Metasezgisel yöntemlerle uçak çizelgeleme problemi optimizasyonu
Solving aircraft landing problem by using metaheuristics
- Tez No: 231704
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM DOĞAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonometri, Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Mühendislik Bilimleri, Econometrics, Industrial and Industrial Engineering, Engineering Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstatistik Bölümü
- Bilim Dalı: Ekonometri Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Küresel rekabetin yoğun yaşandığı dünyamızda, özellikle ulaşım sektöründe sınırlı kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasının önemi her geçen gün artmaktadır. Havacılık sektöründe de yaşanan bu gerçeklere yönelik önlemlerin alınması zorunluluk haline gelmiştir. Havayolu taşımacılığında her türlü maliyetin ekonomik olarak önemli bir yekun tutması, uzun yıllardan beri kuruluşları, yöneylem araştırmacılarını ve matematik toplulukları aynı amaç etrafında bir araya getirmektedir. Özellikle havacılık sektöründe zaman, personel, yakıt, teçhizat ve donanım ağırlıklı karşılaşılan problemlerin çözümünde, yöneylem araştırması bilimi doğrultusunda optimizasyon yönlü tekniklerin kullanılması günümüzde oldukça yaygındır. Uçak çizelgeleme problemi, havalimanına iniş yapmak üzere havada bulunan uçakların iniş sıra ve hedef zamanlarının belirlenmesi ve iniş yapacak her uçak için diğer uçaklar ile arasında olması gereken minimum takip mesafesine bağlı olarak uygun piste atanmasıdır. Uçak çizelgeleme problemi, karmaşık ve polinom olmayan zor bir problemdir. Problemin boyutu büyüdüğünde çözüme ulaşma zamanı oldukça uzun olabilmekte veya problem çözülememektedir. Bu nedenle çalışmada çizelgeleme probleminin çözümü için metasezgisel bir yöntem olan karınca sistemi kullanılmıştır. Geliştirilen modelin amaç fonksiyonu, tamsayılı doğrusal programlama ile eniyilenmiştir. Matematiksel model çalışmalarında sıkça kullanılan Matlab paket programı ile geliştirilen algoritma kodlanmış ve test verileri kullanılarak uygulaması yapılıp önemli çıkarımlar elde edilmiştir. Algoritma havalimanlarındaki tek pist ve çok pist kullanımında uçakların inişlerini çizelgelemektedir. Problemin çözümü neticesinde elde edilen sonuçlar geçmiş çalışmalar ile kıyaslanmıştır.
Özet (Çeviri)
In our world of global competition, the importance of using the resources effectively is increased day by day especially in the transportation sector. In the aviation sector, it has been compulsory to take necessary precautions. While it has been great deal for expenditure in air transportation, the mathematicians and operation researchers have got together for the same purpose. It is the most common to use optimization techniques faced with time, person, fuel, hardware problems. Aircraft landing problem is to determine two important results. The first one is to determine landing sequence and target time of the aircraft while they are flying above the runway. The second is to determine appropriate runway according to minimum follow distance between each aircraft that will be landed. It is hard and nonpolinomial complex problem. While problem is dilated, its solution may need longer time or it may not be solved. Because of this, for aircraft landing problem an ant system, which is a metaheuristic method is used. The developed objective function is optimized using integer linear programming. An algorithm used is coded in MatLab and good results were taken using test data. The algorithm displays the unique and multiple runways take off. The results received from the solution are compared to past studies.
Benzer Tezler
- Crew recovery optimization through disruption analysis and deep learning driven column generation
Aksaklık analizi ve derin öğrenme tabanlı sütun oluşturma ile ekip kurtarma optimizasyonu
AHMET HEREKOĞLU
Doktora
İngilizce
2024
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. ÖZGÜR KABAK
- Havayolu operasyonlarında planlama ve çizelgeleme
Planning and scheduling in airline operations
MUHAMMET DEVECİ
Doktora
Türkçe
2016
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAN ÇETİN DEMİREL
- Uçak enerji manevra yapabilirlik ve performans parametrelerinin metasezgisel yöntemlerle modellenmesi
Aircraft energy maneuverability and modeling of performance parameters with metaheuristic methods
RIDVAN ORUÇ
Doktora
Türkçe
2022
Havacılık MühendisliğiEskişehir Teknik ÜniversitesiUçak Gövde Motor Bakım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA BAKLACIOĞLU
- İmmun plazma algoritması ile insansız hava araçları için sabit irtifa güzergah planlama probleminin çözülmesi
Solving fixed altitude route planning problem for unmanned aerial vehicles with immune plasma algorithm
TEVFİK ERKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uçak MühendisliğiErciyes ÜniversitesiUçak Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELÇUK ASLAN
- Büyük ölçekli havayolu ekip eşleme problemlerinin çözümü için bir kolon türetme stratejisi
A column generation strategy for large scale airline crew pairing problems
BAHADIR ZEREN
Doktora
Türkçe
2017
Uçak Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM OZKOL