Geri Dön

Büyük Çay Havzası'nın (Elazığ batısı) genel ve uygulamalı jeomorfolojisi

General and applied geomorphology of Büyük Çay basin (west of Elaziğ)

  1. Tez No: 227482
  2. Yazar: MUZAFFER SİLER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SAADETTİN TONBUL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Coğrafya, Geography
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fırat Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Fiziki Coğrafya Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 154

Özet

Bu çalışmada, Elazığ'ın güneybatısında, Uluova ile Malatya Havzası arasında bir geçiş alanında yer alan ve Kömürhan Boğazı'na bağlanan Büyük Çay Havzası'nın jeomorfolojisi, jeomorfolojik gelişimi, arazi kullanım özellikleri ve jeolojik-jeomorfolojik özelliklerden kaynaklanan sorunları değerlendirilmiştir. Büyük Çay Havzası kuzeyden Bulutlu-Heybeli Dağı, güneyden ise Karga Dağı ile çevrelenmektedir. Ortalama yükseltisi 2000 m'yi bulan bu dağlar arasında tektonik hatlarla sınırlı, birbirinin devamı şeklindeki iki çukurluk bulunmaktadır. Bunlar, batıda Topalkem Havzası, doğuda ise Yalındamlar Düzü'dür. Büyük Çay Havzası, kendisini çevreleyen havzaların jeomorfolojik gelişimi ile Orta Miyosen'den günümüze kadar devam eden neotektonik aktivitelere göre şekillenmiş bir sahadır. Havzanın oluşumuyla Kömürhan Boğazı'nın Malatya Havzası'nı kapması arasında sıkı bir ilişki vardır. Fırat Nehri'nin bu boğazı açması ile birlikte Büyük Çay öncelikle Topalkam Havzası'nı daha sonra ise Uluova Havzası'na bağlı bulunan Yalındamlar Düzü'nü kaparak su toplama alanını genişletmiş ve bugünkü şeklini almıştır. Bu alanda hüküm süren diğer fiziki ortam koşulları da oluşan bu jeomorfolojik süreçlerin denetiminde gelişmiştir. Diğer taraftan, beşeri faaliyetler ise bu ortamda bazı değişikliklerle neden olmakla beraber, bu şartların izin verdiği ölçüde sürdürülmektedir. Bununla beraber, sahanın jeomorfolojik özellikleri ile arazi kullanımı arasında da sıkı bir ilişki söz konusudur. Ancak bu konuda bazı uyumsuzluklar mevcut olup yanlış kullanımlar görülmektedir. Ayrıca sahada jeolojik ve jeomorfolojik kökenli bir takım sorunlar yaşanmaktadır.ANAHTAR KELİMELER: Büyük Çay Havzası, Jeomorfoloji, Topalkem Havzası, Yalındamlar Düzü, Kömürhan Boğazı.

Özet (Çeviri)

In this study, the geomorphology, geomorphological development, land-use characteristics, and the problems caused by geological-geomorphological characteristics of Büyük Çay Basin, on the southwest of Elazığ, that is situated on a transition area between Uluova and Malatya Basin and is connected to Kömürhan Strait were analyzed. Büyük Çay Basin is surrounded by Bulutlu-Heybeli Mountain on the north and Karga Mountain on the south. There are two concavities bounded by tectonic lines between these mountains with about 2000m height. These are Topalkem Basin on the west and Yalındamlar Plain on the east. With the geomorphological development of basins surrounding it, Büyük Çay Basin is a field shaped according to the neo-tectonic activities lasting from Middle Miocene onwards. There is a close relationship between Kömürhan Strait?s seizing Malatya Basin and the formation of the basin. With Fırat River?s opening this strait, Büyük Çay expanded its catchment area by seizing initially Topalkem Basin and later Yalındamlar Plain connected to Uluova Basin and took its current shape. The other physical environment conditions prevailing on this area developed under the control of these geomorphological courses. On the other hand, individual activities not only cause some changes in this environment but are maintained to the extent of these conditions as well. Moreover, there is a close relationship between the geomorphological characteristics of the area and land-use. However, misusages are observed with some disagreement available on this subject. In addition, there are some geology and geomorphology-based problems on the area.KEY WORDS: Büyük Çay Basin, Geomorphology, Topalkem Basin, Yalındamlar Plain, Kömürhan Strait.

Benzer Tezler

  1. Ören çay (Elazığ) havzasının beşeri ve ekonomik coğrafyası

    Human and economic geography of Ören stream (Elazığ) basin

    ERKAN YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    CoğrafyaFırat Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. SELÇUK HAYLİ

  2. Büyükçay havzasının (Elazığ) beşeri ve ekonomik coğrafyası

    The geography human and economy of Büyükçay basin (Elazığ)

    FETHİ AHMET CANPOLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    CoğrafyaFırat Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SELÇUK HAYLI

  3. Çaldıran Ovası ve çevresinde doğal ortam ile insan arasındaki ilişkiler

    Başlık çevirisi yok

    RIFKI SINDIR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    CoğrafyaFırat Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAADETTİN TONBUL

  4. Yerleşme ve ziraat hayatı açısından Baltacı ve Solaklı Deresi havzaları

    Başlık çevirisi yok

    YÜKSEL ACAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Coğrafyaİstanbul Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜHA GÖNEY

  5. Akarçay Havzası'nın beşeri ve iktisadi coğrafyası

    Human and economic geography of the Akarçay Basin

    UĞUR YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    CoğrafyaMarmara Üniversitesi

    Coğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ALİ SELÇUK BİRİCİK