Sosyolojide yöntem sorunu olarak anlama ve açıklamanın sınırları
The limits of understanding and explanation as a methodological problem in sociology
- Tez No: 161653
- Danışmanlar: PROF.DR. ABDULLAH TOPÇUOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Sosyoloji, Bilgi, Bilim, Sosyal Bilim, Yöntem, Hermeneutik, Anlama, Açıklama, Pozitivizm, Toplum, Toplumsal. IV, Sociology, Knowledge, Science, Social Science, Method, Hermeneutics, Understanding (Verstehen), Explanation, Positivism, Society, Social
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
ÖZET Sosyolojinin bir bilim olarak kabul edildiği yıllardan bugüne kadar geçen süreçte sosyoloji tarihi, aynı zamanda sosyolojide yöntem sorunun da tarihi ola gelmiştir. Modern bilim anlayışı ve bu anlayışın uzantısı olan pozitivizm, sosyolojide yöntem anlayışında belirleyici bir rol oynamıştır. Modern bilim anlayışı ve pozitivizm, bilimin bilgisine ulaşmaya çalıştığı nesnesinin, öznenin dışında bir gerçekliğe sahip olduğu fikrini kendisine çıkış noktası yapmaktadır. Bu anlayış, ilk sosyologlarda ve on dokuzuncu yüzyıl sosyolojisinde özellikle etkisini hissettirir. İlk sosyologların sosyolojiyi doğa bilimlerine ve onların yöntemlerine göre oluşturmaya çalıştıklarını bu dönemde görmekteyiz. Bu anlayışa eleştirel bir tavırla yaklaşarak, tarihe ve topluma yönelen bilimlerin yöntemlerinin doğa bilimlerinin yöntemleri gibi olamayacağı konusunda ilk karşı çıkışlar, Alman felsefe geleneğinden ve özellikle de Wilhelm Dilthey'dan gelmiştir. Yine aynı gelenekten gelen Max Weber, sosyolojik yöntemin bireyin davranışını anlamaya yönelik bir etkinlik olması gerektiğini savunmuştur. Ancak yöntem sorununun ötesinde, sosyolojide anlama, sosyologun toplumsal ile bir tür diyalog kurmasını öncelikle zorunlu kılar. Sosyolojide özne ve nesne arasında birbirini dışlayan değil; ancak birbirini var eden bir epistemolojik süreçten söz edebiliriz. Bu süreç sosyolojide özneyf, toplumsal ile anlama temelinde bir diyaloga yönlendirir. Şüphesiz her bilimin amacı nesnesini açıklamaktır. Açıklama, bir şey her ne ise onu o şey yapan nedenleri ya da belirleyicilikleri ortaya çıkarmaktır. Sosyolojide açıklama, toplumsal olanın yapısından dolayı anlamaya dayanmak zorundadır. Toplum ve toplumsal olan, çok yönlüdürler. Sosyolojik bilgiye ulaşma yolunda sosyolog toplumsal olanın bu çok yönlü yapısını anlamak zorundadır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT From it had been accepted as a science, the history of Sociology in one sense has always been a history of sociological methodology. Positivism as an extension of the modern scientific paradigm has determined the formation of all discussions on the boundaries of the sociological methodology. Modern scientific approach and positivism, as a starting point, has accepted that the object of which science tries to grasp its knowledge, has an external reality of its own, independent from its subject. This idea is dominant especially among the earlier sociologists, and the nineteenth century sociology. It is in this time that we can see sociologists try to take natural science and its methodology as model for social science. Criticizing this approach, the earlier objections to this notion of science and methodology was raised by some men from German philosophical tradition such as Wilhelm Dilthey. Coming from the same tradition, Max Weber has agued that sociological methodology should be a study of understanding or interpreting the individual behavior or human action. Beyond the problem of methodology, however, understanding in sociology, primarily requires a dialogue of the sociologist with the social. In sociology we can regard an epistemological process between the subject and the object as something making each other possible, rather than excluding each other. This process leads the sociological subject to a dialogue on the ground of understanding. Surely all sciences aim to explain their objects. Explanation is to create the reasons or the determinatives of the object that are the existence conditions of it. Because of the structure of social, explanation in sociology must based on understanding. Society and the social are many-sided. On the way of getting the sociological knowledge, sociologist must understand this many-sided structure of the social.
Benzer Tezler
- Лингво-стилистические особенности ложныхдрузей переводчика
Tuzak kelimelerin çevirisinde dilbilimsel ve üslupbilimselözellikler
ŞUHEDA RENGİN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Rusça
2024
Mütercim-TercümanlıkKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALTANAT MAMBAYEVA
- The poverty damage: The effect of household income on job searching behavior in Turkiye
Yoksulluk çıkmazı: Türkiye'de hanehalkı gelirinin iş arama davranışına etkisi
EYLÜL SEREN KÖSEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
EkonometriGalatasaray Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ULUS
- Bir Batı Anadolu kasabasında dinî hayat (Köprübaşı örneği)
A religious life in a Western Anatolian town (Köprübaşı model)
BİLAL GEÇİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DinErciyes ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CELALEDDİN ÇELİK
- Ortadoğu'daki İslâmî hareketlerin siyasal entegrasyonu: Mısır İhvanı, Hizbullah ve Hamas örnekleri
Political integration of Islamic movements in the Middle East: The cases of Egyptian Muslim Brotherhood, Hezbollah and Hamas
TALHA İSMAİL DUMAN
- فرزندآوری به مثابه یک مساله اجتماعی: رویکردی برساخت گرایانه بر عمل سزارین در شهر تبریز
Bir sosyal sorunu olarak doğurganlık: Sosyal yapılandırmacılık yaklaşımıyla Tebriz'de sezaryen
MİRA ASSADI
Yüksek Lisans
Farsça
2009
SosyolojiUniversity of TabrizSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABOUALI VEDADHIR