İş kontrolü, psikolojik kabul, kontrol isteği ile tükenmişlik ve fiziksel sağlık arasındaki ilişkiler
The effects of job control, psychological acceptance and desirability of control on burnout and physical health
- Tez No: 173321
- Danışmanlar: PROF.DR. ORHAN AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: İş kontrolü, psikolojik kabul, kontrol isteği, tükenmişlik, Job control, psychological acceptance, desirability of control, burnout
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Endüstri ve Örgüt Psikolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
ÖZET Bilge Onursal, İş Kontrolü, Psikolojik Kabul ve Kontrol İsteği ile Tükenmişlik ve Fiziksel Sağlık Arasındaki ilişkiler, Ankara, 2006. Bu araştırmada, iş kontrolü, psikolojik kabul ve kontrol isteği değişkenlerinin tükenmişlik ve fiziksel sağlık üzerinde temel ya da ortak bir etkilerinin olup olmadığı incelenmiştir. Araştırma toplam 199 denek ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak“Psikolojik Kabul Ölçeği”,“İş Kontrolü Ölçeği”,“Kontrol İsteği”,“Tükenmişlik Ölçeği”ve“Bedensel Rahatsızlık Tarama ölçeği”olmak üzere beş ölçekten ve demogafık bilgileri elde etmek için kişisel bilgi formundan yararlanılmıştır. İş kontrolü, psikolojik kabul ve kontrol isteği değişkenlerinin tükenmişlik ve fiziksel sağlık üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla tükenmişliğin üç boyutu ve fiziksel sağlık için ayrı ayrı olmak üzere verilerine 2 (psikolojik kabul: düşük-yüksek) x 2 (iş kontrolü: düşük-yüksek) x 2 (kontrol isteği: düşük-yüksek) faktörlü araştırma desesine uygun varyans analizi uygulanmıştır. Elde edilen bulgular, kontrol isteği değişkeninin tükenmişliğin duygusal tükenmişlik ve kişisel başarı duygusu boyutları üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğunu göstermiştir. Bunun yanı sıra, duygusal tükenmişlik boyutu üzerinde psikolojik kabul ve kontrol isteği ortak etkisinin anlamlı olduğu, duyarsızlaşma boyutu üzerinde herhangi bir değişkenin ne tek başına ne de ortak bir etkisinin bulunmadığı, iş kontrolünün ise sadece tükenmişliğin başarı duygusu boyutu üzerinde anlamlı bir etkisinin bulunduğu gözlenmiştir. Diğer yandan, fiziksel sağlık ile ilgili analizler psikolojik kabul ve kontrol isteği değişkenlerinin fiziksel sağlık üzerinde ortak bir etkilerinin olduğunu göstermiştir. Elde edilen bulgular, düşük iş kontrolünün psikolojik ve fiziksel sağlığı olumsuz yönde etkileyeceği yolundaki görüşünü kısmen desteklemiş; işIll kontrolünün tükenmişlik üzerinde kontrol isteği ve psikolojik kabul ile ortak bir etkilerinin olduğu görüşü ise desteklenmemiştir. Bununla birlikte, bulgular psikolojik kabul ve kontrol isteği değişkenlerinin tükenmişliğin bazı boyutları ve fiziksel sağlık üzerinde tek başlarına ya da ortaklaşa etkilerinin olduğuna işaret etmiştir.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT Bilge Onursal, The Effects of Job Control, Psychological Acceptance and Desirability of Control on Burnout and Physical Health, Ankara, 2006. The present study was carried out to investigate the effects of job control, psychological acceptance and desirability of control on burnout and physical health. The study was carried out on 199 participants.“The Job Control Scale”,“Psychological Acceptance Scale”,“Desirability of Control Scale”,“Maslach Burnout Inventory”,“Physical Symptoms Checklist”and“The Demographic Information Scale”were administered to the participants. The effects of job control, psychological acceptance and desirability of control on the three dimensions of burnout and physical health were examined by conducting 2x2x2 ANOVA's. The findings of the study revealed that, desirability of control had a significant main effect on the dimensions of emotional exhaustion and personal accomplishment of burnout. Furthermore, the results indicated that there was a significant interaction effect of psychological acceptance and desirability of control on emotional exhaustion. In contrast, there were no significant effects on the depersonalization dimension of burnout. Job control had a main effect only on personal accomplishment and there was an interaction effect of psychological acceptance and desirability of control on physical health. The findings revealed that the job control, psychological acceptance and desirability of control do not have a significant interaction effect on burnout or physical hand. On the other hand, the findings reveal that there is an interaction effect of psychological acceptance and desirability of control on one dimension of burnout and physical health.
Benzer Tezler
- Aydınlatma kontrol sistemlerinde bulanık mantık yönteminin kullanılabilirliğinin irdelenmesi
Employability exemination of fuzzy logic method in lighting control systems
ERALP HİKMET GÜRSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERMİN ONAYGİL
- Psikotik ve borderline hasta gruplarında sanatla psikoterapi sürecinin incelenmesi
A Study art psychotherapy process in psychotic borderline patients groups
NURHAN EREN
- Kadın cinayetlerinin sosyal medyada yer alış biçimleri
Women murders take part to be formed in social media
EMİNE ÖZOLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SosyolojiNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT KARA
- Sentetik kannabinoid kullanıcılarında aşermenin fenomenolojik analizi
Phenomenological analysis of craving within synthetic cannabinoid users
YAĞMUR SUADİYE DALĞIÇ
- Sosyal medya ve pornografik içeriklerin bireyler üzerindeki örseleyici etkileri ve suç davranışı: Bir literatür incelemesi
The abusive effects of social media and pornographic content on individuals and criminal behavior: A literature review
SÜEDA KEYSE YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Adli TıpÜsküdar ÜniversitesiAdli Bilimler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAİT CAHİT ALKIŞ