Canlıdan organ nakli konuusna kuşaklar arası yaklaşım farkları: İstanbul'da ortaöğrenim öğrencileri ve velileri ile yapılan bir anket çalışması
Difference of approach between generations to organ and tissue donation from living donors: a fieldwork conducted in Istanbul
- Tez No: 203960
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ARIN NAMAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Deontoloji ve Tıp Tarihi, Medical History and Ethics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Deontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Bu tez çalışmasının amacı, yeni tıp teknolojilerinin bir kazanımını teşkil eden canlıdan organ ve doku nakli konusuna, iki kuşak arasında (lise 2. sınıf öğrencileri ve bunların velileri) yaklaşım farkları olup olmadığını, İstanbul özelinde araştırmaktı. Çalışma zaman ve personel yetersizliği dolayısıyla, bu ildeki ancak 3 lisede (bir Anadolu lisesi, bir sosyal bilimler meslek lisesi ve bir su ürünleri ve denizcilik meslek lisesi) gerçekleştirilebildi. Tez araştırmasında, katılımcılara 16 soruluk, üç cevap şıkkı bulunan bir anket ve metin şeklinde cevaplanacak 2 soru yöneltildi. Anket soruları: a) canlıdan organ ve doku nakli konusuna toplumsal kaynak ayırımı, bilgilendirme ve yaygınlaştırmaya verilen önem b) bu alanda oluşan dayanışma ağlarının nasıl değerlendirildiği c) bu yeni teknolojinin kişisel beden algısı ve beden bütünlüğüne ilişkin toplumsal kabullere etkisi d) organ ve doku nakli çerçevesinde sağlık kurumu ve uzmanlarına güven konularını kapsıyordu. Sorular, iki kuşağın yargılarını hem yaş grubunun kendi içinde (cinsiyet farkları açısından), hem de iki kuşak arasında karşılaştırmalı olarak ölçmek niyetiyle tasarlanmıştı. Forma eklenen iki soruyla, cevaplayıcıların organ ve doku nakli konusunda bilgi alma ve fikir oluşturma kaynakları ile, sağlık kurumu ve uzmanlarıyla ağırlıklı olarak nerelerde ve nasıl karşılaştıkları öğrenilmek istenmişti. Formlarla toplam 516 kişiye ulaşıldı ve gruplar arasında anlamlı fark belirlenen noktalar çeşitli açılardan tartışıldı. Varılan 3 ilginç sonuç şöyle özetlenebilir: 1) Anket cevapları tıp kurum ve uzmanlarına güven konusunda ciddi çekinceler yansıtmasına rağmen, modern tıbbın fikir oluşturma bağlamında etkisi ve otoritesi her iki yaş ve cinsiyet grubunda da çok güçlü izlenimi vermektedir. Kişiler canlıdan organ ve doku nakli teknolojileri bağlamında tıbbi söylemi sorgulamadan kabul eder görünmektedir 2) Canlıdan organ ve doku nakli bağışında her iki yaş grubunda da kadınlar verici olmaya daha gönüllüdür. Veli grubundaki erkekler ailelerinden organ almaya özellikle meyillidir, öğrenci grubundaki genç erkekler beden bütünlüğü konusunda en hassas ve çekinceleri olan gruptur 3) Öğrenci grubunda tıp kurumu ve uzmanlarına güvensizliğin veli grubuna göre daha yüksek oranda olması, yani bu konuda olumsuz yöne doğru bir gidişat gözlemlenmesi endişe vericidir. Tıp alanında özelleştirme politikalarının yaygınlaşması, tıp teknoloji ve uygulamalarının giderek daha karmaşık ve kamu tarafından denetlenemez (şeffaf olmayan) bir hal alması bu güvensizlik eğiliminin nedeni olabilir. Aynı zamanda, organ ve doku nakli uygulamalarının tıp kurum ve uzmanları için mali açıdan kazançlı pratikler olması da bu güvensizliği beslemektedir ve bu alanda hizmet sunumunun insanların kararlara daha fazla katılabileceği, işleyiş hakkında daha fazla bilgi sahibi olabileceği şekilde örgütlenmesi ivedilikle gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
This research work focuses on differences of approach between 2 generations (highschool students and their parents) in Istanbul, concerning one of the new medical technologies, organ and tissue transplantation from the living. Due to lack of time and staff, research could only be conducted in 3 highschools (a college specialized in english education, a technical high school of social sciences and a technical high school of maritime sciences). The research was basically organised around a survey consisting of 16 multiple choice questions with 3 answers and 2 questions to be answered with a short text. The questions covered the topics of: a) the