Geri Dön

Türk eğitim sisteminde teftiş alt sisteminin yapı ve işleyişi

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 16815
  2. Yazar: MEHMET BİLİR
  3. Danışmanlar: PROF.DR. HAYDAR TAYMAZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1991
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 483

Özet

361 BÖLÜM VII ÖZET, SONUÇLAR \/E ÖNERİLER Araştırmanın bu bölümünde, buraya kadar yapılan ça lışmaların bir özeti yapılarak, araştırma bulgularından elde edilen sonuçların ışığında teftiş sistemimizin yapı ve işleyişine ilişkin geliştirilen model ve önerilere yer veri İmiştir. A. özet 1. Ana Çizgileriyle Problem ve Yöntem Hergün başdöndürücü bir hızla gelişen teknoloji ve buna bağlı olarak çoğalan sosyo ekonomik problemler kurum ların yapı ve işleyişini değişikliğe uğratmaktadır. Bu ne denle, niteliklerine bağlı olmaksızın, bütün kurumlarda görülen sorunlar genellikle kurumun yapı ve işleyişinden kaynaklanmaktadır. Türkiye'de eğitim kurumları çeşitlenmiş ve ülkenin her yöresine yayılmıştır. Teftiş alt sistemi, eğitim ku rumlarının çeşitliliği, yaygınlığı ve gelişmişliği karşı sında kendisinden beklenen fonksiyonları yerine getirmede yetersiz görülmektedir. Bu araştırma ile, Türk Milli Eğitim Sistemi 'nde bir alt sistem olan teftiş sisteminin yapı ve işleyişinin araştırma sınırları içinde genel bir değerlendirmesi ya pılarak varolan durum ile beklenen ideal durum arasındaki farkı belirleyip, bu farkı giderecek yeni bir yapı ve iş leyiş modeli geliştirmek hedeflenmiştir. Bu amaçla aşağı daki şu sorulara cevap aranmıştır: 1. Alt sistemin görevi, bağlı olduğu sistemin amaçlarını gerçekleştirmeye yönelik olduğuna göre, Türk Milli Eği-362 tim Sistemi'nin bir alt sistemi olan teftiş sisteminin amaçları nelerdir? 2. Varolan teftiş yapısı ile, bu yapı içindeki işleyiş, teftiş sisteminin bu amaçlarını gerçekleştirici nitelikte midir? 3. Teftiş uygulamalarına yön veren yasal metinlerle, alana ilişkin kaynaklarda yer alan görüşler, öğretim elemanı, müfettiş ve yönetici grupları tarafından nasıl algılanıyor? 4. öğretim elemanı, müfettiş ve yönetici grupları, teftiş sisteminin amaçlarının gerçekleşme düzeyini algılamada mesleki ve kişisel değişkenler açısından farklılaşmakta mıdırlar? 5. öğretim elemanı, müfettiş ve yönetici grupları, amaca uygun yapı ve bu yapı içinde, amacı gerçekleştirecek bir işleyiş modelinin geliştirilmesi konusunda ortak görüşlere sahip midirler? Bu soruları cevaplayabilmek için öncelikle Türkiye' de yürürlükte olan teftişle ilgili yasal metinler incelenmiş, yurt içi ve yurt dışında özellikle batı ülkelerinde yer alan teftiş uygulamalarıyla ilgili yazılı kaynaklar taranmış, teftişin tanımı ve kapsamına ilişkin bilgiler özetlenmiştir. Teftişin tarihsel gelişimi incelenerek, teftişin başlangıçtan bugüne dek geçirdiği aşamalarla, gösterdiği gelişmeler açıklanmıştır. 2. Bulgulara İlişkin özetler Ondokuzuncu yüzyıla kadar teftiş görevinin meslek dışından kişi ve kuruluşlarca yürütüldüğü, 1876'da başla yan ve 1936'ya kadar uzanan sürede teftiş işinin meslek dışı kişilerden meslek (içi) sahibi kişilere kaydığı ve bu dönemin sonlarına doğru bilimsel nitelik kazandığı 1960'lı yıllarda teftişte, araştırmaya dayalı gelişmeye önem ve-363 rildiği, günümüzde ( 1970-1980 ' 1 i yıllar) ise yakından teftiş ve işbirliği yaklaşımların ön plana çıktığı görülmektedir. Gelecekte ise teftişin daha önemli olacağı ve teftişin, müfettiş yerine meslek arkadaşı (akran denetimi) ve kişinin kendi kendini teftişi (özdenetim) yaklaşımlarının gündemde olacağı anlaşılmaktadır. Türk Eğitim Sistemi ' ndeki teftiş etkinlikleri Tanzimat'tan bugüne dek incelenmiş sistemin yapı ve işleyiş boyutunda görülen değişme ve gelişmelerden çarpıcı örnekler verilmiştir. öte yandan yapı ve işleyiş boyutları ayrı bir bölümde kuramsal düzeyde tartışılmış ve Türkiye'deki uygulamaları anlatılmıştır. Sonra, Federal Almanya, ingiltere ve Danimarka eğitim sistemlerinde eğitim yönetiminin yapısı, öğretmen