Geri Dön

Radyasyona maruz kalmış kişilerde sitogenetik yöntemlerle biyolojik doz tayini ve zamana bağlı değişimi

Biological dose assesment of irradiated person by cytogenetic techniques and changes with time

  1. Tez No: 178149
  2. Yazar: İNCİ GÜÇLÜ İLBİLGİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YAVUZ ÇOTUK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Biyoloji, Biology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 113

Özet

İnsan dolasan kan lenfositlerinde disentrik kromozom veriminin değerlendirilmesi temeline dayanan kromozom hasar (abearsyon) tekniği gerçek veya süpheli radyasyon kazalarında biyolojik dozimetri olarak uzun yıllardır kullanılmaktadır. Kromozom aberasyon tekniğinin en büyük problemi iyonizan radyasyona maruz kalan kisinin kanındaki disentrik miktarının zamanla azalmasıdır. Disentrik kromozom aberasyonları kararsızdır ve hücrenin bölünmesi ile kandan elimine olurlar. Lenfositlerin ömrünün 3 yıl olduğu bilinmekle beraber akut ve yüksek dozlu iyonizan radyasyona maruz kalma durumunda bu sürenin bir yıldan daha az olduğu, bu çalısmada da gözlenen bir gerçektir. Disentriklere alternatif olarak düsünülen ve kromozomlardaki parça değisimleri ile olusan translokasyonlar ise kararlı aberasyonlardır, bölünen hücre ile yok olmadıkları için vücutta kalırlar. Translokasyonları günümüzde fluoresan in situ hibridizasyon (FISH) yöntemi ile değerlendirmek mümkündür. FISH yöntemi medikal incelemelerde ve sitogenetikte pek çok uygulama alanı bulmustur. Biyolojik dozimetri için ise translokasyonların kalıcılığı hala değerlendirme asamasındadır. Bununla beraber FISH yönteminin, geçmiste maruz kalınan radyasyonları tespit etmek için kromozom aberasyon (CA) yönteminden daha güvenilir olduğu kesindir. Bu çalısma kapsamında 10 kisiden olusan ?kitelli kazazedeleri ve dört endüstri teknisyeni CA ve FISH yöntemleri ile takip edilmistir. Bu çalısmada disentriklerin zamanla azaldığı teorisinin yukarıdaki vakalarda yeniden irdelenmesi ve translokasyonların kalıcılığının FISH yöntemi ile değerlendirilmesi amaçlanmıstır. Çalısma sonucunda disentriklerin zamanla azaldığı tespit edilmis ve bu yöndeki teori doğrulanmıstır. Translokasyonların ise stabil hücrelerde sabit kaldığı görülmüstür. Bu sonuçlar literatürde olduğu gibi stabil hücrelerdeki translokasyonların geriye dönük dozimetri amacı ile kullanılabileceği fikrini desteklemektedir. Bu konuda daha güvenilir bilgiye sahip olabilmek için herhangi bir radyasyon kazasını izleyen FISH uygulamasında hücrelerin stabilite durumlarının belirlenmesi, stabil hücrelerde doz-cevap eğrilerinin elde edilmesi ve radyasyon kazalarının düzenli, detaylı bir sekilde takip edilmesi, geriye dönük çalısmalara temel olusturmak açısından faydalı olacaktır.

Özet (Çeviri)

For many years the measurement of dicentrics in human peripheral lymphocytes has been used as a biological dosimeter for real or suspected radiation accidents. The greatest problem with the dicentric method is that the yield of radiation damage in exposed people decreases with time following the accident because dicentrics are unstable and unable to pass through repeated cell division. Knowing the life of lymphocytes is 3 years, for high acute doses the limit may be less than one year. An alternative exchange aberration to dicentric is the translocation, which persist in the body. Translocations are stable aberrations and are assumed to persist in the body because they do not impede cell division. It is now possible to evaluate translocation by fluorescence in situ hybridisation (FISH) method. FISH has many applications in medicine and in cytogenetics. For biological dosimetry FISH is still in the process of validation, in particularly regarding questions on the true persistance of translocations. It is nevertheless already clear that FISH is more effective in detecting old exposures that the dicentrics or MN assays. In the present study, follow-up study of ?kitelli Victims and four industriel radiographers had been made by Chromosomes Aberrations analysis and FISH technique. The purpose of this study was to present further evidence for the rate of decline of dicentrics with time following irradiation and to investigate how well, by comparison with the original estimates, the measurement of persistence of translocations using FISH. Dicentric yields showed decrease with time. The translocation yield in stable cells were persisted with time. This implies that retrospective dosimetry and calibration should be performed using stable cell. To obtain more information on this issue, the stability status of cells in any future FISH follow-up of radiation accident should be noted.

Benzer Tezler

  1. Keratin içeren biyolojik örneklerin değişik tür ve enerjilerdeki radyasyon maruziyetinde dozimetre olarak kullanım potansiyellerinin araştırılması

    Investigation of the potential use of biological samples containing keratin as a dosimeter in various types and energies radiation exposure

    SEMRA TEPE ÇAM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    BiyofizikGazi Üniversitesi

    Biyofizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NESRİN SEYHAN

    PROF. DR. MUSTAFA KORKMAZ

  2. Radyoterapi sonrasında kritik boyutlu kemik defektlerinde ksenogreft ile karıştırılan doksisiklin, rifamisin, metronidazol ve klindamisinin deneysel olarak incelenmesi

    Experimental investigation of xenograft mixed with doxycycline, rifamycin, metronidazole and clindamycin in critical sized bone defects after radiotherapy

    ÖZGÜN GÜNAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Diş HekimliğiBezm-i Alem Vakıf Üniversitesi

    Ağız Diş ve Çene Cerrahisi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE DOGANAY

  3. Radyasyona maruz kalmış Ta2O5 ince filmlerin yapısal özelliklerinin incelenmesi

    The analysis of structural properties of irradiated Ta2O5 thin film

    BANU ERKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Enerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİLGÜN BAYDOĞAN

  4. Nimodipinin radyasyona maruz kalmış ratların tükürük bezleri üzerine etkisi

    The effects of nimodipine on the submandibular salivary glands of the rats exposed to radiation

    ALİ OKUR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Kulak Burun ve BoğazKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSRAFİL ORHAN