Büyük Çay Havzası'nın (Elazığ batısı) genel ve uygulamalı jeomorfolojisi
General and applied geomorphology of Büyük Çay basin (west of Elaziğ)
- Tez No: 227482
- Danışmanlar: PROF. DR. SAADETTİN TONBUL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fiziki Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Bu çalışmada, Elazığ'ın güneybatısında, Uluova ile Malatya Havzası arasında bir geçiş alanında yer alan ve Kömürhan Boğazı'na bağlanan Büyük Çay Havzası'nın jeomorfolojisi, jeomorfolojik gelişimi, arazi kullanım özellikleri ve jeolojik-jeomorfolojik özelliklerden kaynaklanan sorunları değerlendirilmiştir. Büyük Çay Havzası kuzeyden Bulutlu-Heybeli Dağı, güneyden ise Karga Dağı ile çevrelenmektedir. Ortalama yükseltisi 2000 m'yi bulan bu dağlar arasında tektonik hatlarla sınırlı, birbirinin devamı şeklindeki iki çukurluk bulunmaktadır. Bunlar, batıda Topalkem Havzası, doğuda ise Yalındamlar Düzü'dür. Büyük Çay Havzası, kendisini çevreleyen havzaların jeomorfolojik gelişimi ile Orta Miyosen'den günümüze kadar devam eden neotektonik aktivitelere göre şekillenmiş bir sahadır. Havzanın oluşumuyla Kömürhan Boğazı'nın Malatya Havzası'nı kapması arasında sıkı bir ilişki vardır. Fırat Nehri'nin bu boğazı açması ile birlikte Büyük Çay öncelikle Topalkam Havzası'nı daha sonra ise Uluova Havzası'na bağlı bulunan Yalındamlar Düzü'nü kaparak su toplama alanını genişletmiş ve bugünkü şeklini almıştır. Bu alanda hüküm süren diğer fiziki ortam koşulları da oluşan bu jeomorfolojik süreçlerin denetiminde gelişmiştir. Diğer taraftan, beşeri faaliyetler ise bu ortamda bazı değişikliklerle neden olmakla beraber, bu şartların izin verdiği ölçüde sürdürülmektedir. Bununla beraber, sahanın jeomorfolojik özellikleri ile arazi kullanımı arasında da sıkı bir ilişki söz konusudur. Ancak bu konuda bazı uyumsuzluklar mevcut olup yanlış kullanımlar görülmektedir. Ayrıca sahada jeolojik ve jeomorfolojik kökenli bir takım sorunlar yaşanmaktadır.ANAHTAR KELİMELER: Büyük Çay Havzası, Jeomorfoloji, Topalkem Havzası, Yalındamlar Düzü, Kömürhan Boğazı.
Özet (Çeviri)
In this study, the geomorphology, geomorphological development, land-use characteristics, and the problems caused by geological-geomorphological characteristics of Büyük Çay Basin, on the southwest of Elazığ, that is situated on a transition area between Uluova and Malatya Basin and is connected to Kömürhan Strait were analyzed. Büyük Çay Basin is surrounded by Bulutlu-Heybeli Mountain on the north and Karga Mountain on the south. There are two concavities bounded by tectonic lines between these mountains with about 2000m height. These are Topalkem Basin on the west and Yalındamlar Plain on the east. With the geomorphological development of basins surrounding it, Büyük Çay Basin is a field shaped according to the neo-tectonic activities lasting from Middle Miocene onwards. There is a close relationship between Kömürhan Strait?s seizing Malatya Basin and the formation of the basin. With Fırat River?s opening this strait, Büyük Çay expanded its catchment area by seizing initially Topalkem Basin and later Yalındamlar Plain connected to Uluova Basin and took its current shape. The other physical environment conditions prevailing on this area developed under the control of these geomorphological courses. On the other hand, individual activities not only cause some changes in this environment but are maintained to the extent of these conditions as well. Moreover, there is a close relationship between the geomorphological characteristics of the area and land-use. However, misusages are observed with some disagreement available on this subject. In addition, there are some geology and geomorphology-based problems on the area.KEY WORDS: Büyük Çay Basin, Geomorphology, Topalkem Basin, Yalındamlar Plain, Kömürhan Strait.
Benzer Tezler
- Ören çay (Elazığ) havzasının beşeri ve ekonomik coğrafyası
Human and economic geography of Ören stream (Elazığ) basin
ERKAN YILDIZ
- Büyükçay havzasının (Elazığ) beşeri ve ekonomik coğrafyası
The geography human and economy of Büyükçay basin (Elazığ)
FETHİ AHMET CANPOLAT
- Çaldıran Ovası ve çevresinde doğal ortam ile insan arasındaki ilişkiler
Başlık çevirisi yok
RIFKI SINDIR
- Yerleşme ve ziraat hayatı açısından Baltacı ve Solaklı Deresi havzaları
Başlık çevirisi yok
YÜKSEL ACAR
- Akarçay Havzası'nın beşeri ve iktisadi coğrafyası
Human and economic geography of the Akarçay Basin
UĞUR YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiCoğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ALİ SELÇUK BİRİCİK