yapılmasına imkan sağlayacaktır. Tasarım aşamasında potansiyel tehlikeyi ve tehlikenin boyutlarım belirlemek çok önemlidir. Her şeyden önce can güvenliğini sağlamak gerekir. Bunun yam sıra patlama sonrası işlevsel sürekliliğin sağlanması amacıyla da yapı tasarımında mimari ve strüktürel etkenler göz önüne alınmalı, uygun yapı planlamasına gidilmelidir. Çevresel, mimari ve yapısal koruma yöntemleri neticesinde yapı daha tasarım aşamasında patlama ve benzeri terörist saldınlara karşı güçlendirilebilir. Terörist saldın kaynaklan ve saldınlann ne şekilde gerçekleşeceği tam olarak belirlenemese de, tahmin yöntemiyle potansiyel tehlikenin büyüklüğünü ve oluşturacağı hasan azaltacak şekilde bir planlama yapılabilir. Yapılan literatür araştırması ve incelenen örnekler sonucunda, yapı yönetmeliklerinde terörist saldınlara ve patlamalara dayanıklı yapı tasarımına ilişkin hususlara yer verilmediği görülmüştür. Bu saldınlar etkilediği kamusal alanlarda ve yapılarda işlevleri tamamen veya uzun süre durdurabilen, yüzlerce insanın hayatma mal olan, aynı zamanda ekonomik açıdan da zarara neden olan olaylardır. Patlamaların da deprem, rüzgar, sel gibi yapılan ve bannanlan tehdit eden bir tür afet olduğu kabul edilmeli, bu konuda sistem, planlama, hazırlık ve standartlar gibi öncelikler belirlenmelidir. xıv
Özet (Çeviri)
BLAST RESISTANT BUILDING DESIGN SUMMARY The increase in the number of worldwide terrorist attacks especially in the last few years has shown that the effect of blast loads on buildings is a serious matter that should be taken into consideration in the design process. Although these kinds of attacks are exceptional cases, man-made disasters; blast loads are in fact dynamic loads that need to be carefully calculated just like earthquake and wind loads. In this study, blast resistant building design has been examined both as an architectural and a structural issue, and the present condition of some of the important buildings that have been subjected to terrorist attacks has been exemplified. Bearing in mind the destructive and fatal effects of terrorist attacks that have lead to hundreds of injuries and deaths (particularly after the recent events in Turkey), to the demolition of buildings even in countries having highly developed building industries, the objective of this study is to shed light on blast resistant building design theories, the enhancement of building security against the effects of explosives in both architectural and structural design processes and the design techniques that should be carried out. Firstly, the general aspects of explosives and their development sequence have been presented to clarify the effects of explosives on buildings. In addition, explosives and explosion types have been explained briefly. To have a better understanding of explosives and the characteristics of explosions will enable us to make blast resistant building design much more efficiently. In the design process İt is vital to determine the potential danger and the extent of this danger. Most importantly human safety should be provided. Moreover, to achieve functional continuity after an explosion, architectural and structural factors should be taken into account in the design process, and an optimum building planning should be put together. Through peripheral, architectural and structural safety methods, a building can be strengthened against explosions or terrorist attacks even at the design stage. Even though one cannot exactly conjecture how or where terrorist attacks shall occur, with foresight a planning that aims to minimize the magnitude and possible damage of the hazard can be executed. After a comprehensive bibliographical research and the study of examples, it has been seen that there were no clauses in building regulations regarding terrorist attacks and explosions. These attacks are events that cost hundreds of lives, that ruin -either partially or completely- the functions of public spaces and buildings, and at the same time cause great damage economically. Explosions, just like earthquakes, winds and floods, should be considered as disasters that threaten buildings and their inhabitants. Priorities, such as systems, planning, preparation and standards, should be determined. xv
Benzer Tezler
- Betonarme perdenin patlama etkilerine karşı lineer olmayan düzlem dışı davranışı
Out of plane nonlineer behavior of reinforced concrete shear wall
ŞENER KÖLEMENOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KUTLU DARILMAZ
- Patlamanın insan vücuduna etkilerinin incelenmesi ve patlama yaralanma kriterinin geliştirilmesi
Investigation of the effects of explosion on the human body and development of blast injury criteria
ÖMER FARUK ZIRH
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ SARI
- Üç katlı betonarme bir yapının çeşitli değişkenlere bağlı olarak patlama etkisi altında davranışının incelenmesi
Investigation of the behavior of a three-storey reinforced concrete building under explosion depending on various variables
ENES BARIŞ YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İnşaat MühendisliğiKonya Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ÖZTÜRK
- Mechanical behaviour of the composite sandwich plates under blast loading
Patlama yükü altındaki sandviç kompozit panellerin mekanik davranışının incelenmesi
YUSUF SERDAR ODMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEDAT ZİYA DOĞAN
- Nonlinear dynamic behaviour of tapered sandwich plates with multi-layered faces subjected to air blast loading
Çok katmanlı yüzeylere sahip kalınlıkça sivrilen sandviç plakların anlık basınç yüklemesi altındaki lineer olmayan dinamik davranışı
SEDAT SÜSLER
Doktora
İngilizce
2015
Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİT SÜLEYMAN TÜRKMEN