Hatay ilinde önemli yazlık ve kışlık sebze alanlarında bulunan zararlı lepidopter türleri, populasyon yoğunlukları ve parazitoitleri üzerinde araştırmalar
Investigation on the lepidopterous pest species on the important summer and winter vegetables areas in Hatay region with their population dynamics and parasitoids
- Tez No: 178322
- Danışmanlar: PROF. DR. SERPİL KORNOŞOR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: yazlık sebze, kışlık sebze, lepidopter türler, parazitoitler, populasyon gelişimi, summer vegetables, winter vegetables, lepidopterous species, parasitoids, population dynamics
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Bu çalışmada, Hatay ili sebze tarımında önemli üç kışlık (lahana, karnabahar, kırmızı lahana) ve beş yazlık (domates, biber, patlıcan, fasulye, bamya) sebze türünde sorun olan zararlı Lepidopter türler ile parazitoitleri saptanmıştır. Ayrıca, önemli görülen türlerin populasyon gelişmesi belirlenmiştir.Çalışmada kışlık sebze ekimi yapılan toplam 99 tarlada gerçekleştirilen iki yıllık sörveyde dört familyaya bağlı 13 lepidopter türü tespit edilmiştir. Kontrol edilen tarlaların % 40.40'ında görülen Pieris rapae (L.) (Lepidoptera: Pieridae) en yaygın tür olmuştur. Zararlı lepidopter türlerin parazitoitleri olarak Hymenoptera takımına bağlı Ichneumonidae familyasından iki larva parazitoiti, Braconidae familyasından üç larva parazitoiti, Pteromalidae familyasından bir pupa parazitoiti, Diptera takımına bağlı Tachinidae familyasından ise dört larva-pupa parazitoiti tespit edilmiştir. Kışlık sebzelerde lepidopter türlerin populasyon takibinin yapıldığı ilaçsız deneme parsellerinde her iki yılda da populasyon yoğunluğu en yüksek olan tür Pieris brassicae (L.) olmuş, ancak bu yoğunluklar lahanada 12.20 larva/bitki, karnabaharda 5.88 larva/bitki ile, bitkilerin hasada geldiği Aralık-Ocak aylarında gerçekleştiği için önem kazanmamıştır.Yazlık sebzeler için toplam 267 tarlada yapılan iki yıllık sörveyde ise Noctuidae familyasına bağlı altı lepidopter tür belirlenmiş, ancak bu türler içerisinde en yaygın olarak görülen tür Helicoverpa armigera Hbn. olmuştur. Bu zararlının en yaygın görüldüğü sebze domates olmuş ve kontrol edilen tarlaların 2006 yılında % 85.71, 2007 yılında ise % 77.41'inde tespit edilmiştir. Yazlık sebzelerde lepidopter türlerin parazitoiti olarak Ichneumonidae ve Braconidae familyalarından birer adet larva parazitoiti belirlenmiştir. Deneme parsellerindeki yazlık sebzelerden domates dışında kalan biber, patlıcan, fasulye ve bamyada önemli yoğunlukta zararlı lepidopter tür tespit edilememiştir. Domates bitkisinde belirlenen zararlı lepidopter türü ise H. armigera olmuş ve bu zararlı, çalışmanın yürütüldüğü beş tarlada % 40 bulaşıklık oranı ile en yüksek yoğunluğuna 2007 yılında I. Altbölgede ulaşmış, vuruk meyve oranı da % 4.60 olarak tespit edilmiştir. Ancak en yüksek zarar oranı olarak tespit edilen bu değer de % 5'lik ekonomik zarar eşiğinin altında kalmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, it was determined Lepidopterous species that is pest for important three winter vegetables (cabbage, cauliflower, red cabbage) and five summer vegetables (tomato, pepper, eggplant, bean, okra) in Hatay province with determining parasitoids feeding on this pest. Also, population dynamics of some important lepidopter pest species were determined.In this study, 13 lepidopterous species from four families were determined in 99 vegetable fields based on two years survey. Pieris rapae (L.) was highly wide separated species with 40.40 % of controlled fields. Two larva parasitoids from Ichneumonidae family, three larvae parasiotids from Braconidae family, one pupa parasitoid from Pteromalidae family, (these families from Hymenoptera order) and four larva-pupa parasitoids from Tachinidae family (from Diptera order) were determined as parasitoids of lepidopterous species. In winter vegetable fields without any agricultural chemical application, the population dinamics of lepidopter species were determined and, consequently, Pieris brassicae (L.) was found to be most dominant species however, its populations 12.20 larvaes in cabbage and 5.88 larvaes in cauliflower per plant were not important because of harvest season in December-January.In the event that 267 summer vegetable production areas were surveyed for two years six lepidopterous species from Noctuidae family were determined, but Helicoverpa armigera Hbn. was the most wide spread between them. This pest were seen mostly in tomato with 85.71 % in controlled fields in 2006 and 77.41 % in 2007. One larva parasitoid from each family Ichneumonidae and Braconidae was determined as lepidopterous parasitoids in summer vegetables. Except tomato, there were not any important presence of lepidopterous species in summer vegetables pepper, eggplant, bean, and okra. In the conducted study for two years with five tomato production area, H. armigera from lepidopterous species was determined as the highest population in 2007 in the 1st sub-region with 40 % contamination and 4.60 % fruit damaged. However, this maximum loss was even less than the economical threshold 5 %.
Benzer Tezler
- İş kazaları ile stres, kaygı ve öfke kavramları arasındaki ilişkinin incelenmesi: 9 Türk ve 2 İngiliz tekstil fabrikasında yapılan bir araştırma
The relations between work accidents and stress, anxiety and anger: A survey at 9 Turkish and 2 English textile factories
M. HÜLYA ÜNAL KARAGÜVEN
Doktora
Türkçe
1997
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE CAN BAYSAL
- AB üye ülkelerinde ve Türkiye'de büyükşehir yönetimi
Metropolitan government in Turkey and EU member states
DİDEM DOĞAN YAZLIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT TEK
- Kilis'te Cumhuriyet Meydanı ve Muharrem Bey Sabunhanesi koruma projesi
Cumhuriyet Square in Kilis and Muharrem Bey Soap Factory conservation project
FATMA RUKİYE POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Kültür ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NADİDE SEÇKİN
- Önemli zeytin (Olea europaea L.) çeşitlerinin izoenzim polimorfizmleri ve genetik özellikleri
Isoenzyme polymorphisms and genetic characteristics of important olive (Olea europaea L.) cultivars and types
SEVDA DÜLGER
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT ŞEKER
- Buğday ve pamuk depo alanlarında zararlı lepidopter türler ve bulaşıklık oranının belirlenmesi
Determination of harmful lepidopter species and containment rate in wheat and cotton storage areas
HASAN GÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEZA CAN