Geri Dön

Melet Havzasının (Ordu) hidrojeoloji incelemesi

Hydrogeological investigation of Melet Basin (Ordu)

  1. Tez No: 155318
  2. Yazar: ORHAN CEM ÖZERK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET EKMEKÇİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Ordu, Melet ırmağı, ağır metal, kirlilik, Ordu, Melet stream, heavy metal, contamination
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 119

Özet

MELET HAVZASI (ORDU) HİDROJEOLOJİ İNCELEMESİ Orhan Cem ÖZERK ÖZ Bu çalışma kapsamında, Ordu İl merkezinin günümüz ve gelecekte içmesuyu ihtiyacını karşılayacak tek su kaynağı olan Melet ırmağı havzası incelenmiştir. Yapılan çalışmalar sonucu 1990 km2 alana sahip havzadaki hidrostratigrafi birimlerinin, alttan üste akitard birimler Kapanboğazı Üyesi, Mesudiye, Çatak, Demircili, Yazıcı Üyesi, Çağlayan formasyonları, akifüj birim Kızılkaya formasyonu, yerel öneme sahip akiferler Topçam siyeniti ve Kaçkar granitoyidi, akitard birimler İğdir kireçtaşı, Akveren ve Gölköy formasyonları, akiklüd birimler Kumru, Asarcık Üyesi, Tekkeköy formasyonları, akifüj birimler Bakacaktepe, Emirler, Işıktepe formasyonları ile akiklüd birim Canik volkaniti, akitard birim Erdembaba volkaniti, akifer birim alüvyondan oluştuğu belirlenmiştir. Havzanın hidrolojik bütçe bileşenleri şu şekilde belirlenmiştir. Yağıştan beslenim 1500.9*106 m3/yıl, akımdan boşalım 912*106 m3/yıl, buharlaşma terleme 521. 43*1 06 m3/yıl, kaynak kullanımı 0.63*1 06 m3/yıl, tutulma 66.84*1 06 m3/yıl. Havzadaki litolojik birimler ancak sığ dolaşımlı seyrekçe dağılmış ve 11/s'den düşük debilerde kaynak oluşumlarına izin vermektedir. Havzadaki en önemli yeraltısuyu kaynağı kıyıya yakın bölgede, dar alanda yayılım gösteren Melet alüvyon akiferinden oluşmaktadır. Ordu İli'nin içmesuyu ihtiyacı akifere açılan kuyular ile karşılanmaktadır. Sığ kuyuların derinlikleri 6-7 m, debileri 35-60 l/s arasında değişmektedir. Derin kuyuların derinlikleri 15-45 m, debileri 13-50 l/s'ler arasında değişmektedir. Akifer için yapılan hidrolojik bütçe ile akifer girdisi 1.07*106 m3/yıl, akiferden meydana gelen çıktı ise 8,09*106 m3/yıl bulunmuştur. Bütçeyi dengeleyecek 7.02*1 06 m3/yıl'lık girdi akiferi besleyen Melet ırmağı tarafından karşılanmaktadır. Bu durumda kuyuların Melet ırmağı suyunu çektiği görülmüştür. Bölgedeki sular genel olarak Ca-HC03 karakterindedir. Suların hepsi, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Tuzluluk Lab. Diyagramına göre C2-S1, Wilcox diyagramına göre“Çok iyi-iyi”sınıfında bulunmaktadır. Sular, sulama suyu olarak kullanılmaya uygundur. Çalışma alanındaki suların bir bölümü TS-266 ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından önerilen standartlara göre içilebilir sular sınıfınagirmekle birlikte, bir örneğin sülfat içeriği WHO tarafından önerilen değeri aşmış, bir örneğin de elektriksel iletkenlik değeri TS-266'ya göre önerilen değeri aşmıştır. Yapılan ağır metal analizleri, Melet ırmağı ve ona bağlı bazı kollar ile Melet alüvyonlarının havza içinde faaliyet gösteren maden işletmelerinden etkilendiğini ortaya koymuştur. İki örnek TS-266 ve WHO tarafından önerilen üst sınır değerin üzerinde kurşun içermektedir. WHO tarafından demir için izin verilen üst sınır değer üç örnekte aşılmıştır. Aynı şekilde WHO'nun manganez için öngördüğü standart değerler beş örnekte aşılmıştır. Melet ırmağı sedimanlarından alınan örnekler, önemli boyutlarda ağır metal içerdiklerini göstermiştir. Sediman örneklerinde kurşun, çinko, baryumun yanı sıra vanadyum, rubidyum ve stronsiyum'a da yüksek miktarlarda rastlanmıştır. Melet ırmağına ait mikrobiyolojik analiz sonuçları, akarsuyun ciddi boyutlarda evsel- hayvansal atıklarla kirletildiğini göstermiştir.

