Mimarlıkta algılama ve anlamlandırma (düz anlam/yan anlam) bağlamında saydamlık ve opaklık kavramları üzerine bir araştırma
A research on transparency and opacity concepts in the context of perception and signification (denotation/connotation) in architecture
- Tez No: 244650
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE SAĞSÖZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Saydamlık, Opaklık, Algılama, Anlamlandırma, Düzanlam, Yananlam, Transparency, Opacity, Perception, Signification, Denotation, Connotation
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 250
Özet
Toplumların sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel özelliklerinin elverdiği ölçüde mimarinin biçimlenmesini etkileyen saydamlık ve opaklık kavramları, küreselleşmenin getirdiklerine ve çağın gereksinmelerine uygun olarak kullanıcıyı yönlendirmekte ve ona işlevsel ve simgesel mesajlar vermektedir. Söz konusu kavramların kullanıcıda çağrıştırdığı düzanlamların yanı sıra yananlamlar da mimari çevrelerin hem yorumlanmasında hem de kullanıcı tarafından algılanmasında önemli bir faktör olarak dikkat çekmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, saydamlık ve opaklığa ait alt kavramların kullanıcı zihninde ne gibi duygular uyandırdığını, ne tür imgelere sahip olduğunu, diğer bir ifadeyle alt kavramların kullanıcı tarafından nasıl algılandığını ve anlamlandırıldığını (düzanlam/yananlam) belirlemektir. Çalışma kuramsal ve uygulama olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır:Kuramsal bölüm Alt Kavramlar, Algı ? Algı Psikolojisi ve Göstergebilim olmak üzere üç başlık altında kurgulanmıştır. Öncelikle, alt kavramlar mimarlık bağlamında ele alınarak alt kavramların mimariye nasıl yansıdıkları ve mimari açıdan ne ifade ettikleri irdelenmiştir. Daha sonra mimari açıdan insan-yapılı çevre ilişkisinde önemli bir yer tutan algı kavramı, kapsamlı bir biçimde incelenerek algının mimari ile ilişkisine değinilmiştir. Son olarak mimarinin yorumlanması açısından önemli olan göstergebilim ve anlamlama (düzanlam, yananlam) üzerinde durulmuş ve kavramlar detaylı olarak açıklanmıştır.Uygulama bölümünde ise literatür araştırmasından elde edilen bilgiler ışığında hazırlanan ankete ilişkin çalışmalar yapılmıştır. Bu bağlamda gerek anket formunun oluşturulması (sıfat çiftlerinin belirlenmesi), gerekse anketin uygulanacağı örneklem grubunun (halk ya da uzman grup) belirlenmesine yönelik ön deneme ve uygulamalar eş zamanlı olarak gerçekleştirilmiştir. Daha sonra hazırlanan anket formu, belirlenen örneklem grubu tarafından cevaplandırılmış ve yanıtlar düzenlenerek, bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Elde edilen veriler, Kikare ve Çapraz Tablo analizleri yapılarak irdelenmiş ve çalışmanın başlangıcında ortaya konan varsayımların geçerliliği araştırılmıştır.
Özet (Çeviri)
Transparency and opacity concepts that effect the formation of architecture in the suitable extent of socio-economic and socio-cultural characteristics of societies, direct the user in accordance with the bringings of globalization and the needs of the era. And also these concepts give functional and symbolic messages to the user. The connotations of the concepts has drawn attention as an important factor for the architectural environments both to be percepted and interpreted by the user as well as the denotations. In this context, the aim of the study is to determine how the sub-concepts of the transparency and opacity concepts are percepted and interpreted (denotation/connotation) by the user. Study consists of two chapters as theoretical and practice:Theoretical part is consisted of three chapters; Sub-concepts, Perception and Semiology. Firstly, the sub-concepts are defined and how they reflected to architecture are discussed in the context of architecture. Then the concept of perception, has a significant place in the relationship between human-built environment architecturally, is mentioned comprehensively examining the relationship between the architecture and it. Finally, semiology and signification (denotation/connotation) concepts are explained in detail which are important in terms of interpreting the architecture.In practice part, the studies related to quastionnaire that was prepared in the light of information obtained from literature are made. In this context, pilot experiments and practices are realized simultaneously for creating the questionnaire (adjective pairs determination) and determining the sample group that would answer the questionnaire (public or expert group). Then prepared questionnaire is answered by the defined sample group and the anwers are transferred to computer. The obtained data is analyzed with Chi-square and Crosstab Analyzes and the validity of assumptions set out at the beginning of the study is searched.
Benzer Tezler
- Criticality of the embodied mind within spatial experiences
Bedenleşen zihnin mekansal deneyimler yoluyla eleştirelliği
BİLGE CAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ERKÖK
- A design process for social network data-driven adaptive architecture
Sosyal medya verisi güdümlü adaptif mimarlık için bir tasarım süreci
YASİN KUTAY YÜNCÜLER
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OZAN ÖNDER ÖZENER
- Mimarlığı anlama ve yorumlama bağlamında kavramsal bir model
A Conceptual model for understanding and interpreting architecture
A. MEHTAP SAĞOCAK
- Toplu konut alanlarında simgesel performansa yönelik kullanım sonrası değerlendirme modeli
The post-occupancy evaluation model considering symbolic performance in mass housing settlements
ONUR KARAGENÇ
Doktora
Türkçe
2002
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. S. METE ÜNÜGÜR
- İnşanın poetikasından poetikanın inşasına: Meclis cami üzerinden mekanda poetikliğin izini sürmek
From poetics of construction to construction of poetics: Tracing the poetics of space through mosque of the Turkish Grand National Assembly
PELİN NANE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İç Mimari ve DekorasyonHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMRE DEMİREL