İznik gölü balıklarının taksonomisi ve Cyprinus carpio Linnaeus, 1758 (sazan), Rutilus frisii Nordmann, 1840 (akbalık) ve Atherina boyeri Risso, 1810 (gümüş balığı)'nın biyo-ekolojik yönden incelenmesi
Taxonomy of İznik lake fishes and investigation of the bio-ecological dimension of Cyprinus carpio Linnaeus, 1758 (carp), Rutilus frisii Nordmann, 1840 (black sea roach) and Atherina boyeri Risso, 1810 (big-scaled sand-smelt)
- Tez No: 155271
- Danışmanlar: PROF.DR. FÜSUN ERK`AKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: iznik Gölü, taksonomi, Cyprinus carpio, Rutilus friisi, Atherina boyeri, su kalitesi, Iznik Lake, taxonomy, Cyprinus carpio, Rutilus frisii, Atherina boyeri, water quality
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
iv İZNİK GÖLÜ BALIKLARININ TAKSONOMİSÎ VE CYPRINUS CARPIO LINNAEUS, 1758 (SAZAN), RUTILUS FRISIINORDMANN, 1840 (AKBALIK) VE ATHERINA BOYERI RISSO, 1810 (GÜMÜŞ BALİĞ!)'NİN BİYO-EKOLOJİK YÖNDEN İNCELENMESİ Saniye Cevher Özeren Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Hidrobiyoloji Anabilim Dalı ÖZ Bu çalışmanın amacı, İznik Gölü ve havzasındaki balıkları taksonomik yönden incelemek, tür kompozisyonları ile populasyon yoğunluklarını belirlemek, ekonomik önemi olan balık türlerinin büyüme, üreme ve beslenme özelliklerini saptamak ve göl ve havzasındaki derelerin bazı fiziksel ve kimyasal parametrelerini tesbit etmektir. Veriler, Mayıs 1999-Temmuz 2003 tarihleri arasında İznik Gölü ve havzasında yer alan derelerden elde edilmiştir. Balıkların taksonomik yönden incelenmesi için gerekli olan morfometrik ve meristik ölçümlerin alınmasında milimetrik cetvel ve kumpas kullanılmıştır. Taksonomik incelemeler sonrasında, tür kompozisyonu belirlenmiş ve populasyon yoğunlukları yüzde olarak hesaplanmıştır. Ekonomik önemi olan balıkların büyüme özelliklerinin belirlenmesi için milimetrik cetvel ve terazi kullanılarak çatal boyları (mm) ve ağırlıkları (g) alınan balıkların yaşlan pullar ile saptanmış ve eşeylerine göre yaş gruplarına ayrılmıştır. Aynı yaş grubundaki eşeyler arasında boy, ağırlık ve kondisyon faktöründeki farkın öneminin belirlenmesinde, One-way ANOVA kullanılmıştır. Üreme özelliklerinin saptanmasında gonadosomatik indeks ve ortalama yumurta çapı değişimi kullanılmıştır. Beslenme özelliklerinin ortaya çıkarılmasında ise hacimsel ve sayısal yöntemden yararlanılmıştır. Su kalitesinin belirlenmesinde Standart Metot'a (titrasyon, spektrofotometre ve flamefotometre yöntemleri) uygulanmıştır. Taksonomik incelemeler sonucunda 4 takım, 8 familya, 15 cins, 14 tür ve 2 alttür tesbit edilmiştir. Leuciscus cephalus orientalis ile Orthrias sp.'nin incelenen bütün derelerde mevcut olduğu gözlenmiştir. Bununla birlikte, türlerin populasyon yoğunlukları derelere göre değişim göstermektedir.V Ekonomik önemi olan Cyprinus carpio, Rutilus frisii ve Atherina boyeri populasyonlarının yaş dağılımı sırasıyla I-VII; O-VI; 0-IV arasındadır. Bununla birlikte, bu üç türün boy ve ağırlık değerlerinin yaşla birlikte arttığı, buna karşın, oransal boy ve ağırlık artışının yaşla birlikte azaldığı saptanmıştır. Üremeye ilişkin olarak, Cyprinus ca/p/o'nun dişilerin III-IV, erkeklerinin ll-lll yaşlarında; Rutilus fris/Vnin dişilerinin III-IV erkeklerin III yaşında; Atherina boyerfnm hem dişi hem de erkek bireylerinin l yaşında eşeysel olgunluğa eriştiği belirlenmiştir. Bununla birlikte, Rutilus /ns/fnin üreme döneminin Nisan-Mayıs, diğer iki türün ise Mart-Haziran ayları arasında olduğu saptanmıştır. Beslenme biyolojisine ilişkin bulgular, Cyprinus carpio ve Rutilus frisifrim fıtoplanktonik organizmalardan Bacillariophyceae'ye ait cinslerle, Atherina boyerfnm ise zooplanktonik organizmalardan Cladocera'ya ait türlerle beslendiklerini göstermiştir. Su kalitesi açısından, iznik Gölü'nün mezotrofik karakterde olduğu ve göle karışan Orhangazi, iznik l, iznik II, iznik III, Kırandere ve Kadmderesi'nde azotlu ve fosfatlı bileşiklerin konsantrasyonunun su kalitesi kriterlerine göre yüksek olduğu saptanmıştır. iznik Gölü ve havzasında mevcut olan Cyprinidae'den Capoeta tinca, Tınca tınca, Carassius carassius, Barbus plebejus escherischi ve Poecilidae familyasından Gambusia holbrooki ilk kez bu çalışmada kaydedilmiştir.