Özet (Çeviri)

HYDROGEOLOGICAL INVESTIGATION OF MELET BASIN (ORDU) Orhan Cem Özerk ABSTRACT In this study, Melet Basin, the only water resource, which shall provide drinking water supply of Ordu city current and future, has been investigated. Hydrostratigraphical units at the basin, are composed of, from bottom to top, Kapanboğazı member, Mesudiye, Çatak, Demircili, Yazıcı member, Çağlayan Formation as aquitard, Kızılkaya formation as aquifuge, Topçam syenite and Kaçkar granitoid as locally significant aquifer, İğdir limestone, Akveren and Gölköy formation as aquitard, Kumru, Asarcık member, Tekkeköy formation as aquiclude, Bakacaktepe, Emirler, Işıktepe formations as aquifuge and Canik volcanics as aquiclude, Erdembaba volcanics as aquitard, and alluvium as aquifer. The hydrogeological budget components of the basin are determined below; recharge from rainfull is 1500.9 x 106 m3/year, discharge is 912 x 106 m3/year, evapotranspiration is 521. 43x1 06 m3/year, resource usage is 0.63x1 06 m3/year, retention is 66.84x1 06 m3/year. The lithological units at the basin only permit resource occurences in rarely distrubuted discharges less than 1 l/sec. The most important groundwater resource at the basin is Melet alluvial aquifer, which is close to the coast and distributed in a narrow area. The domestic water of Ordu city is supplied from the wells drilled in aquifer. The depths of the shallow wells are 6 to 7 meters with discharge varying from 35 to 60 l/sec. and the deepest ones has a depth of 15-45 meters with discharge varing from 13 to 50 l/sec. The hydrogeological budget calculated for aquifer represents aquifer inlet found as 1.07x1 06 m3 /year, and aquifer outlet found as 8,09x1 06 m3 /year. The 7.02x1 06 m3 /year inlet to balance the budget is provided by Melet stream that feed aquifer. In this case, wells are observed to draw the Melet stream water. The water in the region is usually of Ca-HC03 type in character and is classified as“C2-S1”and“good-very good”type according to the USA Salinity Laboratory and Wilcox. The water is appropriate for irrigation purpose usage. Some part of water existed in the area is classified as drinkable according to the standarts advised by inTS-266 (Turkish Standarts) and WHO (World Health Organization), and the sulphate content of the only one sample exceeded value advised by WHO. The electrical conductivity value of only one sample exceeded the value advised by TS-266(Turkish Standarts). The results of the heavy metal analysis indicate that Melet stream and Melet alluvium are affected by mining sites. Lead (Pb) content of two samples exceed the upper limit value advised by TS-266 and WHO. Iron (Fe) content of three samples exceed the upper limit value advised by WHO and five samples exceed standart manganese value advised by WHO. The major heavy metal content was recorded in the samples taken from Melet stream sediments. Moreover, stream sediment samples contain lead, zinc, barium together with vanadium, rubidium and strontium in high amounts. The microbiological analysis results belonging to the Melet stream indicate that stream is seriously polluted by home and animal wastes.

Benzer Tezler

  1. Melet Çayı havzasında arazi kullanımı ve mekansal değişim

    Land use and spatial change in The Melet River basin

    CELAL ŞENOL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    CoğrafyaMarmara Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURAN TAŞLIGİL

  2. Melet Irmağı orta ve aşağı çığırının uygulamalı jeomorfolojisi, ordu

    Applied geomorphology of middle and lower basin of Melet River, ordu

    İLTER KUTLU HATİPOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    CoğrafyaOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ UZUN

  3. Bolaman Çayı Havzası'nın coğrafyası

    The Geography of the river-basin of Bolaman

    MUSTAFA ÖZDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    CoğrafyaAtatürk Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. KENAN ARINÇ

  4. Modelling flooding risk under urbanization andclimate change in Istanbul, Turkey

    İstanbul'da şehirleşme ve iklim değişikliği tesirleri altında taşkın riskinin modellenmesi

    TEWODROS ASSEFA NIGUSSIE

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDÜSSELAM ALTUNKAYNAK