Geri Dön

Neonatal kuzu morbidite ve mortalitelerinin klinik sebepleri ve muhtemel risk faktörlerinin belirlenmesi

Neonatal lamb morbidity and mortality, their clinical causes and associated likely risk factors

PDF İndir

  1. Tez No: 247130
  2. Yazar: ERHAN GÖKÇE
  3. Danışmanlar: DOÇ.DR. HİDAYET METİN ERDOĞAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Veteriner Hekimliği, Veterinary Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Neonatal kuzu, çiftlik sevk ve idaresi, morbidite, mortalite, etiyoloji, risk faktörleri, neonatal lamb, farm management, morbidity, mortality, etiology, risk factors
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kafkas Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 148

Özet

Bu çalısmada, neonatal kuzularda morbidite ve mortalite sebep ve oranları ile etki eden kimi risk faktörleri arastırıldı. Mart-Temmuz 2006 tarihleri arasında tesadüfi olarak seçilen 4 çiftlik ve bu dört çiftlikte dogan toplam 823 neonatal kuzu, çalısmanın materyalini olusturdu. Çalısma sırasında anket uygulandı ve rutin ziyaretler yapılarak çiftliklerin sevk ve idaresi, neonatal kuzuların morbidite ve mortalite oranları ve sebepleri ile etki eden kimi risk faktörleri belirlendi. Hastalık ve kayıplar klinik ve nekropsi sonuçlarına göre ayrı ayrı degerlendirildi. Daha sonra hasta ve saglıklı kuzulardan alınan dıskı, kan, doku ve nasal svap örnekleri bakteriyolojik (Cl. perfringens ve Campylobacter spp., Salmonella spp., E. coli, E. coli O157 ve F5), viral (coronavirus ve rotavirus), parazitolojik (Cryptosporidium parvum) ve serolojik [bovine herpesvirus tip-1 (BHV-1), bovine viral diarrhea virus (BVDV), bovine respiratory syncytial virus (BRSV), parainfluenza tip-3 (PI-3) virus ve adenovirus tip-3 (Adeno-3)] incelemelere tabii tutuldu. Ayrıca, pasif transfer yetmezligi de belirlendi. Çiftliklerin sevk ve idaresinde; kapalı barınma döneminin uzun sürmesi, barınakların yetersizligi ve dezenfeksiyon eksikligi, gebelik döneminde beslenme stratejisinin olmaması, yetersiz beslenme, hayvan gübresinin altlık olarak kullanılması, sulama rejiminin uygun olmaması, kuzulama döneminin uzunlugu, kuzulama oranının düsüklügü, kuzulamanın gözlenmemesi, dogum bölmelerinin bulunmaması, göbek bakım ve dezenfeksiyon yapılmaması, gebelik döneminde koyunlara ve neonatal dönemde kuzulara gerekli asılama, parazit mücadelesi, vitamin ve minarel takviyelerinin yapılmaması, hem çiftlik verimliligini hem de hayvan saglıgını menfi yönden etkileyen faktörlerdir. Çalısma çiftliklerinde neonatal kuzu morbiditesi ve mortalitesi sırasıyla %48.6 ve %20.8 olarak belirlendi. Morbidite sebepleri; ishal (%15.43), halsizlikanoreksi