Oğuz Atay ve Alev Alatlı'nın romanlarında aydın ve yabancılaşma sorunu: Karşılaştırmalı bir edebiyat sosyolojisi çalışması
Intellectual and alination problem in Oğuz Atay and Alev Alatlı's novels: A comparative study in literature sociology
- Tez No: 189013
- Danışmanlar: DOÇ.DR. FEVZİ DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: edebiyat sosyolojisi, aydın, yabancılaşma, aydın yabancılaşması, The Sociology of Literature, Intellectual, Alienation, Alienation of Intellectuals
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
OĞUZ ATAY VE ALEV ALATLI'NIN ROMANLARINDA AYDIN VEYABANCILAŞMA SORUNU: KARŞILAŞTIRMALI B R EDEB YATSOSYOLOJ S ÇALIŞMASIMEHMET SEVG LÖZETBu çalışmada aydın ve yabancılaşma kavramlarından hareketle,toplumsal bağlamı içerisinde aydınların yabancılaşması olgusu incelenmiştir. ?OğuzAtay ve Alev Alatlı'nın romanlarında aydın ve yabancılaşma sorunu: Karşılaştırmalıbir edebiyat sosyolojisi çalışması? adlı bu araştırmada temel olarak, gelenekseltoplumdan modern topluma geçiş sürecini yaşayan toplumlarda görülen hızlıtoplumsal değişimin, aydınların yabancılaşmasına etkileri ele alınmıştır. Butoplumsal değişim yalnız aydınları değil bütün sosyal yapıyı, bütün sosyalbirliktelikleri etkilemektedir. Aydınların toplumu dönüştürmede büyük etkilerivardır. Ancak kendileri de çağın ve toplumun problemlerinden etkilenmektedirler.Sanayi toplumlarında yoğun olarak görülen yabancılaşmadan, bir sosyalkategori olarak en çok etkilenen toplum kesimi aydınlardır. Aydınlarınyabancılaşması pek çok disipline; felsefe, sanat ve bilime konu olmuştur. Özellikleromanlarda ele alınan bu konunun bilimsel açıdan da incelenmesi gerekliliğiedebiyatla sosyolojiyi buluşturmuştur.Bir edebiyat sosyolojisi çalışması olarak bu araştırmada, aydın veyabancılaşma sorunu Oğuz Atay'ın Tutunamayanlar ve Alev Alatlı'nın Viva LaMuerte! Yaşasın Ölüm! romanlarını nitel araştırma yöntemlerinden belgesel gözlemyöntemiyle ele alınmıştır. Melvin Seeman'ın yabancılaşma kuramı ışığında,yabancılaşma göstergelerini kullanarak romanlardaki seçilmiş aydın karakterlerinyabancılaşma süreçleri incelenmiştir.Araştırma bulgularının değerlendirilmesi ile elde edilen sonuçlar ise şöyleözetlenebilir:- Aydın kavramı göreceli ve soyut bir kavram olduğundan tanımında bir uzlaşmayoktur.- Aydınların sosyal birliktelikler açısından, bir sosyal kategori olarak ele alınmalarısosyolojik olarak doğru bir yaklaşımdır.- Aydınların yabancılaşmasını anlaşılmasında edebiyatın ve romanların önemlikatkıları vardır.- Aydınlar diğer toplum kesimlerine göre yabancılaşmadan en çok etkilenen toplumkesimlerini oluşturmaktadır.- Aydınlar işlevlerini yerine getirebilmeleri için farklılaşmak zorundadırlar. Buzorundalık yabancılaşmayı kaçınılmaz kılmaktadır.- Araştırmaya konu olan roman kahramanlarının üçü de tecrit edilme, kendineyabancılaşma, güçsüzlük ve anlamsızlıktan oluşan yabancılaşma biçimleriniyaşamaktadırlar.- Yabancılaşma göstergelerinden tecrit edilme ve kendine yabancılaşma aydınlarınkendi tercihi olarak ortaya çıkmaktadır.- Normsuzluk her aydının yaşadığı bir yabancılaşma biçimi değildir.Aydınların yabancılaşması çok sebeplidir. Aydınların yabancılaşmasında-sosyolojik öğeler psikolojik öğelere göre daha baskındır. Psikolojik etkenlerintemel kaynağını da sosyolojik etkenler oluşturmaktadır.- Aydınların yetiştirildikleri sosyo-kültürel ortamla yabancılaşmaları arasında sıkıbir ilişki vardır. Aydınların bireysel özellikleri ve zihniyetleri yabancılaşmasürecine büyük oranda etki etmektedir.