importance of allocating social resources for and doing informative work on the issue of organ and tissue donation from the living b) how the participants evaluate the networks of solidarity put to function on this subject c) the effects of this new technology on the personal perception of the self and on social understandings about body integrity d) the matter of trust towards health care professionals and institutions. The survey was designed and evaluated in a way that would allow the researcher to compare differences in the above mentioned matters between the 2 generations, as well as between male and female participants within each age group. The questions which were to be answered in written form inquired how and from which sources the participants aquired information about organ and tissue donation, as well as how and where the participants came in touch with health care professionals and institutions. A total of 516 participants took part in the survey. The points where significant differences became visible among the population groups were discussed in more detail. The following results were especially interesting in terms of varying public opinion: 1) Although the survey populations seem to express serious reservations in matters of trust towards the professionals and institutions, the impact and authority of biomedicine in forming public opinion appears to be very strong in both age and gender groups. The participants seem to accept the biomedical discourse on organ and tissue donation without much critical questioning. 2) Women seem to be more eager to become living donors in both age groups. Men in the parent group have a tendency to prefer receiving organs from family members. Male students seem to be the most sensitive group concerning body integrity, having the greatest reservations towards organ and tissue donation with regards to body perception. 3) The trust towards medical institutions and professionals is lower among the student group than their parents. This ratio points to a negative change in matters of trust. Increasing privatisation in health care, the increasing complexity of medical technologies and the lack of public control and understanding in medical practice and theory may lead to alienation and mistrust, as demonstrated in the example of transplantation technologies.
Benzer Tezler
- Akraba dışı canlıdan organ nakli etik kurulları: Tıp hukuku bağlamında kuramsal bir analiz
Organ transplant ethics committees from alive NON – related donors: A theoretical analysis in the context of medical law
HİLAL ARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Deontoloji ve Tıp TarihiAnkara ÜniversitesiTıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERNA ARDA
- Suriyeli mültecilerin/sığınmacıların organ nakillerinde karşılaşılan etik konular: Türkiye'den nitel bir çalışma
Ethical issues encountered in organ transplants of syrian refugees: a qualitative study from Turkey
DENİZ BİRTAN
Doktora
Türkçe
2024
Deontoloji ve Tıp TarihiKocaeli ÜniversitesiTıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLIHAN AKPINAR
- Canlı organ donörü olmak: Kadın deneyimleri üzerine bir araştırma
Being a living organ donor: A study on women's experiences
SEZEN DEMİRHAN
Doktora
Türkçe
2024
BiyoteknolojiAkdeniz ÜniversitesiKadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURŞEN ADAK
- Organ ve doku nakli amaçlı organ temininde yaşanan zorluklar, yasal sıkıntılar, bu kapsamda ortaya çıkan suçlar
Organ and tissue transport challenges purposes organ supply prevail, are legal troubles this extent arise crimes
MUSA KANICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Adli Tıpİstanbul ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İMDAT ELMAS
- Anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının beyin ölümü, organ bağışı ve nakli konusundaki eğilimlerinin belirlenmesi
Attitudes of anesthesiology and reanimation professionals toward brain death,organ donation and transplantation
VİLDANİYE MUTLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Anestezi ve Reanimasyonİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞHAN UTKU