sendromu (HAS) (%5.47), topallık (%4.98), omfalitis (%4.01), pnömoni (%3.52), zayıf kuzu sendromu (ZKS) (%3.28), bilinmeyen (ölü bulunan) (%3.16), dogum stresi (%2.79), abdominal kitle (%2.31), travma (%1.09), pnömoenterit (%0.85), koma-sok (%0.49), sinirsel belirtiler (%0.49), anomali (%0.49) ve hipotermi (%0.24) olarak belirlendi. Klinik muayenelere göre mortalite sebepleri; ZKS (%3.16), bilinmeyen (%3.16), HAS (%3.04), dogum stresi (%2.79), abdominal kitle (%2.19), ishal (%1.94), travma (%1.09), omfalitis (%0.73), topallık (%0.85), koma-sok (%0.49), anomali (%0.49), pnömoenterit (%0.24), hipotermi (%0.24) ve pnönomi (%0.12) olarak belirlendi. Nekropsi sonuçlarına göre mortalite sebepleri; prematüre dogum (%3.16), dogum stresi (%2.67), travma (%2.31), bezuar (%2.31), açlık (%2.19), enfeksiyöz kökenli (%1.94), bilinmeyen sebepler (%1.94), omfaloflebitis (%1.09), klostridiyal enfeksiyon (%1.22) ve beyaz kas hastalıgı (%0.73) olarak belirlendi. Çalısmada elde edilen bu sonuçlara göre, morbiditede daha çok enfeksiyöz etkenler rol oynarken, mortalitede ise non-enfeksiyöz etkenlerin rol oynadıgı belirlendi. Ayrıca, ölü dogum ve abort sırasıyla %3.3 ve %8.7 oranlarında belirlendi. Solunum sistemi problemli kuzulardan alınan svaplardan, bakteriyel üreme gerçeklesmedi. Serolojik incelemede bu kuzularda BHV, BVDV, BRSV, PI-3, ve Adeno-3'e karsı antikor titreleri sırasıyla %89.3, %82.2, %85.7, %%92.9 ve %92.9 oranlarında belirlendi. shalli kuzularda rotavirus, coronavirus, C. parvum, Cl. perfringens tip A, B, C ve D, E. coli F5 ve E. coli O157 oranları, sırasıyla %5.3, %21.4, %21.05, %18.8, %21.9, %28.2, %31.3, %10.5 ve %10.9 olarak belirlendi. Nekropsi icelemelerinde, enfeksiyöz kökenli (ishal, pnönomi ve pneumoenterit) ölen kuzularda %42.5 oranında E. coli izole edildi. Hasta kuzuların %19.2'sinde pasif transfer yetmezligi belirlendi. Solunum problemleri ve bezoar olgularının neonatal dönemin son haftasında, diger hastalıkların ise çogunlukla ilk iki haftasında yogunlastıgı tespit edildi. Ancak, ortaya çıkan kayıpların %50'den fazlasının ilk hafta içerisinde gerçeklestigi gözlendi. yimser rakamlarla, sadece 4 çiftlikte neonatal dönemdeki maddi kayıplar yaklasık 21.235 YTL olarak belirlendi. Belirlenen bu miktar, neonatal dönemde gözlenen sevk ve idare hatalarına baglı ortaya çıkan hastalık ve kayıpların önemsenmesini gerektirmektedir. Bu çalısma sonuçları ısıgında, yörede yapılacak daha detaylı epidemiyolojik çalısmalar ile neonatal dönemdeki olumsuzlukların ortadan kaldırılabilecegi kanısındayız. Böylece, çiftliklerin karlılık ve verim oranları artırılarak, bölge ve ülke ekonomisine katkı saglanabilir.

