Cumhuriyet sonrası Türk eğitim sisteminde ritüeller: Kuramsal bir çalışma
Post-republic rituals in educational system: A theoretical study
- Tez No: 210253
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHSİN HESAPÇIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Eğitim ritüelleri, birleştirici ritüeller, ayırıcı ritüeller, tören, Öğrenci Andı, Educational rituals, consensual rituals, differential rituals, ceremony, pupil oat
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 325
Özet
CUMHURİYET SONRASI TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNDE RİTÜELLER: KURAMSAL BİR ÇALIŞMABu araştırmanın temel amacı, okul etkileşimindeki bir değişken olarak ritüelin anlamını ve önemini irdeleyerek Türkiye Cumhuriyeti dönemi eğitim ritüellerinin kaynaklarını ortaya çıkartmaktır. Bu çalışma, eğitim ritüellerinin kaynaklarını ortaya çıkartmanın yanında, toplumun temelde ritüeller tarafından şekillendirildiği gerçeğini göstermeyi de amaçlamaktadır. Bu amaçlara ulaşmak için Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kuruluşundan günümüze kadar eğitim sistemimizde yer alan ritüeller üzerinde durulmuştur. Araştırma ritüelleri birleştirici ve ayırıcı olmak üzere ikiye ayırarak incelemiştir. Topluma bağlılık ve dayanışma duygularını artıran birleştirici ritüeller kapsamında millî bayramlar, 10 Kasım Atatürk'ü anma törenleri, bayrak töreni, ilköğretim öğrencilerinin her sabah tekrar ettiği Öğrenci Andı ele alınmıştır. Ayırıcı ritüeller kapsamında ise otoritenin tanımlanması ve kutsallaşmasında etkili olan günlük olaylar, sıra ve kürsü gibi ders materyalleri, öğrencilerin öğretmenlerine saygılarını ifade ettikleri el-kol-baş hareketleri, jestler, semboller, mimik ve kıyafetler incelenmiştir. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma nitel bir çalışmadır. Araştırmada nitel-yorumsal çözümlemenin klâsik bir alanı olarak kabul edilen nitel araştırma plânlarından belge incelemesi kullanılmıştır.Araştırmadan elde edilen sonuçlar; ulus devletlerin özellikle kuruluş aşamasında kitleleri kontrol altına almak için, dinin insanlar üzerinde yarattığı bağlılık ve kutsallık hissine eşdeğer bir his oluşturmayı amaçladıklarını göstermiştir. Bu amaca ulaşmak için özellikle okullarda yapılandırdıkları ritüellerden yararlanmışlardır. Eğitim ritüellerinin önemi fark edilmiş, bu ritüeller geçmişte bazen seküler bir ulus devleti, bazen bir imparatorluğu, bazen de faşist ya da komünist bir düzeni kurmak ve sağlamlaştırmak için yoğun şekilde kullanılmıştır. Türkiye'de de eğitimin her basamağında var olan eğitim ritüelleri devletin politikalarını yansıtmaktadır. Özellikle Öğrenci Andı, politikalarda ve rejimde meydana gelen değişikliklerin eğitim ritüellerine nasıl yansıdığını gösteren iyi bir örnektir. Öğrenci Andı içeriği sabit kalmakla beraber ifade ve uygulama açısından değiştirilerek döneminin politikalarını yansıtan bir araca dönüşmüştür. Türkiye'deki eğitim ritüelleri ile diğer ülkelerdeki eğitim ritüelleri benzerlikler göstermektedir. Bununla beraber laik olduğuna inandığımız ve dinî anlayıştan kurtulduğunu düşündüğümüz eğitim sistemi, bugün bile büyük ölçüde dinî geleneğin başlattığı düzenle çevrilidir. Tek doğru olduğuna inanılan dinî toplulukların şekillendirdiği sınıf düzeni ve tek tiplilik uygulamaları laik okullarda halen devam etmektedir.
Özet (Çeviri)
POST-REPUBLIC RITUALS IN EDUCATIONAL SYSTEM: A THEORETICAL STUDYThe main purpose of this research is to find the sources of rituals in education of Republic period in Turkey by examining the meaning of rituals as variable of school interaction. This research also aims to reveal not only the sources of such educational rituals but to show the fact that the society in general is being shaped by rituals too. In order to reach these goals it was decided to focus on rituals that have been taking place in educational system since the establishing of Republic in Turkey till now. The research has been analyzing the rituals by dividing them into two groups by consensual and differential features. As consensual rituals that impact the devotion and public spirit of the society the following was taken into consideration: national holidays, the commemorative ceremony of Ataturk on November 10th, the flag ceremony and pupil oath that are being performed every morning. As differential rituals have been studied also, and they are daily events that characterize and worship the leaders, lesson materials as lines and rostrum, the expression of respect to teachers by making hand-head movements, symbols, mimics and clothes. In the research the survey method has been used. The research is a qualitative study. Therefore it has been decided to study the documents of qualitative research plans which are considered to be the classic field of qualitative and explaining solutions.The results of this study have shown the fact that the government tried to take control of the society by creating a religion dependence and a feeling similar to worshipping. In order to do this the government has taken advantage of school rituals. The meaning of educational rituals is generally known and these rituals have been used in order to establish and maintain the secular national state, but sometimes also to establish empire and even fascist or communist states. The rituals that are presented in each stage of education represent the government politics. Especially pupil oath is the main factor that is being used to reflect changes made by politics and regime on educational rituals. The matter of pupil oath is invariable and has become an instrument used to reflect the periodic politics by changing the meaning and application. The Turkish educational rituals are similar in some way to those in other countries. Besides the educational system that we believe to be secular and free or religion meaning is still has to a great extent a religion impact. The class organization typical for religious societies that believe in the truth and applications of the same kind are still being applied in secular schools.
Benzer Tezler
- 1980 sonrası Türk eğitim sisteminin paradigma dönüşümü açısından çözümlenmesi
Analysis of the Turkish education system in terms of the paradigm shift since 1980
FURKAN ERSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL GÜVEN
- 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesi ve demokrasi eğitimi
Başlık çevirisi yok
İSMET ÜZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Kamu YönetimiKırıkkale ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİKMET ÖZDEMİR
- Vergi denetiminde yapısal dönüşüm: Vergi Denetim Kurulu
Tax audit, the structural transformation:Turkish Tax Inspaction Board
ŞENOL GELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Kamu Yönetimiİstanbul Aydın ÜniversitesiMuhasebe ve Finansman Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLÜMSER ÜNKAYA
- Kurum tarihi bağlamında Cumhuriyet Dönemi müsteşarlık sistemi
The undersecretariat system in the Republic era within the context of institution history
MEHMET MUT
- Akademisyenlerin görüşlerine göre devlet üniversitelerinin örgütsel eskimesi üzerine bir değerlendirme
An assessment on the organizational obsolescence of public universities according to the views of academics
HİLAL ÇALMAŞUR
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERKAN KOŞAR