Geri Dön

Uncertainty analysis of coordinate measuring machine (CMM) measurements

Koordinat ölçme cihazı ile yapılan ölçümlerin belirsizlik analizi

  1. Tez No: 201861
  2. Yazar: AHMET SÖZAK
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. İLHAN KONUKSEVEN, YRD. DOÇ. DR. MELİK DÖLEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Dogruluk Mühendisligi, Boyutsal Ölçüm Belirsizligi, Koordinat Ölçme Cihazı, Kinematik ve Geometrik Hata Modellemesi, Simülasyon, Precision Engineering, Dimensional Measurement Uncertainty, Coordinate Measuring Machine, Kinematic and Geometric Error Modelling, Simulation
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 173

Özet

Bu tezde, koordinat ölçme cihazlarında yapılan ölçümlerin belirsizlikleri analiz edilmis ve bu belirsizliklerin benzetimine imkan veren bir simulasyon yazılımı tasarlanmıstır. Söz konusu analize cihazın ölçüm isleminin ve yapısının incelenmesi ile baslanmıstır Sonrasında ölçümü etkileyecek hata kaynakları tespit edilmis, sistematik hataların bir bölümü modellenmis ve ayrılmıstır. Bu sayede ölçüm belirsizligi sistematik olan kinematik, geometrik ve ısıl hatalardan ayrılmıs olmustur. Uygulanan kinematik ve geometrik hata modeli cihazın yapısına baglıdır. Ayrıca cihazın yapısına baglı olmayan ortak bir model olusturulmus ve modelde lazer hata verileri kullanılarak makina hacminin hata haritası çıkarılmıstır. Sonrasında ise olusturulan iki model, sonuçların farkına ve oranına bakılarak karsılastırılmıstır. Tanımlanan sistematik hataların telafi edilmesi analiz için geriye ölçüm belirsizligini bırakmıstır. Ölçüm belirsizligi telafi edilemeyen sistematik ve rasgele hatalardan kaynaklanmaktadır. Bu tezin diger bir amacıda bahsedilen belirsizligin farklı yöntemler kullanılarak miktarlanması ve bu yöntemlerin basarısının incelenmesidir. Bu kapsamda belirsizlik bütçeleme, karsılastırma, deney tasarlanarak istatistik ile degerlendirme ve benzesim yöntemleri incelenmis ve mevcut bir cihaza uygulanmıstır. Bununla birlikte, tekrarlanan ölçümler gerektirmeden daire, düzlem ve küre ölçümleri gibi ise özel ölçüm belirsizliklerini benzestirmek için sanal koordinat ölçme cihazı yazılımı tasarlamıstır. Son olarak performansı cihazın matematiksel modellemesi baglı olarak degisen bu yazılım gerçek ölçümler ile karsılastırılarak test edilmistir.

Özet (Çeviri)

In this thesis, the measurement uncertainty of Coordinate Measuring Machine (CMM) is analysed and software is designed to simulate this. Analysis begins with the inspection of the measurement process and structure of the CMMs. After that, error sources are defined with respect to their effects on the measurement and then an error model is constructed to compensate these effects. In other words, systematic part of geometric, kinematic and thermal errors are compensated with error modelling. Kinematic and geometric error model is specific for the structure of CMM under inspection. Also, a common orthogonal kinematic model is formed and with using the laser error data of the CMM and error maps of the machine volume is obtained. Afterwards, the models are compared with each other by taking the difference and ratio. The definition and compensation of the systematic errors leave the uncertainty of measurements for analysing. Measurement uncertainty consists of the uncompensated systematic errors and random errors. The other aim of the thesis is to quantify these uncertainties with using the different methods and to inspect the success of these methods. Uncertainty budgeting, comparison, statistical evaluation by designing an experiments and simulation methods are examined and applied to the CMM under inspection. In addition, Virtual CMM software is designed to simulate the task specific measurement uncertainty of circle, sphere and plane without using the repeated measurements. Finally, the performance of the software, highly depending on the mathematical modelling of machine volume, is tested by using actual measurements.

Benzer Tezler

  1. Otomatik kontrollu tork standardı makinası dizaynı

    Başlık çevirisi yok

    ÇETİN DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TALHA DİNİBÜTÜN

  2. Bilişsel radyoda özdeğer tabanlı spektrum sezme yöntemleri

    Eigenvalue based spectrum sensing techniques for cognitive radio

    SERDAR İNGÖK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. ERTUĞRUL ÇELEBİ

  3. Sigortacılık sisteminde aktif-pasif yönetimi ve Türkiye hayat sigortası örneğinde portföy performansının boyutlarını belirleyen faktörlerin irdelenmesine ilişkin bir model denemesi

    Assets and liablity management in the insurance sector and investigating sectors that are determinating dimensions of the portfolio performance by relating to model testing in the Turkish life insurance sector

    ALİ İHSAN DOĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    SigortacılıkMarmara Üniversitesi

    Bankacılık Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ABDÜLGAFFAR AĞAOĞLU

  4. Nokta konum doğruluğunun iki ve üç boyutlu koordinat dönüşümüne etkisi

    Effects of accuracy of coordinates on two dimensional and three dimensional coordinate transformation

    YİĞİT SERTAÇ SUBAŞI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORHAN AKYILMAZ

  5. Taşıtlara etkileyen kuvvetler ve taşıt titreşimleri

    The Forces acting on vehicles and vehicle vibrations

    RUHİ ÇELİKKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. YAŞAR ÖZDEMİR