Özet (Çeviri)

Neonatal morbidity and mortality rates, causes and some associated risk factors were investigated in this study. The study involved the period March and July 2006 and 823 neonatal lambs born in this period randomly selected four farms. Neonatal morbidity and mortality rates, causes and some related risk factors and some management practices were determined by questionnaire and routine visits. Morbidity and mortality were defined separately on clinical and pathological examination. Feces, blood, tissue and nasal swap samples were subjected to bacteriological (Cl. perfringens ve Campylobacter spp., Salmonella spp., E. coli, E. coli O157 and F5), virological (coronavirus ve rotavirus), parasitological (Cryptosporidium parvum and serological [bovine herpesvirus tip-1 (BHV-1), bovine viral diarrhea virus (BVDV), bovine respiratory syncytial virus (BRSV), parainfluenza tip-3 (PI-3) virus and adenovirus tip-3 (Adeno-3)]examination. Failure of passive transfer was also determined. Undesirable farm management practices determined were; long housing period, absence of feeding strategy during pregnancy, insufficient feeding, use of powdered dung as bedding, insufficient watering system, low lambing rate, long lambing period, absence of observation during lambing seasons, absence of lambing shed, absence navel of disinfection and care, insufficient housing and disinfection, absence of vaccination and parasite control regime, absence of the use of vitamin- minerals during pregnancy and after birth. These factors are important for animal health and farm profitability. In farm studied, neonatal morbidity and mortality were 48.6% and 20.8%, respectively. The causes of morbidity were diarrhea (15.43%), Exhaustion-Anorexia Syndrome (EAS) (5.47%), lameness (4.98%), omphalitis (4.01%) , pneumonia (3.52 %), weak lamb syndrome (WLS) (3.28%), unknown (sudden death) (3.16%), birth stress (2.79%), abdominal mass (2.31%), trauma (1.09%), pneumoenteritis (0.85%), coma-shock (0.49%), nervous symptom (0.49%), abnormality (0.49%), and hypothermia (0.24%). Clinical determined of causes mortality were WLS (3.16%), unkonown (3.16%), EAS (3.04%), birth stress (2.79%), abdominal mass (2.19%), diarrhea (1.94%), trauma(1.09%), omphalitis (0.73%), lameness (0.85%), coma- shock (0.49%), abnormality (0.49%), pneumoenteritis (0.24%), hypothermia (0.24%) and pneumonia (0.12%). Necropsy results revealed causes of mortality as prematurity birth (3.16%), birth stress (2.67%), trauma (2.31%), bezoar (2.31%), starvation (2.19%), infection (1.94%), unknown reasons (1.94%), omphalophlebitis (1.09%), clostridial infection (1.22%), and white muscle disease (0.73%). The results obtained revealed that infectious reasons played a dominant role ın morbidity while non-infections reasons played a prominent role in mortality. Abortion and stillbirth rates were also determined as 8.7% and 3.3% respectively. Nasal swap samples collected from lambs with respiratory problems revealed no bacterial isolation. Serology of these lambs revealed the presence of antibodies against BHV, BVDV, BRSV, PI3 and Adenovirus type-3 at the rates of 89.3%, 82.2%, 85.7%, 92.9% and 92.9% respectively. The proportion of rotavirus, coronavirus, C. parvum, Cl. perfringens type A, type B, type C, type D, E. coli F5 and E. coli O157 in diarrheic neonatal lambs were 5.3%, 21.4%, 21.05%, 18.8%, 21.9%, 28.2% and 31.3%, 10.5% and 10.9% respectively. The proportion E. coli isolated from tissue samples subjected to bacteriological examination after necropsy was 42.5%. Failure of passive transfer was determined in 19.2% of diseased lambs. Neonatal health problems were mainly determined in first two weeks of life apart from respiratory problems and bezoars which were dominant in last week of neonatal period. More than 50 %of lamb losses occurred within first week of life. Economical losses calculated for the study farms were 21. 235 YTL. This figure implicates the importance of the prevention of management faults, diseases and deaths. The results of the study along with future detailed epidemiological studies may be of value in avoiding undesirable effect during neonatal period. This will, in turn, result in increased farm profitability and add value to the economy of region and the country as whole.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    779436

    Anneden doğal emme yoluyla kolostrum alan kuzular ve biberonla kolostrum verilen kuzular arasındaki pasif transfer düzeylerinin karşılaştırılması

    Comparison of passive transfer levels between lambs receiving colostrum by natural suckling and lambs given colostrum by bottle

    CELAL EĞDİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Veteriner HekimliğiKırıkkale Üniversitesi

    İç Hastalıkları (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NACİ ÖCAL

  2. Tez No

    757981

    Kırıkkale bölgesinde neonatal kuzu ishallerinin parazitolojik yönden değerlendirilmesi

    Parasitological evaluation of neonatal LAMB diarrhea in kirikkale region

    ENGİN EVGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Veteriner HekimliğiKırıkkale Üniversitesi

    İç Hastalıkları (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERKAL GAZYAĞCI

  3. Tez No

    840266

    Siirt yöresinde neonatal kuzu ishallerinde D-dimer, NT-probnp ve kardiyak enzimlerin ölçülmesi ve aralarındaki ilişkinin değerlendirilmesi

    Measurement of D-dimer, NT-probnp and cardiac enzymes in neonatal lamb diarrhea and determination of their relationships in Siirt region

    VEDAT BALDAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Veteriner HekimliğiSiirt Üniversitesi

    İç Hastalıkları (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TEKİN ŞAHİN

  4. Tez No

    489663

    Elazığ yöresinde ishalli neonatal kuzu ve oğlakların bazı ishal etkenlerinin hızlı test kitleri ile teşhisi

    Diagnosis of some diarrhea factor with rapid test kits in lambs and kids with neonatal diarrhea in Elazig province

    AHMET ÖZÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Veteriner HekimliğiFırat Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ENGİN BALIKCI

  5. Tez No

    888807

    Kırıkkale'de kuzularda Cryptosporidium Spp.'nin yaygınlığının Carbol-Fuchsin boya ve immununokromatografik hızlı test kiti ile araştırılması

    Investigation of the prevalence of Cryptosporidium Spp. in lambs with Carbol-Fuchsin dye and immunochromatographic rapid test kits in Kırıkkale

    SİNEM AKDENİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ParazitolojiKırıkkale Üniversitesi

    Parazitoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYCAN NURİYE GAZYAĞCI

Geri Dön