ye tiştirme, görevlendirme ile teftiş sistemlerinin yapı ve işleyişi incelenerek özetlenmiştir. Daha sonra araştırmanın amacına uygun olarak hazırlanan anketler, bakanlık ve ilköğretim müfettişleri ile ilk ve orta dereceli okul müdürleri, bunların lisans ve lisans üstü eğitim düzeylerinde akademik eğitimini yaptı ran ve teftişin kuramsal boyutu ile yakından ilgili olan, A. ü. Eğitim Bilimleri Fakültesinin“Eğitim Yönetimi ve Teftişi Anabilim Dalı”ile Gazi, Hacettepe, Ortadoğu ve İnönü üniversitelerinin ilgili fakülte ve bölümlerinin“Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Anabilim Dalı”nda görevli öğretim elemanlarına uygulanmıştır. örneklemin seçiminde evreni oluşturan görev gruplarının özellikleri ve sayılarına dikkat edilmiş ilköğretim müfettişlerinin örneklem seçiminde, gruplaştırılmış örnekleme türünün bütün içindeki oranları dikkate alan tesadüfi (random) örnekleme yöntemi izlenmiştir. Diğer görev364 grupları için örnekletti alma yoluna gidilmeyip, araştırma için yeter sayıya ulaşma esas alınmıştır. Bakanlık müfettişlerinden 195, ilköğretim müfettişlerinden 230, öğretim elemanlarından 30, ilk ve orta dere celi okul yöneticilerinden 195 olmak üzere toplam 650 an kete cevap alınmıştır. Toplanan bilgilerin analizinde betimsel ve vardamlı istatistiğin yüzde, frekans, ortalama, standart sapma, varyans analizi ve t testi gibi yöntemler kullanılmıştır. a) Müfettişlere ilişkin Bulgular Müfettişler grubunun %45.88'inin bakanlık müfettişleri, 154.12'sini ilköğretim müfettişleri oluşturmaktadır. Yaş değişkenine göre müfettişlerin %79.08'i 30-50 yaş arasında, %20.94'ü 51 yaşından büyük bulunmaktadır. Ancak ilköğretim müfettişlerinin %86.53'ünün 30-50 yaş arasında oldukları dikkati çekmektedir. Teftiş kıdemi bakımından müfettişlerin %20.76'sı 1-5 yıl, %62.11'i 6-15 yıl, %14.12'si de 16 yıldan fazla teftiş kıdemine sahip bulunmaktadırlar. Mezun oldukları okul bakımından ise %68.94'ü eğitim enstitüsü, %22.82'si üniversite, %6.52'si yüksek okul ve 11.65' i de öğretmen okulu mezunu bulunmaktadır. Müfettişlerin, %17.41'i Türkçe-Edebiyat, %19.76'sı Fen Bilimleri, %52.71'i Sosyal Bilimler, %3.76'sı Güzel Sanatlar, %3.53'ü Meslek Dersleri (Atölye), %2.82'si de Yabancı Dil branşındandır. Sosyal Bilimlerdeki yığılma ilköğretim müfettişlerinden ileri gelmektedir. Bakanlık müfettişlerinin bu oran içindeki yüzdesi 26.67'dir. Müfettişlerin %15.76'sının yöneticilik deneyimin bulunmamasına karşın, 184. 23 'ü merkez ve taşra örgütlerin de yönetici olarak çalışmışlardır.365 öte yandan müfettişlerin %12.72'si hiç hizmet-içi eğitime katılmamış, %37.57'si de bir kez bu hizmetten yararlanmış bulunmaktadır. b) öğretim Elemanlarına ilişkin Bulgular öğretim elemanı grubunun %23.33'ü Prof. ve Doç.lik kadrolarında bulunurken, %76.67'si Dr., öğretim Görevlisi, Uzman ve Araştırma Görevlisi durumundadır. Bu grubun %53.34'ü 21-40 yaşları arasında; %23.33'ü 51 yaştan büyük bulunmaktadır. Yurt dışı deneyimi bakımdan ise grubun %36.67'si bu deneyime sahip iken %63.33'ünün yurt dışı deneyimi bulunmamaktadır. c) Yönetici Grubuna ilişkin Bulgular Yöneticilerin %58.46'sı ilkokul, %41.54'ü orta dereceli okul yöneticisidir. Yaş değişkenine göre; %54.87'si 41-50 yaş, %29.23'ü 40 ve daha küçük, %15.90'ı 51 ve daha büyük yaşta bulun maktadır, öte yandan, %13.33'ü 1-5 yıllık, %27.18'i 6-10 yıl, %18.97'si 11-15 yıl, %40.51'i 16 ve daha çok yıl yö neticilik kıdemine sahip bulunmaktadırlar. Mezun olduğu okul değişkenine göre yöneticilerin %40'ı eğitim enstitüsü, %37.95'i öğretmen okulu, %22.05'i üniversite ve yüksek okul mezunudur, ilkokul yöneticile rinden %10.53'ünün üniversite mezunları arasında görünme si, A.ü. Açık öğretim Fakültesi programlarını bitirmiş olmaları ile açıklanabilmektedir. Hizmet-içi eğitime katılma değişkenine göre, yöneticilerin %55.38'i hiç katılmadığı (bu oran ilkokul yöneticilerinde %72.81'dir. ), %18.97'si bir kez, %25.64'ü iki ve daha çok hizmet-içi eğitim görmüş durumdadır.