Özet (Çeviri)
INTELLECTUAL AND ALINATION PROBLEM IN OĞUZ ATAY ANDALEV ALATLI?S NOVELS: A COMPARATIVE STUDY IN LITERATURESOCIOLOGYMEHMET SEVG LABSTRACTBy the means of the terms intellectual and alienation, the phenomenon ofintellectual?s alienation has been analyzed in social context. Intellectual andalienation problem in Oğuz Atay and Alev Alatlı?s novels: In this work named ascomperative literature sociology, a rapid social change in societies which are facing atransferring process from traditional to modern is mainly seen. This social changeaffects whole social structure and accompanies. Intellectuals have agreat affect ontransforming societies. But also they are influenced by the problems of their societiesand their age. Intellectuals as a social category, are the most influenced side of societyfrom alienation that?s highly seen in industrial societies. Alienation of intellectuals hasbeen a topic for many discipline, philosophy, art and science. As a literaturesociology, ıntellectual and alienation problem has been examined in Oğuz Atay?stutunamayanlar and Alev Alatlı?s Yaşasın Ölüm novels by using documentalobservation method from qualitative research method.By using Melvin Seeman?s alienation theory, alienation processes of thecharecters that are chosen from the novels have been studied by using alienationparameters. The results that are gained by the evaluation of research findings can beshortened as;- There is no consensus on the term of intellectual as its a relative and abstract term.- That the intellectuals have been examined as a social category in terms of socialaccompanies is a right social approach.- Literature and novels have great contributions on realising alienation ofintellectuals.- Intellectuals, compared with the other social parts, are the most influenced sides.- Intellectuals have to be different in order to fullfil their functions.- This obligation makes the alienation inevitable.- Three of the charecters mentioned in the research experience alienation types thatare constructed by being isolated, self alienation, weaknes, meaninglesness.- Among the alienation parameters, being isolated and self alienation are seen as theintellectual?s self choice.- Exceptionalism is not an alienation type that every intellectuals experiences.- Alienation of the intellectuals has many reasons. In the alienation of theintellectuals, social components are dominant to physchological components. Socialfactors form the basic source of phsychological.factors.- There is a certain connection between the cultural environment they are brought upand their alienations. The individual charecteristics and mentality of intellectualshave a great effect in alienation process.
Benzer Tezler
- Oğuz Atay ve Franz Kafka'nın kurguya dönüşen bilinçaltı süreçleri (Tutunamayanlar ve Dönüşüm anlatıları üzerinden)
Oğuz Atay and Franz Kafka's subconscious processes turning to fiction (Through Disconnected and Metamorphosis)
DENİZ KADAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Batı Dilleri ve EdebiyatıYeditepe ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NERGİZ GAHRAMANLI
- Oğuz Atay ve Dostoyevski romanlarında 'tutunamayan' tipi üzerine mukayeseli bir inceleme
A comparative examination on the 'disconnectus' type in the novels of Oğuz Atay and Dostoyevski
MUHARREM DAŞTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıBayburt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN ORUÇ
- Oğuz Atay ve Alain Robbe-Grillet'de bireyin uyumsuzluğu ve uyumsuzluğun bireyin yaşamına etkileri
The nonconcurrence of individual and the effects of nonconcurrence to life of individual in Oğuz Atay and Alain-Robbe-Grillet
SEMA CIRIT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA SOLMAZ
- Oğuz Atay'ın eserleri üzerine Kierkegaard felsefesi bağlamında bir okuma denemesi
A reading attempt in the context of the Kierkegaard philosophy on the works of Oğuz Atay
RESUL KIRMIZIDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Felsefeİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ŞERİF ESKİN
PROF. DR. ABDURRAHMAN ALİY
- Oğuz Atay's dialogue with the western canon in the disconnected
Oğuz Atay'ın tutunamayanlar'da batı kanonu ile diyaloğu
FAHRÜNNİSA MELTEM GÜRLE
Doktora
İngilizce
2008
Batı Dilleri ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SUNA ERTUĞRUL