Özet (Çeviri)
VI TAXONOMY OF İZNİK LAKE FISHES AND INVESTIGATION OF THE BIO- ECOLOGICAL DIMENSION OF CYPRINUS CARPIO L1NNEAUS, 1758 (CARP), RUTILUS FRISII NORDMANN, 1840 (BLACK SEA ROACH) AND ATHERINA BOYERI RISSO, 1810 (BIG-SCALED SAND-SMELT) Saniye Cevher Özeren Hacettepe University, Faculty of Science, Department of Biology, Hydrobiology Section ABSTRACT The purposes of this study were to analyze the fishes taxonomically, to determine the composition of species together with the population density, to establish the characteristics of fish species which have economic importance from a growing, reproduction and feeding stand point and to clarify the physical and chemical parameters of iznik Lake and its basin. The data were gathered from the İznik Lake and the streams at the lake basin between the dates May 1999-July 2003. Millimetric table and calipers were used at the morphometric and meristic measurements that necessary for taxonomic analysis. Following the taxonomic analysis, compositions of the species were determined and than the population density were calculated as a percentage. In order to determine the growing properties of economically important fishes, following the measurement of the fork length (mm) and weight (g) of the fishes by the millimetric table and scale device, their ages determined from the scale and finally they separated into age groups depending on their sex. It was used the One-Way ANOVA to determine the significant difference at length, weight and condition factors between the same sex groups. Gonadosomatic index and average egg diameter were used to determine the reproduction characteristics. In order to introduce the feeding characteristics, volumetric and numerical method were used. At the end, water quality was determined by the Standard Method (titration, spectrophotometer and flamephotometer). Taxonomic analysis revealed that there were 4 order, 8 families, 15 genera, 14 species and 2 subspecies. It was observed that Leuciscus cephalus orientalis and Orthrias sp. found in all streams. However, the population density of species differs with respect to the streams.vıı Age distribution of economically important Cyprinus carpio, Rutilus frisii and Atherina boyeri population were changed respectively between l-VII; 0-VI; 0-IV. Yet, it was observed that the length and weight development of these three species increased together with the age, on the other hand, the relative length and weight development decreased with the age Related with the breeding, it was determined that sexual maturity age of Cyprinus carpio were lll-IV years for female and 11-11 1 years for male; Rutilus frisii were lll-IV years for female and III year for male; Atherina boyeri I year both for male and female. However, reproduction period of Rutilus frisii were March-May, but it was March-June for the rest two. The data related with the feeding biology showed that Cyprinus carpio and Rutilus frisii feeding with the species belonging to Bacillariophyceae which are phytoplanktonic organisms and Atherina boyeri feeding with zooplanktonic Cladoceran species. From a water quality stand point it was found that İznik lake had a mesotrophic characteristic and the concentration of nitrogen and phosphate compounds in the streams like Orhangazi, İznik I, İznik II, iznik III, Kırandere and Kadinderesi that run into the Iznik Lake were high according to water quality criteria. The Cyprinid family members Capoeta tinea, Tinea tinea, Carassius carassius, Barbus plebejus escherischi and Poecilidae family member Gambusia holbrooki presents in the Iznik Lake and its basin recorded first time, so far, with this study.
Benzer Tezler
- İznik Gölü'ndeki sazan (Cyprinus carpio linneaus, 1758) ve akbalıkların (Rutilus frisii (Nordmann, 1840)) sindirim kanalı helmintleri
Başlık çevirisi yok
HANDAN TÜRKMEN
Doktora
Türkçe
1990
Veteriner Hekimliğiİstanbul ÜniversitesiParazitoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERKUT TÜZER
- İznik gölü balıkçılarının sosyo-ekonomik yapısının incelenmesi
Investigation of the socio-economic structure of Iznik lake fisherman
İSHAK TUNG
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Su ÜrünleriKocaeli ÜniversitesiSu Ürünleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMDİ AYDIN
- Mavi-yeşil alglerde pestisid birikiminin büyüme üzerine etkisi
The effect of the pesticide accumulation on growth of blue-green algae
BAŞAK OĞUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Su Ürünleriİstanbul ÜniversitesiSu Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERİÇ ALBAY
- Sapanca derelerindeki balık çeşitliliği ile baskın bir türün bazı büyüme ve üreme özelliklerinin belirlenmesi
Determination of fish diversity and some growth and reproduction features of a dominant fish species in sapanca streams
ELİF ECE SEREZLİ ERCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Su Ürünleriİstanbul ÜniversitesiSu Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERİÇ ALBAY
- The Ancient South Marmara Harbors
Antik Güney Marmara Limanları
SERKAN GÜNDÜZ
Doktora
İngilizce
2015
ArkeolojiUludağ ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ŞAHİN
PROF. DR. MARTİNA SEIFERT