Özet (Çeviri)

Özet çevirisi mevcut değil.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    443564

    Moğolistan ve Türkiye yükseköğretim sistemlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi

    Mongolian and Turkish higher education systems: A comparative study

    GANTUUL ODONT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. YUSUF BADAVAN

  2. Tez No

    62671

    Türkiye Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti eğitim sistemlerinde müfettiş niteliklerinin karşılaştırılması

    The comparision of qualities of the inspectors in the educational systems of republic of Turkey and Turkish republic of Northerm Cyprus

    HALİL AYTEKİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAYDAR TAYMAZ

  3. Tez No

    87381

    Yapı ve işleyiş açısından il milli eğitim müdürlüklerinin analizi (Malatya örneği)

    Başlık çevirisi yok

    MEHMET CİNKARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MAHİRE ASLAN

  4. Tez No

    73976

    Denetim alt sistemleri üzerine karşılaştırmalı bir araştırma (Türk, Fransız ve İngiliz eğitim denetim sistemleri)

    A Comparative study on supervision subsystems (Turkish, French and English educational supervision systems)

    FATOŞ OKTAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BATTAL ASLAN

  5. Tez No

    313944

    Türk eğitim sistemi denetim alt sisteminin yeniden yapılandırılmasına ilişkin bir model önerisi

    A model suggestion to restructure the subsystem of educational supervision of Turkish education system

    ABDULHAKİM TAYMUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HASAN BASRİ MEMDUHOĞLU

Geri Dön