Gerçeküstücü plastik sanatlarda mizah duygusu
Humor feeling in the surrealist plastic arts
- Tez No: 234334
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM SERDAR MİLLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Fine Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Gerçeküstücülük, özdevinimcilik, bilinçdışı, mizah, komik, göstergebilim, Surrealism, automatism, subliminal, humor, comic, semiology
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Resim-İş Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 255
Özet
Bu araştırma, Gerçeküstücü plastik sanatlarda bir anlatım tekniği olarak kullanılan mizahın bu sanattaki konumunu anlamaya çalışmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Gerçeküstücülük, Psikanaliz ve mizah özünde insanı özgürleştirmeyi amaçlayan olgulardır. Gerçeküstücülüğün bu amacını gerçekleştirmeye çalışırken kullandığı çeşitli biçimler ve yaydığı göstergeler araştırılarak bir estetik değer olan komiğin plastik sanatlardaki yansıması incelenmeye çalışılmıştır.Araştırmada komiğin bir biçim olarak değeri belirlenirken hangi plastik durumlardan yararlanıldığına da değinilerek, bu durumlar; estetik karşıtlığı, cinselliğe gönderme yapılması ve hareketlilik içerme olarak belirlenmiştir.Giles Deleuze'nin arayış göstergelerini ayırdığı tabakalar esas alınarak Gerçeküstücü ürünlerdeki göstergeler analiz edilmiş ve bu göstergelerdeki mizah unsuru anlaşılmaya çalışılmıştır. Buna göre arayışın göstergeleri; sosyete göstergeleri, aşk göstergeleri ve duyumsama göstergeleridir. Uygarlığın birey üzerine sistemli baskı aracı olarak kurduğu mizahın da üç ana teması olan aile, din ve devlet (siyasi erk) gibi kurumlar bu göstergelerin bağlamında değerlendirilmişlerdir.Platon, gülmeyi haset duygusuna dayandırmıştır. Haset güçsüz bireyin güce karşı geliştirdiği pasif yıkıcılıktır. Sosyete göstergeleri de özellikleri bakımından hasetle birlikte yıkıcılığı da bağlamında yaşatırlar. Mizahın siyasi erk teması bu göstergelerden yayılır. Bu da komik formun estetik karşıtı olma özelliğini açıklaması bakımından önemlidir.Aşk göstergeleri, mizahın kadın, anne ve cinsellik temalarına kaynaklık ederler. Ebeveynlerin ve genel olarak toplumun kirlettiği kişiliğe gönderme yapan dışkı sanatının göstergelerini kapsarlar. Aile baskı mekanizmasının çekirdeğidir. Bu da cinsellik çağrıştıran bir formun neden komik olduğunu açıklıyor.Duyumsama göstergeleri dinin durağan dünyasına karşı hareketi ve heyecanı savunarak mizahın din temasına kaynaklık ederler. Durağan bir biçime oranla daha fazla komik içeren hareketli biçimin duyumsama göstergelerinin dili olduğu söylenebilir. Sosyete göstergelerinde beliren haset duygusu, içerdiği kararsızlık, yıkıcılık ve suçluluk duygusuyla şiddetini aşk göstergelerinde kıskançlık olarak hissettirir. Ancak bunlardan sonra duyumsanabilir göstergeler bir yorumlama içgüdüsü oluştururlar.Böylece araştırmada, insanın sanat duygusunun aklın denetiminden çıkarak özgürleşebilmesi için kişinin kendine uyguladığı bir baskı aracı olan haset duygusuyla, toplumun baskı kurumları olan aile, din ve siyasi erk kavramlarının engelleyici özelliklerinin tartışılması ve benliği parçalayan bu baskılara en azından zihinsel bir muhalefet duyulması gerektiği çıkarsamasına gidilmiştir.
Özet (Çeviri)
This research is achieved to understand the place of humour that is used in Surrealistic plastic arts as a narrative method. Surrealism, Psychoanalysis and humour are the facts that are essenced with the sense of freedom. For this reason; as the main issue, these facts set people free in their achievements of artistic works. From these, it is tried to search the reflection of humour in plastic arts such an aesthetic value and these researches aim to illustrate various forms and spreading semiology of Surrealism.In this research, both humour is evaluated as a form and it is also mentioned from what kinds of plastic situations are benefitted. These situations are designated as contrast in aesthetics, reference to sexuality and containing dynamism.By taking basic layers which Giles Deleuze seperated the searching semiotics, semiology in Surrealistic works are analysed and it is tried to understand sense of humour in these semiotic language. From these, it can be said that there are three kinds of semiotic language such as semiotics of socrely, love and sense such as family, religion and state (political power) that are three main issues of humour systematically applied on individual for pressure by civilization are evaluated within the context of these semiotics.Plato explain laughing by means of jealousy (envy). Envy is a passive destructive feeling that is improved by weak individual against power. Semiotics of society, by their features, contain envy and destructiveness. The theme of political power that is belonged to humour is spread from these semiotics. This is important because of its explanation of comic form?s being opposite to aesthetic.Semiotics of love are the sources of humour that points out themes of woman, mother and sexuality. This contains semiotics of shit art that has the reference of parents and ingeneral sense, the individual who is polluted by society. Family is the core of pressure mechanism. This explains why a form that reminds sexuality is comic.Semiotics of sense, against the stable world of religion, they make reference to religion theme in humour by advocating excitement. It can be said that the form which contains mone dynamism than stable forms is the Semiotic language of sense. Envy that is appeared in society semiotics shows its indecision, destructiveness, guiltiness and violence in love semiotics. However, after these, semiotics of sense constitute an instinct of interpretation.By this way, in this research, for people?s art feelings to set free, they should get out the dominance of mind. By discussing blockations of the envy which people apply themselves and pressure constitutions of society such as parent, religion and political power, it should be understood that this leads to destruction of self and at least people must refuse this situation mentally.The
Benzer Tezler
- Türk sanatında düş, bellek ve gerçeküstücülük
Dream, memory and surrealism in Turkish art
ÖZGE KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Güzel SanatlarYeditepe ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Bilim Dalı
PROF. MEHMET ZAHİT BÜYÜKİŞLİYEN
- Plastik açıdan yapısökümcü bir okuma: Dada ve gerçeküstücülük
A deconstructive reading from a plastic perspective: Dada and surrealism
PINAR KAYA
- Minimal sanatta form ve mekan ilişkisi
The relationships between form and space in minimal art
BÜLENT BULDUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Güzel SanatlarMarmara ÜniversitesiResim Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ. CEMİL ERGÜN
Y.DOÇ. DEVABİ KARA
- Türk resim sanatında gerçeküstücü ressamlar
Türk resim sanatinda gerçeküstücü ressamlar
MELİH SUCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Güzel SanatlarDoğuş ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZAN ERKMEN